صادرات آبزیان به کشورهای حوزه خلیج فارس توسط ننه قمران

صادرات کالا و محصولات ازکشور به ویژه از خوزستان به خارج, مدیریت شده و اصولی نیست و امروزه نه در زمان صرفه جویی و نه در امور صادرات تسریع و تسهیل می شود

صادرات کالا و محصولات ازکشور به ویژه از خوزستان به خارج، مدیریت شده و اصولی نیست و امروزه نه در زمان صرفه جویی و نه در امور صادرات تسریع و تسهیل می شود.

از سوی دیگر، نه چیزی به نام صرفه جویی در میزان هزینه وکاهش ریسک در صادرات خواهیم دید و نه نظارت و کنترلی بر صدور کالا و محصول با کیفیت ایرانی به خارج از کشور صورت می گیرد!

با این وجود، صادرات ماهی و میگو به کشورهای حوزه خلیج فارس هردمبیل است و هر ننه قمری که هوس کند می تواند پا کفش صادرات کند و وضعیت بازار آبزیان را در داخل و نیز خارج از کشورخراب تر از قبل نماید!

با وجود دستگاه های عریض و طویلی که امور آبزیان را تحت پوشش و نظارت خود دارند، اما متاسفانه سال هاست که خزان صادرات آبزیان به خارج از کشور بهاری نشده و روز به روز هم به زردی رفته و دیری نخواهد پایید که چیزی به نام صادرات آبزیان از کشور به ویژه از خوزستان به بازارهای خارجی نخواهیم داشت!

به راستی سازمان شیلات ایران و اداره های کل شیلات و امور آبزیان در استان ها بعد از انقلاب اسلامی تا کنون در زمینه ی صادرات بهینه، حساب شده و اصولی آبزیان به خارج از کشور چه مدیریتی اتخاذ کرده اند؟!

آیا مدیریت صادرات آبزیان در کشور وجود دارد؟!

اگر مدیریت صادرات داریم و فعال است، چرا صادرات آبزیان از جمله ماهی به کشورهای حوزه ی خلیج فارس به صورت ابتدایی ، فله ای و هر کی به هر کی صورت می گیرد؟!

مدیریت صادرات آبزیان در کجاست و تا کنون چه کرده است؟!

خود را گول نزنیم و واقعیت را به مردم از جمله تولید کنندگان ماهی و میگو بگوییم.

بگوییم که در بیش تر امور از جمله آبزیان، دلالان و واسطه هاحرف نخست را می زنند و تولید کنندگان چوب ندانم کاری ها، کم توجهی ها و نگاه غیر مسوولانه مشتی به اصطلاح مسوول را می خورند! برای مصداق سخنم نگاه شما خواننده ی عزیز را به گفته های رییس هیات مدیره انجمن صنفی میگو کشور جلب می کنم:

رییس هیات مدیره انجمن صنفی میگو کشور ریشه مشکلات به وجود آمده در صنعت تکثیر و پرورش میگو را طراحی غلط مراکز و تکثیر مزارع پرورشی توسط سازمان شیلات می داند و می گوید: "علی رغم ایرادها و اعتراض های نهادهای مربوط به این طرح، سازمان شیلات همچنان بر ادامه آن تاکید می‌کند."

با بیان این اعتقاد که بخش‌های تخصصی سازمان شیلات وظایف خود را به خوبی انجام نداده‌اند، تصریح می کند: "این سازمان معتقد است : "فقط متولی تولید است و حل مشکلات تامین اعتبار، یارانه، صادرات و ... برعهده ی آن ها نیست" که این تفکر غلط است. سازمان شیلات به عنوان متولی تولید چه طور می‌تواند خود را از مشکلات موجود کنار بکشد و رفع آن را از وظایف خود نداند."

البته، وجود پژوهشکده آبزی پروری جنوب کشور(اهواز) و ایستگاه تحقیقاتی بندر امام(ره) در استان غنیمت است، اما این مراکز تا کنون چه گلی توانسته اند بر سر اوضاع و احوال نابسامان و خراب صادرات آبزیان استان بزنند؟!

مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی آبزی پروران خوزستان در گفت و گو به خبرنگار ما بر ضرورت شکل گیری خوشه ی آبزیان استان در قالب تعاونی های فراگیر به عنوان یک طرح پایلوت و نمونه با حمایت وزارت تعاون تاکید می کند و می گوید: "اگر این خوشه تشکیل شود انقلابی در صنعت آبزی پروری خوزستان ایجاد خواهد شد."

سید مصطفی موسوی می افزاید: مشکلات آبزی پروری در استان از جمله تهیه مواد اولیه مثل بچه ماهی، غذای ماهی، کود، بازاریابی محصولات، حمل و نقل، فروش و صادرات ماهی را که منجر به ایجاد هزینه های اضافی و کم شدن تولید می کند، می توان با تشکیل خوشه ی آبزیان استان برطرف کرد تا باعث پیشرفت آبزی پروری و سودآوری برای تک تک آبزی پروران در خوزستان شود.

وی می گوید: یک مزرعه ۲۷ هکتاری پرورش ماهی مبلغ ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان فقط به واسطه گران برای صادرات ماهی پرداخت می کند! هر چند که هیچ نصیبی هم از جایزه ی صادراتی نمی برد.

مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی آبزی پروران خوزستان با تاکید بر این نکته که بازار ماهی ثباتی ندارد، می افزاید: "نوسانات قیمت ماهی در بازار داخلی بین ۵۰۰ تا یک هزار تومان و در بازار خارجی یک تا ۵/۱ دلار است."

وی خاطر نشان می کند: " تهیه ی مواد اولیه آبزی پروران در صورتی که در قالب یک خوشه ی واحد برنامه ریزی شود، می تواند تا ۳۰ درصد هزینه های جاری را کاهش دهد و در بحث حمل و نقل بار نیز کرایه ها ۴۰ تا ۵۰ درصد تخفیف می یابد."

سید مصطفی موسوی به ظرفیت توزیع روزانه ی ماهی در استان اشاره می کند و می گوید:" بازار ماهی استان بیش از ۳۰ تن را جوابگو نیست. اما وقتی ظرفیت افزایش می یابد و به ۶۰ تن می رسد، ماهی روی زمین می ماند و این جا دلال ها هستند که با خرید ماهی های مانده و یخ زده سود می کنند."

وی می افزاید:" بازار صادرات ماهی نیز بیش از ۲۰ تن کشش ندارد. اگر بیش از این مقدار صادر شود بازار خراب می شود و قیمت ها هم پایین می آید.

وی با اشاره به صادرات ماهی بی‌کیفیت شمال از استان به عراق می گوید: " برخی واسطه‌ها برای رسیدن به سود بیشتر در کوتاه مدت، ماهی بی‌کیفیت را از شمال با قیمت ارزان به استان آورده اند و از طریق مرز شلمچه به عنوان ماهی خوزستان به عراق صادر کرده اند؛. به گونه ای که در چند روز گذشته باعث ایجاد نوسان در صادرات ماهی به عراق شده اند.

موسوی می افزاید: صادرات ماهی بی‌کیفیت شمال در بلندمدت ضربه سنگینی به صادرات ماهی خوزستان می‌زند و استان بازار ماهی عراق را از دست می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه برنامه تعریف شده برای صادرات و واردات ماهی در استان نداریم، تاکید کرد: بهترین راه حل این مشکل تشکیل شرکتی برای مدیریت صادرات است و این امر تنها با حمایت دستگاه‌های مربوط از جمله بازرگانی و شیلات امکان‌پذیر است. متاسفانه باوجود پیگیری‌های اتحادیه تاکنون حمایتی از سوی این نهادها نشده است.

همچنین برای پرورش دهندگان به صورت جداگانه امکان تبلیغات و بازاریابی فروش محصولات وجود ندارد. ولی درصورتی که خوشه ی واحدی باشد، می توان با انجام تبلیغات هدفمند و بازاریابی درست، زمینه های صادرات را به کشورهای کویت و امارات برنامه ریزی و بازار آبزیان آن ها را احیا کرد."

مدیرعامل اتحادیه شرکت های تعاونی آبزی پروران خوزستان تصریح می کند: " هم اکنون عرضه ی محصولات به شکل استاندارد نیست. امکان فرآوری محصولات وجود ندارد. استفاده از تکنولوژی های جدید و به کار بردن دستگاه های پیشرفته و روش های نوین آبزی پروری بسیار گران قیمت است اما با ایجاد خوشه، مسایل و مشکلات قابل حل خواهد بود و ضمن سرشکن شدن هزینه ها، تولید را نیز تا سه برابر فعلی می توان افزایش داد."

سید مصطفی موسوی پیشنهاد می کند: "اعتباری برای ایجاد خوشه تخصیص یابد. وزارت تعاون متولی خوشه شود و موانع را با حمایت های خود و همکاری دستگاه هایی چون شیلات، بازرگانی و دامپزشکی و ... بردارد."

وی خاطرنشان می کند:" با ایجاد خوشه و فعالیت مدیریت صادرات آن هم با عضویت و مشارکت صادرکنندگان اصلی که از دانش صادرات برخوردارند و خود تولیدکنندگان می توان وضعیت نابسامان صادرات آبزیان استان را بهبود بخشید.