رونالد کومان اسطوره کاتالان, یادگار لاله ها

کومان حضور روی نیمکت را با قبول رهبری تیم های پایه آژاکس تجربه کرد پس از مدتی کوتاه ”کو آدریانسه“ از سمت مربیگری آژاکس کناره گرفت و کومان جایگزینش شد این اتفاق مصادف با شروع فصل ۲۰۰۲ بود

رونالد کومان اسطوره‌ای از نوع مدرسه فوتبال آژاکس نیست با این‌حال آنقدر در فوتبال هلند درخشیده که هیچ‌کس تصور نمی‌کند او متولد گرونیگن است.

● تکامل اسطوره

رونالد در ۲۱ مارس ۱۹۶۳ متولد و در سال ۱۹۸۰ فوتبال حرفه‌ای را آغاز کرد. اولین باشگه او تیم محل زادگاهش یعنی ”اف سی گرونیگن“ بود. کومان در ابتدای دوران فوتبال یک بازیکن خط حمله بود؛ اما پس از مدتی یک اتفاق عجیب و البته تکراری پست بازی وی را تغییر داد. بله، چند مدافع تیم دسته پائین لیگ هلند مصدوم بودند و مربی مجبور شد از وجود ولی در خط دفاعی بهره ببرد. آزمایش قابل قبول کومان نظر مربی را جلب نمود و او به این ترتیب رسماً تبدیل به یک مدافع شد.

شم گلزنی کومان با وجود حضورش در خط دفاعی بالا بود و در اولین فصل حضورش با چند ضربه آزاد زیبا دروازه رقیبان ”گرونیگن“ را گشود. با این‌حال فصل کوچ فرار رسید. تیم بعدی او آژاکس نام داشت. کومان آنقدر جوان بود که در مدرسه فوتبال جوانان آژاکس پذیرفته شد؛ با این‌حال آنچه او تصور می‌کرد با واقعیت تضاد آشکاری داشت. حضور وی در این تیم با مشکلات عدیده‌ای همراه بود. او با مربی اختلاف پیدا کرد و باشگاه را ترک نمود. آنچه خشم هواداران آژاکس را برانگیخت حضور وی در تیم رقیب یعنی آیندهوون بود. کومان در تمام ورزشگا‌ه‌ها از سوی هواداران آژاکس هو می‌شد. رونالد در نهایت بحران را پشت سر گذاشت و به روزهای اوج خود بازگشت. این جوان در آیندهوون بهترین بازی‌ها را ارائه می‌داد. اولین بازی‌های ملی او در یورو ۸۸ رقم خورد. جائی‌که در کنار بزرگانی چون ریکارد، گولیت، فان‌باستن و ون بروکلن تحت نظر رینوس میشل یکی از بهترین تیم‌های تاریخ فوتبال هلند را تشکیل داده بودند.

در جریان بازی مرحله نیمه‌نهائی یورو ۸۸ مقابل آلمان، کومان پیراهن اولاف تون را کشید و این حرکت باعث ایجاد جنجال‌هائی شد. هر چند این جنجال‌ در سایه برتری هلند مقابل آلمان کمرنگ جلوه کرد؛ اما درس عبرتی بود تا رونالد بزرگ هرگز به مسائل حاشیه‌ای روی نیاورد.

به هر حال در عرصه باشگاهی اوضاع برای کومان آفتابی بود؛ چرا که مدتی قبل از یورو ۸۸ همراه با آیندهوون به افتخار بزرگی رسید. تیم او به فینال لیگ اروپا رسیده و رویاروی بنفیکا (تیم فعلی کومان مربی) قرار گرفت. دفاع جانانه وی مقابل تیم به ظاهر قوی‌تر، تحسین همگان را برانگیخت و در نهایت ضربات پنالی حکم به قهرمان تیم کومان داد. فصل کوچ فرا رسیده بود تیم رؤیائی بارسا چشم انتظار وی بود. حضور وی همراه با کامیابی‌های پی‌درپی بارسا، بیش از پیش مدافع مقتدر بارسا را در چشم علاقه‌مندان جای داد. اولین قهرمانی از سری کامیابی‌های پیاپی بارسا قهرمان فصل ۱۹۹۱ لالیگا برای قهرمانی در اروپا نقشه کشیده بود. بارسا، بنفیکا تیم سرحال آن‌زمان را شکست داده و به فینال رسید. رقیب فینال تیمی به نام سامپدوریا شگفتی‌ساز لیگ ایتالیا بود. برخلاف آنچه تصور می‌شد بارسا نتوانست سامپدوریا را به زانو درآورد. وقت اضافه در راه بود و البته یک ضربه آزاد. چه کسی می‌توانست بارسا را نجات دهد؟ رونالد کومان. او پشت توپ ایستاد و از فاصله تقریباً ۴۰ متری، دروازه جیان لوکا پالیوکا را باز کرد. بارسا ۱۵ دقیقه مقاومت کرد و با سوت پایان، بزرگ‌ترین روز تاریخ باشگاه رقم خورد. کومان قهرمانی آبی و اناری‌ها بود؛ هر چند آفتاب اقبال وی در این تیم نیز رو به غروب بود.

بارسا و کومان قهرمانی‌های پیاپی را می‌شماردند؛ اما یک مصدومیت بد موقع تداوم آرزوهای کومان با پیراهن بارسا را ناممکن می‌ساخت. در رده ملی کومان با هلند جام‌جهانی ۱۹۹۰ را تجربه نمود. هلند در گروهی‌که انگلستان قدرت مطلق بود، به مدد گل زده بیشتر فراتر از ایرلند راهی دور دوم شد؛ اما آنجا یورگن کلینزمن و تیم‌ملی آلمان آرزوهای وی را به باد فنا دادند. در یورو ۹۲ نیز او کنار نسل نوظهور، نتیجه مثبتی کسب نکرد. جدائی فان‌باستن ضربه بزرگی به تیم ملی هلند وارد آورده بود؛ اما هیچ‌کس نمی‌دانست استحکام خط دفاعی هلند تنها به خاطر وجود مردی به نام رونالد کومان است.

● رو به غروب

جام‌جهانی ۱۹۹۴ پایان کار کومان در تیم ملی بود. او می‌خواست برای کشورش افتخاری بیافریند؛ اما خیلی وقت بود که هلند توانی برای افتخارآفرینی نداشت. ناکامی در جام‌جهانی ۱۹۹۴ پایان کار کومان در تیم ملی هلند بود. سراسر مردم هلند از او تقاضای بازگشت داشتند؛ اما او خونسردانه به تمامی درخواست‌ها نه می‌گفت. چند ماه قبل‌تر کومان یک قهرمانی شگفت‌آور را همراه بارسا تجربه کرد. پایان دوران فوتبال وی در قطب دیگر فوتبال هلند یعنی فاینورد رقم خورد. به این ترتیب کومان علاون بر تمام افتخارات زمین سبز فوتبال در حاشیه‌سازی نیز جایگاه ویژه‌ای یافت. در واقع او یکی از معدود هلندی‌هائی بود که حضور هر ۳ قطب بزرگ فوتبال این کشور را تجربه کرد. هر چند زندگی شخصی وی آنقدرها هم پر سروصدا نبود. کومان خیلی زود ازدواج کرد. خانه وی برخلاف اکثر فوتبالیست‌های بومی قصری در آمستردام نبود بلکه خانه سفید کوچکی در زادگاهش بود. کومان اینگونه دوران بازنشستگی را سپری نمود تا اینکه روزی باشگاه آژاکس به او پیشنهاد همکاری داد.

● قدم او راه مربیگری

کومان حضور روی نیمکت را با قبول رهبری تیم‌های پایه آژاکس تجربه کرد. پس از مدتی کوتاه ”کو آدریانسه“ از سمت مربیگری آژاکس کناره گرفت و کومان جایگزینش شد. این اتفاق مصادف با شروع فصل ۲۰۰۲ بود. آژاکس لیگ هلند را فتح کرد و با کمک استعدادهای بزرگی چون ون دروارت، ون پرسی، وامبرتو و... به پیشروی در لیگ قهرمانان پرداخت. آنها در مرحله گروهی اوضاع جالب‌توجهی داشتند و در نهایت به جمع ۸ تیم برتر اروپا راه‌یافته‌اند. تساوی صفر بر صفر در آره‌نا می‌توانست با یک تساوی گل‌دار در سن‌سیرو، میلان را حذف کرده و آژاکس را به نیمه‌نهائی اروپا برساند. این آرزو تا دقیقه ۹۲ عملی شد؛ ولی توماسون با همراهی اینزاگی فرشته نجات میلان نام گرفتند. آژاکس در آخرین ثانیه‌ها حذف شد هر چند راه پرافتخار کومان با جوانان دست‌پرورده‌اش ادامه داشت. یک سال بعد افتخارات کومان و آژاکس حداقل در داخل هلند بازتاب فراوانی داشت. ظاهراً کومان از این‌همه تعریف و تمجید مغرور شده بود؛ چرا که خیلی زود او و تیمش از اسب افتخار به پائین پرتاب شدند. مسئولان آژاکس خیلی صبر نکردند.

---