نگاهی به نمایش «بخوان»

نمایش«بخوان» به کارگردانی عاطفه تهرانی که روز اول جشنواره تئاتر فجر در تالار قشقایی در بخش تجربه‌های نو روی صحنه رفت داستان انسان، گمراهی، گناه، هوس و شیطان است. نمایش «بخوان»، …

نمایش«بخوان» به کارگردانی عاطفه تهرانی که روز اول جشنواره تئاتر فجر در تالار قشقایی در بخش تجربه‌های نو روی صحنه رفت داستان انسان، گمراهی، گناه، هوس و شیطان است. نمایش «بخوان»، با تصویری که روی پرده انداخته شده، شروع می‌شود؛ تصویری سفید که آرام‌آرام رنگ قرمز به خود می‌گیرد تا جایی که کل تصویر قرمز می‌شود.انگارخون همه جا را فرامی‌گیرد. بازیگران با لباس‌هایی یک‌دست و هم‌شکل شروع به انجام حرکاتی هماهنگ و یک دست می‌کنند.

نمایش« بخوان» داستان انسان، گمراهی، گناه، هوس و شیطان است. شیطانی که تمام تلاش خود را به کار می‌گیرد تا قومی ‌درستکار و پاک را به گمراهی بکشاند و از طریق وارد کردن یک نفر در درون مردمان یک قوم آنها را به گمراهی کشاند، و در این راه از هیچ تلاشی کوتاهی نمی‌کند. نیستی و نابودی و خشکسالی بر مردم حاکم و در پایان با کشته شدن آن فرد و نابودی شیطان رحمت بر مردمان آن قوم جاری می‌شود.

در این نمایش عنصر حرکت و بدن بازیگران‌ حرف اول را می‌زند. حرکاتی موزن، نفسگیر، سخت، سنگین و تا حدودی خطرناک، به لحاظ اینکه در طول اجرا بازیگران مدام خود را روی سن پرتاب می‌کردند کف پاهایشان محکم و با شدت فراوان روی زمین کوبیده شد. بازیگران با بدن و انجام دادن حرکات بدنی به زبان بدن و غیرکلامی‌‌ با اطراف خود ارتباط برقرار می‌کردند و این غیرکلامی ‌بودن نمایش کار بازیگران را دشوار می‌کرد. دیالوگ و گفت‌وگویی در نمایش وجود ندارد، هر چه هست فرم ساختن و ایجاد تابلو توسط بازیگران نمایش «بخوان» است. البته هر بازیگری روی صحنه برای خود فرم و حرکتی را انجام می‌داد که تمرکز تماشاگران را از بین می‌برد تصویری که روی پرده نشان داده می‌شد تمرکز و حواس مخاطب را تا حدودی از بین می‌برد. حرکات بازیگران در ادامه نمایش رفته‌رفته رنگ تکرار به خود می‌گرفت و نجواها و صداهایی نامفهومی که در تصویر و در جاهایی توسط بازیگر ادا می‌شد، همه حکایت از نمایشی ساختارگرایانه و متکی به فرم را داشت.

کارگردان نمایش توانسته بود در کنار یکسری اشکالات اجرایی از رنگ‌ها به خوبی در جهت بیان احساسات بازیگران و مضمون نمایش خود استفاده کند. ورود پارچه قرمز به صحنه و رفتن شیطان زیر آن، لالایی خواندن زن جوان که نوعی زایش و درستکاری را نشان می‌داد. پاشیده شدن رنگ قرمز در سبز نمادی از خون‌ریزی و از بین رفتن زندگی، امید و نشاط، کشته شدن انسان به دست شیطان زجر، ناله، فریاد، روئیدن و باز هم خون و تلاشی عبث و بیهوده برای انسان که در گرداب هوس خویش غرق می‌شود. در نمایش «بخوان» از بدن بازیگران، رنگ‌های مختلف، طراحی دکور و لباس ساده به نحو موثری استفاده شده و کارگردان سعی کرده تا به زبان بدن نمایش خود را بیان کند.