دوشنبه, ۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 20 January, 2025
مجله ویستا

آلرژی, واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن


آلرژی, واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن

آلرژی یا حساسیت واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون است

آلرژی یا حساسیت واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل گوناگون است.

هردوی فاکتورهای ژنتیک ومحیط درابتلا به آلرژی نقش دارند.

سیستم ایمنی بدن انسان به طور معمول در مقابل عوامل مضری مانندباکتری ها و ویروس ها از خود دفاع می کند.

این واکنش گاهی اوقات در مقابل عوامل خارجی با نام آلرژن ها (allergens) که در حالت عادی بی ضرر بوده و در بسیاری از مردم مشکلی ایجاد نمی کنند هم اتفاق می افتد.

ولی در یک فرد دارای حساسیت یا آلرژی، واکنش سیستم ایمنی بسیار حساس تر است. هنگامی که سیستم ایمنی، یک آلرژن راتشخیص داد، مواد شیمیایی مانند هیستامین ها را در بدن آزاد می کند و آنها با آلرژی مبارزه می کنند و این واکنش باعث خارش، تورم، انقباض ماهیچه ها، کهیر، تحریک پوست و دیگر علا ئم می شود که در افراد مختلف فرق می کند. آلرژن های معمول شامل گرده ها، کپک ها، مو و شوره حیوانات خانگی و گردوغبار هستند. حساسیت های غذایی و دارویی هم شایع هستند. واکنش های آلرژیک می توانند در اثر نیش حشرات، جواهرات، لوازم آرایش، ادویه جات و غیره هم ایجاد شوند. برخی مردم واکنش هایی مانند آلرژی به گرما یا سرما، نور خورشید یادیگر محرک های محیط دارند. یک نوع آلرژی معین معمولا ارثی نمی باشد. با این حال، اگر هردو والدین شما دارای آلرژی باشند احتمال ابتلا ی شما به آلرژی بسیار زیاد است. و اگر مادر شما به آلرژی مبتلا باشد این احتمال بسیار بیشتر است. آلرژی ها ممکن است باعث بیماری و نیاز به مصرف دارو شوند، مانند مشکلا ت سینوسی، اگزما ودر حالت بدتر آسم.

● علا ئم:

علا ئم آلرژی متفاوت است ممکن است شامل این موارد باشد:

۱) مشکلا ت تنفسی،

۲) سوزش، اشک یاخارش چشم ها،

۳) ورم ملتحمه چشم ها،

۴) سرفه،

۵) اسهال،

۶) سردرد،

۷) کهیر،

۸) خارش بینی، دهان، گلو، پوست یا دیگر نواحی بدن،

۹) آبریزش بینی،

۱۰) تحریکات پوستی،

۱۱) انقباضات شکمی،

۱۲) استفراغ،

۱۳) خس خس سینه.

اگر مواد آلرژی زا که از طریق نفس کشیدن وارد بدن شوند، اکثرا باعث گرفتگی بینی، خارش بینی و گلو، تولید خلط، سرفه یا خس خس کردن می شوند.

اگر مواد آلرژی زا از طریق تماس با چشم ها وارد بدن شوند باعث خارش، قرمزی، اشک ریزی یا تورم چشم ها می شوند.

خوردن چیزی که به آن حساسیت دارید می تواند باعث تهوع، استفراغ، درد شکم، گرفتگی عضلا ت، اسهال، یا در حالت شدیدتر باعث تهدید زندگی فرد می شود.

اگر مواد آلرژی زا که از طریق تماس با پوست انتقال یابند باعث تحریک، کهیر زدن، خارش، تاول یا حتی پوسته پوسته شدن پوست می شوند. همین طور حساسیت های دارویی معمولا تمام بدن را درگیر می کند و می تواند منجر به بروز علا ئم مختلفی شود.

مراکز بهداشت در آزمایشات آلرژی باید به این توجه داشته باشند که این علا ئم ظاهر شده واقعا مربوط به آلرژی هستند یا به دلیل مشکلا ت دیگر به وجود آمده اند.

برای مثال، خوردن غذای آلوده (مسمومیت غذایی) ممکن است باعث بروز علا ئمی شبیه حساسیت های غذایی شود. برخی داروها(مانند آسپرین و آمپی سیلین) می توانند واکنش هایی مانند تحریکات پوستی، آبریزش بینی یا سرفه را باعث شوند که در واقع در اثر آلرژی نبوده و تنها به دلیل عفونت ایجاد شده اند. تست پوست شایع ترین روش آزمایش آلرژی است. یک نوع آزمایش پوست بدین گونه است که پزشک با خراش دادن قسمت کوچکی از پوست با سوزن و تزریق مقدار بسیار کمی از آن آلرژی مشکوک روی پوست واکنش ها وعلا ئم مانند تورم و قرمزی را مشاهده می کند و از این طریق می فهمد که آیا شما دچار آلرژی هستید یا خیر.

در بعضی موارد آزمایشات خون هم می تواند برای شناسایی آلرژی های پرخطر و کشنده تر استفاده شود. در آزمایشات خون می توانند سطح مواد معین مرتبط با آلرژی را اندازه بگیرند و یکی از متداول ترین آنها ایمونوگلوبولین E(IgE) نام دارد. آزمایش کامل خون (CBC) مخصوصا شمارش تعداد گلبول های سفید خون ممکن است به آشکار شدن آلرژی ها کمک کند.

در برخی موارد، دکتر ممکن است از یک روش آزمون و خطا استفاده کند و به شما بگوید که از عوامل آلرژی زا دوری کنید تا ببیند آیا بهتر می شوید یا نه و یا از عوامل مشکوک آلرژی زا استفاده کنید تا ببینید آیا احساس بدتری می کنید یا نه. این روش بیشتر در تشخیص حساسیت های غذایی یا دارویی به کار می رود. همچنین دکتر ممکن است واکنش شما را به محرک های فیزیکی از طریق گرما، سرما یا دیگر چیزهایی که بدن شما را تحریک کند، بررسی کرده و منتظر مشاهده پاسخ آلرژیک شما بماند.

● معالجه:

واکنش های شدید آلرژیک (anaphylaxis) به درمان با یک دارو که اپی نفرین (آدرنالین) نامیده می شود، نیاز دارد و می تواند در صورت سریع مصرف شدن زندگی فرد را نجات دهد. بهترین راه برای کاهش علا ئم در وهله اول سعی بر دوری و پرهیز از مواردی است که باعث آلرژی در شما شده اند و این روش مخصوصا در آلرژی های غذایی و دارویی بسیار مهم است. انواع مختلفی از داروها برای جلوگیری و درمان حساسیت ها در دسترس هستند.

دارویی که دکتر برای شما تجویز می کند به نوع و شدت علا ئم، سن شما و سلا مت عمومی بدن شما بستگی دارد.بیماری های معینی که به دلیل آلرژی ایجاد شده اند مانند آسم، تب یونجه و اگزما، ممکن است به درمان های دیگری نیاز داشته باشند. داروهایی که می توانند برای درمان آلرژی استفاده شوند عبارتند از:

۱) آنتی هیستامین:

آنتی هیستامین ها به شکل کپسول ها و قرص ها، قطره چشمی، تزریقی، مایع، اسپری در بینی وجود دارند.

۲) کورتی کاستروییدز: داروهای ضدالتهابی هستند که در شکلهای کرم و پمپاد برای پوست، قطره چشمی، اسپری در بینی و استنشاقی دردسترس هستند.

۳) دیکانجستنت: این داروها می توانند در بهبود گرفتگی بینی کمک کنند و نوع اسپری بینی آنها نباید بیشتر از چند روز مصرف شود چون می توانند باعث برگشت اثر دارو شده و گرفتگی بینی را شدیدتر کند. ولی شکل قرصی آن باعث این مشکل نمی شود.

۴) داروهای دیگر مثل،

بازدارنده های لوکوترین داروهایی هستند که جلوی ورود هوا و محرک آلرژی زا را به بدن می گیرند. زافیرلوکاست و مونتلوکاست برای افراد مبتلا به آسم تایید شده است.

۵) ایمن درمانی:

گاهی اوقات اگر آلرژی درمان نشود و کنترل علا ئم سخت باشد شیوه ایمن درمانی استفاده می شود ایمن درمانی از بدن شما درمقابل واکنش های شدید به مواد آلرژی زا محافظت می کند. ایمن درمانی ها بیشتر زمانی موثر هستند که برای درمان آنهایی که دارای علا ئم تب یونجه و حساسیت های شدید گزیدن حشرات هستند استفاده شود. ایمن درمانی در درمان حساسیت های غذایی استفاده نمی شود چون خطر واکنش شدیدتر بدن وجود دارد. روش ایمن درمانی ممکن است به سال ها وقت برای درمان نیاز داشته باشد. اگرچه آنها ممکن است باعث اثرات جانبی ناراحت کننده ای (مانند تحریک پوستی و کهیر) شوند اما در بسیاری از موارد کارآیی دارند.

● عوارض:

آنافیلا کسیز یعنی واکنش آلرژیک که زندگی فرد را تهدید کند. مشکلا ت تنفسی و ناراحتی خواب آلودگی و دیگر اثرات جانبی داروها و توجه داشته باشید که اگر علا ئم حساسیت شما شدیدتر و یا معالجه برای آلرژی شما دیگر اثر نداشت حتما به پزشک خود مراجعه کنید.

نویسنده : مترجم: مهزاد سید کریمی