فیلم سینمائی

نسخه منفی فیلم که فسمتهای تاریک و روشن بر آن معکوس ثبت شده و پس از چاپ از روی آن, نسخه مثبت positive به دست می آید

● مو ویلا (میرمونتاژ) Moviola

میز مخصوص تدوین فیلم که متصدی برش و یا تدوین فیلم پشت آن می نشیند، فیلم بر صفحه کوچکی ظاهر میشود و تصویر را میتوان نگاه داشت، به عقب و یا جلو برد و حرکت آن را سریع کرد و هرجا لازم بود روی نوار فیلم را علامت گذاشت و همانجا یا بعداً برید. نوار صدا هم جداگانه روی همین میز حرکت میکند و میتواند مکان با تصویر و یا جدا از آن تدوین شود.

● میزانسن Mise enscene

اصطلاحی فرانسوی که اصلا تئاتری است و اجرا و به تحقیق درآوردن نمایشنامه را معنی میدهد. در سینما، «میزانس» یعنی قسمتی از کار فیلمسازی که روی صحنه انجام میگیرد، مثل بازی دادن هنر پیشه ها، انتخاب جا و حرکت دوربین، نورپردازی و غیره.

همچنین نوع کادر و «نما» حرکت دوربین و نور یا رنگ پردازی برای بیان معنویات، احساسات و تفکرات.

● نگاتیو (فیلم منفی) Negative

نسخه منفی فیلم که فسمتهای تاریک و روشن بر آن معکوس ثبت شده و پس از چاپ از روی آن، نسخه مثبت (positive) به دست می آید.

● نما Shot

مقدار تصویری که دوربین فیلمبرداری بدون قطع از یک صحنه می گیرد. «نما» کوچکترین واحد ساختمان فیلم است و یک فیلم از «نما»های متعدد (حدود ۶۰۰ تا ۱۰۰۰نما) تشکیل میشود.

● نمای از روی شانه over – the – shoulder-shot

«نما»یی که معمولاً در صحنه های گفتگو به کار میرود. به این ترتیب که دوربین از بالای شانه و پشت یکی از دوطرف، صورت یا نیم تنه طرف مقابل او را نشان میدهد و این کار ضمن گفتگوی آن دو، به طور متناوب تکرار میشود.

● نمای پوشش دار Matt shot

نوار فیلمی که قسمتی از کادر تصویر آن دارای پوششی است که نور از آن رد نمیشود. وقتی که این نوار پوشش دار با نوار فیلمی که بر آن تصویری عادی گرفته شده، یک جا چاپ شود، در طول این تکه فیلم، قسمتهایی پوشیده می ماند. روی این قسمتهای پوشیده مانده، بعداً میشود تصویر دیگری (را که جداگانه گرفته شده) چاپ کرد. این شیوه، وسیله ای است برای اینکه دو تصویر که جداگانه فیلمبرداری شده اند روی هم یا کنار هم طوری قرار بگیرند که به نظر برسد جزء یک منظره واحد هستند. مثل آدمها بر زمینه ای از طبیعت یا افرادی در داخل اتومبیل که پشت سرشان منظره بیرون وجود دارد.

از آن جایی که موقع فیلمبرداری از یک قسمت صحنه، زمینه پشت سر که قرار است بعداً بر آن تصویری جداگانه چاپ شود، زمینه ای به رنگ آبی یا رنگ زرد است، به شیوه «پوشش» شیوه ی «پرده آبی» Blue screen یا «پرده زرد» Yellow screen هم می گویند.

● نمای تمام قد Full shot

نمایی که در آن تماس پیکر شخص دیده شود. معادل با medium Long shot

● نمای خیلی درشت Extreme close-up

نمایی درشت تر و نزدیکتر از نمای نزدیک (close-up اگر نمای درشت، مثلاً چهره ای را نشان دهد، «نمای» خیلی درشت جزئی از این چهره، مثلاً لبها یا چشمها خواهد بود. به این نما، «نمای جزئیات» (Detail shot) و (Big close-up) هم می گویند.

● نمای خیلی دور Extreme long-shot

نمایی دورتر و ریزتر از نمای دور (long-shot) مثلاً اگر نمای دور یک خانه را نشان بدهد، نمای خیلی دور این خانه را با محوطه ی اطرافش مثلاً در وسط صحرا یا جنگل نشان خواهد داد.

● نمای درشت Close-up

نما یا تصویر درشتی که دوربین فیلمبرداری از فاصله نزدیک از موضوع می گیرد. صورت یک شخص، دستهای یک انسان، کتابی روی میز، یک گلدان گل، این نما به اختصار c.u نوشته میشود.

● نمای دور، نمای عمومی Long shot

نمایی که حداقل تمام هیکل موضوع فیلمبرداری و گاه کمی بیشتر را دربرمیگیرد.

● نمای دونفره Two-shot

نمایی که در آن دونفر با هم (معمولاً نیم تنه) نشان داده میشوند.

● نمای کلی master shot

یک نمای عمومی از صحنه، نمای دور و دربرگیرنده تمامی صحنه. یک برداشت (Take) طولانی از تمامی صحنه به صورت نمای عمومی. کار گردآوری «نما»های نزدیکتر را آسان میسازد. متصدی تدوین هر بار که کارش لنگ شد از این نما استفاده می کنند.

● نمای لایی Insert

نمایی درشت از یکی از جزئیات صحنه (Detail shot) که اهمیت عمده ای در جریان وقایع صحنه دارد و خبر یا اطلاع مهمی میدهد و میان وقایع ظاهر میشود. مثل نمایی از یک نامه، یک کلید، یک کارد.

● نمای متحرک Tracking shot

نمایی که با دوربین متحرک گرفته شود. دوربین ممکن است بر ارابه ای که روی ریل حرکت می کند سوار باشد و یا ارابه روی ریل نباشد و بر چرخهای لاستیکی حرکت داده شود و با دوربین به هر وسیله ممکن مانند اتومبیل و ... حرکت داده شود.

Tracking همان معنی Dollying و Truking را دارد. به این نما Travelling shot هم می گویند.