تهویه مطبوع Airconditioning

در سراسر قرن‌ها، مردم شیوه‌های بسیار ابلاغ کردند که محیط زیست خود را از لحاظ گرما و سرما تا حدی بوضعی دلخواه در آورند. مصریان، هندیان، یونانیان و رومیان باستان در تابستان حصیر …

در سراسر قرن‌ها، مردم شیوه‌های بسیار ابلاغ کردند که محیط زیست خود را از لحاظ گرما و سرما تا حدی بوضعی دلخواه در آورند. مصریان، هندیان، یونانیان و رومیان باستان در تابستان حصیر یا توده‌ای خارشتر مرطوب را در برابر در اتاق یا پنجره اتاق می‌آویختند تا با وزش باد به آنها هوای نسبتاً خنکی بدرون اتاق رانده می‌شود. در حالی‌که بردگان با بادزن محل استقرار فرمانروایان را خنک می‌کردند. لئوناردو داوینچی یک بادزن که به‌وسیله آب کشیده می‌شد، اختراع کرد.در قرن نوزدهم در کارخانه‌های پارچه‌‌بافی دستگاه‌های گوناگونی برای خنک کردن محیط کارخانه ابداع گشت. در کارولینای جنوبی جان گوری (۱۸۵۵ـ۱۸۰۳) یک ایرکاندیشن و یک ماشین خنک کننده اختراع کرد. و در نیویورک سیتی کارنگی هال و استاک اکسچینج سیستم‌های هوای خنک در گردش قرن نوزدهم به بیستم را ساختند.

هیچیک ازین سیستم‌ها کارآئی کافی نداشت تا انیکه در ۱۹۰۲ویلیز. اچ. کاریر (۱۹۰۵ ـ ۱۸۷۶) مهندس مکانیک که در یک مزرعه در نیویورک پرورش یافته بود و پس از اینکه به دانشگاه کرنل برای تحصیل وارد شد و به تحصیل در رشته مهندسی پرداخت. در حالی‌که برای کمپانی بوفالو فورج کار می‌کرد، ذهن خلاقش در پی حل مشکل یک کمپان رنگ‌سازی بروکلین بود. و کیفیت رنگ آن کارخانه در گرو وضع آب گرم و آب سرد سیستم اختراعی خود را در ۱۹۰۴ ابداع و حوالی ۱۹۱۱ قوانین رطوبت سنجی را تدوین کرد ـ دانش اندازه‌گیری بخار آب ظرف هوا و طراحی خود را بر پایه تکمیل سیستم تهویه مطبوع اعلام و معرفی کرد. برای این کار وی به‌عنوان پدر ایرکاندیشن شناخته و معروف شد. اصطلاح ایرکاندیشن را برای نخستین بار مهندس استوارت و کرامر در ۱۹۰۶ به‌کار برد. در ۱۹۱۹ نخستین دستگاه تهویه مطبوع در تآتری در شیکاگو به‌کار افتاد و نخستین دستگاه تهویه مطبوع در فروشگاهیدر نیویورک سیتی به‌کار افتاد و نخستین دستگاه تکمیل شده تهویه مطبوع در ساختمان میلام در سان‌آنتونیو، تکزاس در ۱۹۲۹ برپا گشت. راه‌آهن بالتیمور ـ اوهایو تهویه مطبوع رادر ۱۹۳۱ براه انداخت. در ۱۹۳۹ در اتوموبیل‌ەای پاکارد و در پی آن‌گری هوند در ۱۹۴۰ در اتوبوس‌ها به‌کار بردند.

ایرکاندیشن اتاق انفرادی در دهه ۱۹۳۰ توسعه یافت. ایرکاندیشن به‌وسیله اچ.اچ شوتز و ج. کیو شرمن آمریکائی در دهه ۱۹۵۰ گسترش بسیار یافت.

دانشمندان شیوه‌های دیگری برای خنک کردن مخصوصاً برای سیستم‌های کوچکتر شبیه یخچال مصنوعی، ماشین سرماگر کشف کردند، صنعتکاران در عرضه آنها تلاش و سرمایه‌گذاری فراوانی کردند.

دستگاه تهویه هوای مطبوع

دستگاهی است که هوای اطاق‌های نشیمن ـ اطاق‌ەای مجهز بدستگاه الکترونیکی را خنک نموده و همچنین رطوبت آنرا تا حدودی کم مینما یدو نیز به‌وسیله بادبزن پنکه و کانال‌های مربوط عمل تقسیم هوا را انجام می‌دهد.

هوا به‌وسیله پنکه‌ها از لابلای لوله‌های اواپرتیور (تبخیر کننده) جریان پیدا نموده و سرمای لوله‌ەا را جذب نموده و سپس وارد کانال اصلی و کانال‌های مختلف فرعی و سپس بداخل اطاق‌های ساختمان جریان پیدا می‌نماید و در بسیاری از سیستم‌های تهویه هوای مطبوع جریان هوا دائماً در گردش بوده و پس از اتمام مسیر خود دفع سرما بدستگاه برگشته و سپس ضمن تنظیم رطوبت دوباره به اطاق‌ها بر می‌گردد.

در انجام عمل سیرکولاسیون و گردش کامل هوا اشکالاتی هم موجود بوده که از جمله لزوم خارج کردن دود و بوهای نامطبوع پنجره‌ها از اطاق خارج می‌۷۸۲;ردد و ضمن خروج هوای نامطبوع مقداری از هوای مطبوع نیز از لای درب‌ها و باز بودن پنجره‌ها وارد شود تا هوای تهویه مطبوع را اطاق راکد نماند و این هوا با رطوبت اضافی با هوای اولیه وارد دستگاه تهویه مطبوع می‌گردد که در دستگاه تهویه هوا رطوبت آن تنظیم شده مجدداً قابل استفاده می‌شود.

اطاق‌های نشیمن اطاق‌های مجهز به دستگاه الکترونیکی را خنک نموده و همچنین رطوبت آنرا تا حدودی کم می‌نماید و نیز به‌وسیله باد بزن پنکه و کانال‌های مربوطه عمل تقسیم هوا را انجام می‌دهد.

هوا به‌وسیله پنکه‌ها از لابلای لوله‌های اواپراتیور (تبخیر کننده) جریان پیدا نموده و سرمای لوله‌ها را جذب نموده سپس ارد کانال اصلی و کانال‌های مختلف فرعی و سپس بداخل اطاق‌های ساختمان جریان پیدا می‌نماید و در بسیاری از سیستم‌های تهویه هوای مطبوع جریان هوا دائماً در گردش بوده و پس از اتمام مسیر خود و دفع سرما به دستگاه برگشته و سپس ضمن تنظیم رطوبت دوباره به اطاق‌ها بر می‌گردد.

وسائل و قطعات دستگاه‌های تهویه بر اصول کار دستگاە‌های سردخانه و یخ‌سازی می‌باشد و گاز فریون مورد مصرف در انواع تهویه خانه‌ها عبارتند از فریون می‌باشد که بیشتر در سیستم‌های تهویه مطبوع گاز فریون ۲۲ مصرف می‌شود تحت عمل مکانیزمی دستگاه‌های تهویه هوا یا مستقیماً هوا را خنک نموده و رطوبت آنرا جذب می‌کند از نظر کلی نحوه نصب دستگاه‌ها در ساختمان‌های اداری و ساختمان‌های مجهز به دستگاه‌های الکترونیکی و انبارهای مختلف و همچنین منازل مسکونی مورد نیاز می‌باشد و درجه رطوبت اطاق‌های مجهز به دستگاه الکترونیکی در حدود ۲۵ درجه و رطوبت نسبی اطاق‌های عمل جراحی در حدود ۴۵ درجه می‌باشد.