پیامدهای انتقال جانوران به دور از زیستگاه طبیعیشان

انتقال جانوران به سرزمین های بیگانه پیامدهای وخیم دارد کارشناسان می گویند انتقال جانوران به محیط هایی دور از زیستگاه طبیعی آنها فقط باعث نابودی نسل حیواناتی که شکار آنها هستند نمی شود بلکه پیامدهای منفی گسترده تری برای محیط زیست دارد

انتقال جانوران به سرزمین های بیگانه پیامدهای وخیم دارد.کارشناسان می گویند انتقال جانوران به محیط هایی دور از زیستگاه طبیعی آنها فقط باعث نابودی نسل حیواناتی که شکار آنها هستند نمی شود بلکه پیامدهای منفی گسترده تری برای محیط زیست دارد. در طول ۶۰سال گذشته مارهای درختی قهوه ای به نماد عواقب وخیمی تبدیل شده اند که با ورود جانوران مهاجم به محیط هایی که جانوری آنها را شکار نمی کند به وجود می آید. این مارها که سالیان سال زاد و ولد آنها کنترل نشده بود نسل تقریبا تمامی انواع پرندگان بومی در جزیره “گوام” در اقیانوس آرام را از بین برده اند. خسارات و زیانهای متعدد دیگری نیز به مارهای درختی قهوةای نسبت داده می شود که کاهش شدید جمعیت برخی از دیگر جانوران بومی در جنگل های گوام، حمله به کودکان و حیوانات اهلی و قطع جریان برق از جمله آنهاست. اما تحقیق جدید زیست شناسان دانشگاه واشنگتن حاکی از آنست که آثار غیرمستقیم تکثیر غیرطبیعی این مارها بسیار گسترده تر است در حدی که شاید دور از ذهن به نظر آید مثلا تغییر در الگوی پراکندگی و شمار درختان بومی و تغییر بیشتر در زیست بوم هایی که از مدتها قبل نیز صدمه دیده بودند. هالدر راجرز ” دانشجوی دکترای زیست شناسی در دانشگاه واشنگتن می گوید ۲۵سال است که پرندگان بومی جزیره گوام ناپدید شده اند و همه فقط روی این موضوع متمرکز شده اند در حالی که با توجه به این که پرندگان از اجزای اساسی زیست جنگل ها هستند، نبود آنها آثار فزاینده ای روی کل جامعه جنگلی دارد. پرندگان معمولا بخش کوچکی از حیات جنگل را تشکیل می دهند اما نقش آنها در گرده افشانی، پراکندن بذر در اطراف جنگل و کنترل حشراتی که از گیاهان تغذیه می کنند، بسیار مهم است. جزیره گوام حدود ۴۸کیلومتر طول و ۸تا۲۴کیلومتر عرض دارد و تقریبا در ۶هزار کیلومتری غرب هاوایی قرار گرفته است. به دنبال جنگ جهانی دوم مار درختی قهوه ای تصادفا از جزایر آدمیرالتی وارد گوام شد.

در این جزیره جانورانی که شکارچی این مارها باشند بسیار اندک است به همین دلیل شمار این مارها در حدی غیرطبیعی افزایش یافته است بطوری که اکنون تعداد آنها در هر ۵/۲کیلومتر مربع سه هزار عدد تخمین زده می شود و برخی از آنها تا حد غیرطبیعی ۳متر رشد می کنند.قبل از ورود مار درختی قهوه ای در جزیره گوام ۱۲گونه پرنده بومی جنگلی وجود داشت اما اکنون نسل ده گونه از آنها منقرض شده و تعداد دو گونه باقی مانده به ۲۰۰عدد نمی رسد. هرچند پرنده های غیربومی نیز در گوام وجود دارد اما بعد از منقرض شدن نسل گونه های بومی شمار اندکی از آنها به این جزیره آمده اند و هیچکدام از آنها در جنگل زندگی نمی کنند. به همین دلیل پرندگان بسیار کمتری از دانه های درختان تغذیه می کنند و در نتیجه تعداد کمتری را از درختان روی زمین می اندازند. این موضوع می تواند دو اثر منفی روی جنگل های بومی داشته باشد یکی آنکه برخی از گونه های گیاهی برای بذرافشانی مطمئن و موثر به پرندگان متکی هستند و دیگر آنکه گونه هایی که بذر می خوردند و قارچ هایی که بذرها را از بین می برند غالبا درست زیر درخت صاحب بذر بصورت انبوه اجتماع می کنند به همین دلیل درختان برای فرستادن بذرها به خارج از دایره محدود دور خود به پرندگان نیاز دارند. به گفته این محقق حداقل بخشی از پراکندن بذر ۶۰تا۷۰درصد گونه های درختی در جنگلهای بومی توسط پرندگان انجام شده است. راجرز و همکارانش با آزمایش های گسترده ای دریافتند بذرهای نوعی درخت بومی از نزدیک ترین درخت مادر در جزیره گوام تا شعاع تقریبا ۵متری و بخش اعظم آن ها در شعاع زیر دو متر دیده می شوند در حالی که در جزایر مشابهی که مار درختی قهوه ای ندارند این شعاع دو تا سه برابر است. این محققان می گویند این یافته ها می تواند در مورد سراسر جهان صادق باشد و در مناطقی که نسل پرنده در آنها کاملا منقرض نشده اما شمار آنها رو به کاهش است ممکن است آثاری مشابه آنچه در جنگلهای گوام وجود دارد، مشاهده شود.

به گفته او مطالعات اخیر نشان می دهد جمعیت پرندگان در سراسر جهان رو به کاشه است و فقط در ایالات متحده ۲۵درصد گونه ها در معرض خطر انقراض نسل قرار دارند. راجرز که روز جمعه نتایج تحقیق خود را در نشست انجمن بوم شناسی امریکا ارایه کرد می گوید شواهد نشانگر آنست که در گوام جمعیت عنکبوت به مراتب بیشتر از جزایر نزدیک به آن است و او معتقد است که این موضوع تا حد زیادی می تواند ناشی از کاهش شدید در شمار پرندگان این جزیره باشد. به گفته او یک اثر غیرمستقیم و مهم دیگر ، تغییر در الگوی پراکندن بذر درختان باشد که در نتیجه آن در آینده نزدیک جنگلهای باقی مانده در گوام از مجموعه متنوعی از گونه های مختلف به توده های پراکنده ای از درختانی هم جنس تبدیل شوند که فضای باز میان آنها قرار دارد. راجرز گفت “کاملا منطقی به نظر می رسد اگر پرنده ای باشد، دانه ها نمی توانند از درختان مادر فاصله بگیرند و این دقیقا همان چیزی است که تحقیق ما آن را نشان می دهد. تفاوت میان پراکندگی درختان در جزیره گوام و “سایپان” نزدیک ترین جزیره به آن بخاطر عواقبی که برای جنگلهای گوام دارد و نیز بخاطر جنگلهای تمام دنیا که با کاهش یا انقراض نسل پرندگان روبرو هستند ، بسیار هشدار دهنده است.

منبع: www.pezeshk.us