توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در لهستان

بررسی وضعیت كشور لهستان در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات از یك جنبه اهمیت ویژه‌ای دارد و آن اینكه لهستان پس از فروپاشی بلوك شرق در اواخر دهه ۱۹۸۰ و ورود به بازار اقتصاد آزاد، …

بررسی وضعیت كشور لهستان در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات از یك جنبه اهمیت ویژه‌ای دارد و آن اینكه لهستان پس از فروپاشی بلوك شرق در اواخر دهه ۱۹۸۰ و ورود به بازار اقتصاد آزاد، رویكردهای اقتصادی و اجتماعیش را با تاكید بر محوریت فناوری اطلاعات و ارتباطات تعیین كرد. برای اقتصاد بسته این كشور كه در حال گذار به سمت جهانی شدن بود، فناوری مزبور از جذابیت بالایی برخوردار بود.

موقعیت راهبردی لهستان به‌‌عنوان پل بین اروپای شرقی و غربی باعث ایجاد فرصتهای مناسبی برای این كشور در قلب اروپا شده است. این كشور از وسعت و جمعیت مناسبی در منطقه مزبور برخوردار است. وجود حدود ۲۰ میلیون نیروی كار در این كشور را می‌توان از فرصتهای مناسب موجود برای این كشور در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی ارزیابی كرد. در دهه ۱۹۹۰ لهستان برای تسریع در ایجاد تغییرات ریشه‌ای در اقتصادش و همچنین، تغییر و بهبود فرایندها به‌منظور پیوستن به اتحادیه اروپا تلاش ویژه‌ای را در زمینه توسعه و به كارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات آغاز كرد. در مارس سال ۲۰۰۰ نیز این كشور از برنامه عملیاتی اتحادیه اروپا در این زمینه پشتیبانی كرد.

همچون بسیاری از كشورها، لهستان نیز نهادهایی را برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ابعاد مختلف مد نظر قرار داد. در این میان، كمیته دولتی پژوهش علمی (KBN) ماموریت ویژه‌ای یافت و سازمان توسعه صنعتی لهستان (IDA) نیز بر تحول در صنایع سنگین موجود به‌ویژه با تاكید بر فناوری اطلاعات و ارتباطات متمركز شد. از جمله این صنایع كه به‌طور سنتی از مزیتهای رقابتی این كشور در گذشته به‌شمار می‌آمده، می‌توان به ماشین‌سازی‌، آهن و فولاد، معادن زغال سنگ، كشتی‌سازی، صنایع غذایی و نساجی اشاره كرد.

در شماره‌های قبل به توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایرلند پرداخته شد كه می‌توان از جنبه‌های مختلف بین این دو كشور مشابهتهایی را ملاحظه كرد. هر دو كشور در زمینه سرعت توسعه فناوری مزبور در سطح اول اتحادیه اروپا و دیگر كشورهای پیشروی دنیا قرار دارند. لهستان از نیروی كار آموزش‌دیده فراوان و سطح بالایی برخوردار است و در زمینه دانش فنی چه در سطوح فنی و چه در سطوح سازمانی به‌دلیل در پیش گرفتن سیاست درهای باز اقتصادی و توسعه فعالیتهای شركتهای چندملیتی توانایی زیادی دارد.

بررسیها نشان می‌دهد كه لهستان به‌جای جذب فناوری نوین اطلاعاتی و ارتباطی بر تحول بر صنایع موجود از این طریق متمركز شده است. زیرساختهای مخابراتی این كشور هنوز مراحل تكاملی خود را طی می‌كنند، ولی با این حال رشد بازار سالانه این كشور بسیار بالاست.

خصوصی‌سازی در كشور لهستان هنوز ادامه دارد، ولی تا جایگاه مطلوب فاصله زیادی دارد. هزینه‌های مربوط مخابرات و بخش ارتباطات هنوز بالاست و نرخ مالیات نیز تا حد زیادی سرسام‌آور است. به‌نظر می‌رسد این عوامل بازدارندگی زیادی در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در این كشور ایجاد كرده است و مخاطرات فعالیت در این عرصه را برای سازمانها و عموم مردم بالا برده است. از این‌رو، فعالیتهای مزبور به‌صورتی محتاطانه و با توجه به حمایتها و تضمینهای مختلف به‌ویژه در بخشهای دولتی پیش می‌رود.

یزدان محمدبیگی