ورزش و دخانیات

هزاران حلقه در این کشور مفقود شده‌اند و یکی از آن هزاران شناخت علمی ورزش کشور ما است. ورزش این کشور نیاز به تزریق شناخت علمی دارد، شناخت تنها مقوله‌ای است که در ورزش می‌تواند تغییر بنیادین ایجاد کند. علم را باید در ورزش پایه‌گذاری کرد، امروزه بهترین فرصت تاریخی است تا علم را در ورزش نهادینه کنیم اما قبل از رفتن در هر چارچوبی باید فضای آن را معبدی مقدس بدانیم.

امروزه ورزش به‌عنوان یک از اساسی‌ترین وسیله‌های مقدماتی سازندگی در جوامع بشری شناخته شده است. وقتی نیروهای جوان جامعه‌ای سالم و تندرست باشند، آن جامعه در کلیه زمینه‌های علمی، فرهنگی و ... به‌سوی پیشرفت رهنمون خواهد شد.

همگان به یاد داریم که همیشه بزرگترهای ما از اخلاق و روح جوانمردی و فن‌‌های پهلوانی برایمان قصه گفته‌اند و این نبوده که فقط در ورزش از ما خواسته شده است که چنین باشیم بلکه فرمانی بوده است برای همه مراحل و شئونات زندگی در قالبی به نام گفتار نیک، کردار نیک، پندار نیک.

در این میان، ورزش برای رسیدن به این فکر و نیت پسندیده جایگاه ویژه‌ای دارد و کل جامعه از محیز ورزش و ورزشکاران انتظار دیگری دارد. بنابراین سعی و کوشش بایستی بر این باشد که این توقع به حق و به‌جا و به‌درستی و به پاکی برآورده گردد. از روزی که تمدن بر فرهنگ ملت‌ها تأثیر گذاشت، جامعه سنتی ما نیز در امان نبود و بی‌بهره نمانده است که هر از چند گاه اثرات آن را در ورزشمان نیز مشاهده می‌کنیم.

روزی، روزگاری ورزش بهانه و وسیله‌ای بود برای سلامتی و تندرستی و پاک زیستن ولی در دنیای امروزی، از ورزش قهرمانی می‌خواهند و از قهرمان فقط مدال طلا، زیرا گوئی که فقط مدال طلا صندلی را مخلوط نگه می‌دارد و اهداف آن چنانی را برآورده می‌سازد.

متأسفانه هر قدر زمان و لحظه‌ها را پشت سر می‌گذاریم فروپاشی اخلاق و روح جوانمردی را بیشتر شاهدیم و گوئی کاری هم نمی‌توانیم انجام دهیم و سؤال این است: چرا گاهی ما که دارای افکاری سنتی و اعتقادی مذهبی هستیم به عناوینی پایمان به میدان آلودگی‌ها کشانده می‌شود؟

گاه گاه شاهدیم که در میاین مختلف جهانی و المپیک‌ها، مسابقات آسیائی و غیره مشکلاتی به بار می‌آید که در نتیجه دوپینگ قهرمانان را محروم می‌سازند و مقام آنان را بازپس می‌گیرند و ز میادین ورزشی محروم می‌شوند و یا به‌دلیل رشوه و تبانی مدیر و باشگاه و تعدادی دیگر را به محاکمه و در نتیجه به محکومیت می‌رسانند و یا در اثر درگیری و پرخاش به داور جریمه‌هائی را معمول می‌دارند که به هر حال این سلسله اعمال و رفتار نمی‌تواند اخلاق و روحیه ورزشی باشد و اینگونه می‌شود که جوانان ورزشکار ما حتی به مواردی بدتر چون سیگار و موادمخدر روی می‌آورند همه و همه به‌دلیل قهرمانی، بردن، شکست و یا تخلیه از شکست است پس باید آموزش را زنده کرد و در کنار آموزش بایستی اخلاق را پرورش داد چون هر طور که تربیت شوند و شکل بگیرند همان خواهند کرد.

نباختن به هر طریق و پیروزی خواستن به هر شکل از ورزشکاران قهرمانان، انسانی دیگر با شخصیتی جداگانه می‌سازد و چون ما برای خود اعتقاداتی داریم و جامعهٔ سنتی ما تربیت خاص خود را دارد بایستی قبل از هر چیزی توضیح دهیم که برای بردن و پیروزی از درون باید اقدام کرد و نه به زور دوپینگ و برای کنترل استرس و آرامش از سیگار و یا موادمخدر استفاده نکنیم. موادمخدر نیز یکی از عوامل شیوع بیماری ایدز و هپاتیت می‌باشد.

● استعمال دخانیات

بین میزان مصرف دخانیات و احتمال بروز عارضه قلبی رابطه مستقیم وجود دارد، یعنی افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند نسبت به سایرین بیشتر در معرض خطر حمله قلبی قرار دارند. هر چقدر یزان مصرف بیشتر باشد احتمال بروز عارضه به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت.

استعمال علاوه بر خسارات مالی، زیان‌های غیرقابل جبرانی بر بدن افراد تحمیل می‌کند. عمده‌ترین آنها اختلال در کار قلب و ریه است که زمینه بروز بیماری‌های قلبی را فراهم می‌سازد. فردی که دخانیات مصرف می‌نماید اشتهابش به غذا کاهش می‌یاب، معمولاً بوی سیگار می‌دهد، انگشتانش زردرنگ می‌گردد، معمولاً سرفه می‌کند، اینگونه افراد معمولاً نمی‌توانند راحت بخوابند زیرا نیکوتین محرک بیداری است و سم نیکوتین پنج تا ده برابر قوی‌تر از کوکائین و شش تا هشت برابر الکل اعتیادآور است.

● تأثیر سیگار بر روی ورزشکاران

Smoking Cigarette and effect on the sportsmans

بعضی از ورزشکاران برای کنترل استرس و آرامش و یا مشاهده شده بعد از پایان مسابقه و باخت شروع به سیگار کشیدن می‌کنند. همه آگاهیم که سیگار چه عوارضی بر روی بدن می‌گذارد چون سیگار ماده‌ای مخدر به نام نیکوتین دارد و این ماده بر روی سیستم تنفسی و سیستم قلبی و عروقی تأثیر می‌گذارد. برای تفهیم بهتر اثری که بر روی سیستم تنفسی و سیستم قلبی و عروقی می‌گذارد آنها را جداگانه شرح می‌دهیم.

● تأثیر سیگار بر روی دستگاه تنفسی

نیکوتین و دودی که از سیگار وارد سیستم تنفسی می‌شود ابتدا بر روی (tracheus) تراشه به نام لوله هوا که (windpipe) نیز نامیده می‌شود و بعد (main-stem bronchens) که اولین شعبه تراشه برونش اصلی و سپس (bronchole) که پروتئین‌های کوچک گفته می‌شود تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود این دوده بر روی این قسمت‌ها رسوب کند و مانع تنفس عمیق و یا گاهی اوقات حتی منجر به عدم تنفس می‌شود (dispnea) همچنین دیده شد که بر روی دیگر دستگاه تنفس چون Alveolar ducts: مجاری آلوئولی، مجاری کوچک انتهاء برونشیول که به کیسه هوائی (alveoli) ختم می‌شوند و Alveoli: آلوئول یا همان کیسه هوائی تأثیرات مخربی دارند.

دود سیگار بر (Iungs): شش‌ها، (love): تقسیمات بزرگ شش‌ها، (mediastinum): میان دو سینه، فضائی که در وسط سینه (media) بین دو ریه (Stinum) قرار گرفته تأثیر می‌گذارد و باعث کلاپس یا همان به‌هم چسبیدن این قسمت‌ها بر روی هم می‌شود که در نتیجه باعث (Apnea) عدم نفس کشیدن می‌شود که در ابتدا علایم آن، ما دچار صدای خر خر یا همان (stertor) می‌شویم و (inhale) دم و (Ex hale) بازدم عمیق دچار مشکل می‌شود و حتی بر روی (Vocal chards) طناب‌های صوتی و (Volcebox) حنجره هم تأثیر می‌گذارد و باعث ضخیم شدن صدا می‌شود.

لب‌ها رنگ خود را از دست می‌دهند و سیاه می‌شوند، دندان‌ها و مینی دندان جلا و زیبائی خودشان را از دست می‌دهند و آسیب‌پذیر می‌شوند. پوست بدن تیره و در موارد شدیدتر باعث (canser pnenmo) یا سرطان ریه می‌شود که اینها برای یک ورزشکار به معنی نابودی است.

● تأثیر سیگار بر روی سیستم قلبی و عروقی

Smoking Cigaratte and effect on the Cardio vascular system

در ابتدا بهتر است اشاره‌ای به آناتومی دستگاه قلب و عروق داشته باشیم: همان‌طور که می‌دانیم (cardio) شکل ترکیبی و به معنی قلب است که از دو قسمت (atrium) یا همان دهلیز و (ventricle) که همان بطن است تشکیل شده است که اینها نیز به دو قسمت چپ و راست تقسیم می‌شوند که (Right atrium) دهلیز راست (Right ventricle) بطن راست و سمت چپ قلب هم (left atrium) دهلیز چپ و (left ventricle) و بطن چپ تقسیم می‌شود.

(Apex) نوک قلب و (Base) را قاعده قلب می‌گویند. Cardio vascular: دستگاهی است که از قلب عروق خونی (vascular) ساخته شده است. انقباض قلب را (Systole) و انبساط قلب را (Distole) می‌نامند. اصطلاحات مربوط به دستگاه روقی (vascular)Vas: یعنی لوله و رگ، Vascule: یعنی رگ کوچک، Vascular: مربوط به عروق کوچک است. Artery: که همان شریان است. Vein: ورید و Veinule: ورید کوچک نامیده می‌شود.

● بخش‌های گردش خون عمومی (sections of systemic circulation)

Coronary circulation: خون را به عضله قلب می‌رساند و عروق خونی مثل تاج (Crownilihe) قلب را دربرمی‌گیرد.Peripheral vascular circulation: جریان خون محیطی و قسمت بیرونی شامل انتهاءها است. دود سیگار و نیکوتین از طریق دستگاه تنفسی وارد خون می‌شود و زمانی که خون از (Vascule) وارد (Artery) می‌شود در همین بین ممکن است دودها در (Vascule) و (Vein,Artery) رسوب کنند و مانع جریان و یا کاهش جریان (Coronary circulation) شود و این باعث اختلال ضربان طبیعی قلب و همین‌طور باعث سفت و سخت شدن دیواره عروق (Arterio sclerosis) می‌شود.

یکی دیگر از موارد باعث کاهش جریان خون در عروق می‌شود و زمانی که خون به قلب می‌ِسد مقدارش برای قلب کافی نیست که منجر به (Brady cardia) می‌شود یعنی ضربان قلب کاهش می‌یابد. در بعضی موارد هم (Cardio my pathy) دیده شده که همان ناتوانی ناگهانی سیستم گردش خون و سیستم تنفسی است که منجر به شوک شدید می‌شود. در موارد شدید ترکه در اثر (hyper tention) افزایش فشار خون و (hypo tention) کمی فشار خون باعث (heart , hert block) (attachحمله قلبی و سکته قلبی که در اثر اختلال جریان خون کرونر می‌شود. زمانی که خون کافی به قلب نرسد در نهایت (myo cardial infarction) انفارکتوس میوکارد دیده می‌شود (infarct) به معنی نکروز و مرگ قلب است.

همچنین دود سیگار که در عروق قلب رسوب می‌کند به احتمال خیلی زیاد باعث عفونت خون و همچنین به دنبال آن عفونت قلب می‌شود. در کل سیگار باعث بیاری‌های قلب که ممکن است در اثر عفونت، اختلال ضربان طبیعی قلب اختلال مکانیکی مانند اختلال دریچه‌ای گردد و نیز دود سیگار بیماری‌های قلب ناشی از عفونت یا انسداد مکانیکی رگ‌ها می‌شود.

Avascular necrosis: مرگ نسج در اثر فقدان جریان خون که در قسمت‌های انتهائی بدن این کمبود باعث عدم خونرسانی به آن قسمت‌ها می‌شود و در نتیجه (necrosis) که همان سیاه شدن و کاملاً آن قسمت از کارافتاده می‌شود، که درمان آن معمولاً قطع آن عضو می‌شود. دود سیگار نیز می‌تواند حتی بر روی سیستم گوارش تأثیر بگذارد.

یعنی از طریق سیستم گوارش تأثیر بگذارد. یعنی از طریق سیستم گردش خون کبدی (Portal or hepatic circulation) که خون را از روده به کبد می‌رساند و کبد را از کار می‌اندازد. دود غلیظ سیگار می‌تواند موجب غلظت خون شود که به‌طور مستقیم از طریق افزایش خون بر روی قلب نیز تأثیر می‌گذارد. مصرف سیگار در ورزشکاران به‌عنوان عامل اصلی نازائی است، چون بر اثر سوختن سیگار، ماده‌ای رادیواکتیو با عنوان پلونیوم ۲۱۰ تولید می‌شود که اشعه‌های زیادی وارد بدن می‌کند و باعث ناباروری می‌شود. پلونیوم فرصت تحرک تخمک و اسپرم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.

گردآورندگان: محمدصادق افروزه

دانشجویای کارشناس ارشد

گرایش مدیریت ورزش

محسن افروزه

کارشناس ارشد تربیت بدنی

منابع:

http://www.niksalehi.com/familv/archives/۰۰۲۳۷۰.php

sanat and secrity/ninety three number

http://www.niksalehi.com/farmilv/archives/۰۰۲۹۲۶.php

American heart association publication

People and learning/five number/second year

http://hamidsarani.persianbleog.com