مکمل ویتامین‌D بخوریم یا نخوریم؟

کمبود ویتامین D، به‌طور جدی در کشور ما وجود دارد.

کمبود ویتامین D، به‌طور جدی در کشور ما وجود دارد. این کمبود در شهرهای بزرگ، بیشتر به چشم می‌خورد ولی معلوم نیست ارتباطی با آلودگی هوا دارد یا نه. بدن ما برای ساختن ویتامین D، یا باید در معرض آفتاب مستقیم (نه آفتابی که از پشت شیشه می‌تابد) قرار گیرد یا از طریق مصرف خوراکی‌های حاوی این ویتامین، سطح ویتامین D آن به حالت طبیعی برسد.

از آنجا که منابع غذایی ویتامین D، بسیار کم هستند، دریافت آن در بدن باید یا به‌وسیله قرار گرفتن در معرض آفتاب باشد یا مصرف مواد غذایی غنی‌شده با این ویتامین (مانند لبنیات غنی‌شده). متاسفانه، کار غنی‌سازی مواد غذایی با ریزمغذی‌های مختلف از جمله ویتامین D در کشور ما خوب انجام نمی‌شود. به‌همین دلیل نمی‌توانیم روی دریافت این ویتامین از طریق مصرف منابع غذایی، حساب باز کنیم. از طرف دیگر، آمارهای نگران‌کننده‌ای درباره کمبود این ویتامین در بین ایرانی‌ها وجود دارد. مثلا مردم تهران با کمبود حدود ۷۰ درصدی این ویتامین مواجه هستند.

به‌همین دلیل معمولا پزشکان مصرف مکمل‌های خوراکی و تزریقی این ویتامین را به افرادی که با کمبود آن مواجه هستند، توصیه می‌کنند. دوز روزانه دریافت ویتامین D، حدود ۶۰۰ واحد است. قرص‌های مکمل ویتامین D که باید روزانه مصرف شوند، تقریبا همین ۶۰۰ واحد از ویتامین را دارند اما قرص‌های ۵۰ هزار واحدی و آمپول‌های ۳۰۰ هزار واحدی ویتامین D هم در بازار وجود دارد. قرص‌های ۵۰ هزار واحدی، معمولا ۸ عدد تجویز و هفتگی مصرف می‌شوند. آمپول‌های ۳۰۰ هزار واحدی هم معمولا ۳ عدد و ماهیانه تجویز می‌شوند. نکته مهم این است که انواع مکمل‌های ویتامین D را نباید مصرف کرد.

ضمن اینکه مصرف‌کنندگان این مکمل‌ها باید حواسشان باشد که از قرص‌های ۵۰ هزار واحدی، به‌ اشتباه به‌جای قرص‌های روزانه استفاده نکنند زیرا این اشتباه می‌تواند باعث ایجاد اوردوز شدید و عوارض جدی شود. توصیه آخر اینکه مکمل‌های ویتامین D باید زیر هزار واحد در طول روز استفاده شوند.

دکتر سعید حسینی

متخصص تغذیه استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران