سه شنبه, ۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 21 January, 2025
مجله ویستا

در ستایش بعضی روغن ها


در ستایش بعضی روغن ها

تحقیقات نشان داده است كه اسید لینوئیك روغن هسته انگور نیز باعث كاهش LDL و افزایش HDL می گردد ضمن اینكه طعم آن برای افرادی كه طعم روغن زیتون برایشان مطلوب نیست قابل قبو ل تر است

تحقیقات نشان داده است كه اسید لینوئیك روغن هسته انگور نیز باعث كاهش LDL و افزایش HDL می‌گردد ضمن اینكه طعم آن برای افرادی كه طعم روغن زیتون برایشان مطلوب نیست قابل قبو‌ل‌تر است.

‌نام اسیدهای چرب را با عناوینی مثل زنجیره بلند یا كوتاه، اسید چرب ترانس یا اسید چرب امگا ۳ بارها در مقالات مختلف می‌خوانید. اسیدهای چرب با انواع نام‌های بلند و كوتاهشان تشكیل‌دهنده همین روغن هستند كه ما هر روز می‌خوریم.

همین اسید‌های چرب هستند كه گاهی اوقات مشكلات عروقی ایجاد می‌كنند و بعضی از انواع آن گاهی هم كلسترول را كم می‌كنند، از رشد تومورها جلوگیری می‌كنند و یا بر علیه بیماری‌های مثل پاركینسون وارد عمل می‌شوند.

برای مثال یك بررسی بر روی حیوانات توسط دانشگاه كالیفرنیا به صورت مقایسه‌ای بر روی دو نوع روغن یعنی روغن نارگیل و روغن هسته انگور انجام شد. بعد از ۱۲ هفته میزان كلسترول گروهی كه با روغن هسته انگور تغذیه شده بودند، كاهش پیدا كرد كه علت آن را فلاونوئیدهای موجود در آن دانستند.

مواد ‌پلی‌فنولیك موجود در هسته انگور رادیكال‌های آزاد را خنثی می‌كند و خاصیت آنتی‌اكسیدان دارد. دانه‌ها و مغزهای گیاهی حاوی اسیدهای چرب هستند كه اغلب برای سلامت مفیدند.

اغلب مغز‌ها و دانه‌ها مثل بادام، تخمه آفتاب گردان، زیتون منابع طبیعی ویتامین E را دارند كه از مكمل‌های ویتامین E اثربخشی بیشتری دارند.

تحقیقات دانشگاه ونكور كانادا نشان داد كه افرادی كه به طور مستمر غذاهایی سرشار از ویتامینE مصرف كرده‌اند، كمتر مبتلا به پاركینسون می‌شوند در حالی كه مكمل ویتامین E چنان اثری نداشته است. امگا ۳ كه با نام آن آشنا هستید، خود یك اسید چرب است كه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را كم می‌كند.

این اسید چرب چنان در عرصه سلامت مشهور شده كه اغلب صنایع غذایی مایلند غذاهایشان را با آن غنی كنند و تحت نام غنی شده با امگا ۳ بازار بیشتری به دست بیاورند.

همین اسید چرب با ارزش در تخم و دانه بعضی از گیاهان به وفور یافت می‌شود. عده‌ای تخم كتان را سرشار از امگا ۳ می‌دانند ولی تخم كتان ایرانی امگا ۳ زیادی ندارد و در عوض تخم برزك ایران منبع خوبی از این اسید چرب است. خرفه وتخم خرفه هم حاوی امگا ۳ است.

در حقیقت در طبیعت بكر در گذشته‌ای نه چندان دور كه صنعت دخالت زیادی در تغذیه انسان نداشته است و اغلب غذاها از منابع طبیعی تهیه می‌شده‌اند، تعادل مناسبی از امگا ۳ و امگا ۶ در منابع غذایی ما مانند انواع گوشت، شیر و تخم‌مرغ وجود داشته است ولی زمانی كه تغذیه دام و طیور صنعتی شد و ما این حیوانات بیچاره را مجبور به خوردن غذایی كردیم كه خودشان نقشی در انتخاب آن نداشتند، این تعادل به ضرر امگا ۳ به هم خورد كه ابتلا به بیماری‌های زیادی را در جهان، به بهم خوردن این تعادل نسبت می‌دهند.

البته این اسید‌های چرب امگا ۳ و امگا ۶ اسید‌های چرب ضروری هستند و نمی توانند توسط بدن ساخته شوند و باید از طریق مواد غذایی به بدن برسند.

اسید‌های چرب امگا ۳ و امگا ۶ به مواد هورمون مانندی به نام ایكوزانوئید تبدیل می‌شوند كه می‌توانند اثرات عمیقی بر روی سلامت داشته باشند. ایكوزانوئید‌هایی كه از اسید‌های چرب امگا ۳ و امگا ۶ ساخته می‌شوند، اثرات متضاد دارند به همین دلیل انتخاب یك نوع روغن نباتی یا روغنی دیگر می‌تواند اثرات عمیقی بر سلامت داشته باشد.

بسیاری از بیماری‌های مزمن از تولید ایكوزانوئید‌های ساخته شده از اسید‌های چرب امگا ۶ ناشی می‌شوند. هنگامی كه در دریافت اسید‌های چرب امگا ۶ و امگا ۳ تعادل وجود داشته باشد، خطر بیماری‌های التهابی یا بیماری‌های دیگر بسیار كمتر خواهد بود.

روغن تخم بزرك-كانولا و روغن گردو ویژگی خاصی دارند كه مهمترین ان اینست كه نسبت امگا۶ به امگا ۳ در انها مطلوب است. روغن زیتون مزایای دیگری نیز دارد.

این روغن غنی از آنتی اكسیدان و موادی به نام اسكوالین است كه به دلیل خواص ضد التهابی، لخته شدن خون را كند می‌كند و سطح كلسترول خون را پایین می‌آورد و مقدار اسید‌های چرب امگا ۳ را كه توسط سلول‌ها جذب می‌شوند بالا می‌برد در حالی كه مصرف روغن‌های امگا ۶ نظیر روغن ذرت و روغن گلرنگ این مقدار را پایین میآورد.

روغن هسته انگور هم‌ ‌از نظر خواص تغذیه‌ای با روغن زیتون قابل مقایسه است.

روغن زیتون دارای مقادیر بالای اسیدهای چرب غیراشباع می‌باشد. همچنین باعث كاهش كلسترول بد )LDL(‌ بدون اثر بر كلسترول خوب )HDL(‌ می‌گردد. تحقیقات نشان داده است كه اسید لینوئیك روغن هسته انگور نیز باعث كاهش LDL و افزایش HDL می‌گردد ضمن اینكه طعم آن برای افرادی كه طعم روغن زیتون برایشان مطلوب نیست قابل قبو‌ل‌تر است.

از نقطه نظر شیمیایی می‌توان به وجود اسیدهای چرب ضروری و ویتامین‌های محلول در چربی به میزان قابل توجه در این روغن اشاره كرد. این روغن فاقد سدیم و كلسترول بوده و میزان اسیدهای چرب غیراشباع آن تا ۹۰ درصد می‌رسد.‌

‌دكتر ربابه شیخ‌الاسلام