جای زخم‌ها را باید لیزرکرد؟

این‌روزها انگار مد شده است که هر دردی را با لیزر درمان کنند؛ از حذف موهای زاید گرفته تا از بین بردن جای زخم‌ها در روی پوست. خیلی‌ها آخرین امیدشان برای رهایی از جای زخم جراحی روی …

این‌روزها انگار مد شده است که هر دردی را با لیزر درمان کنند؛ از حذف موهای زاید گرفته تا از بین بردن جای زخم‌ها در روی پوست. خیلی‌ها آخرین امیدشان برای رهایی از جای زخم جراحی روی شکم و خراش تصادف در صورت، لیزر است ولی لیزر چگونه جای زخم را از بین می‌برد؟ با دکتر مریم یوسفی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در همین زمینه به گفتگو نشسته‌ایم...

خانم دکتر! کدام بیماران برای لیزر جای زخم‌هایشان به مطب می‌آیند؟

مواردش زیاد است؛ مثلا به‌دنبال هرگونه عمل جراحی و بریدن پوست، لاجرم جوشگاهی روی پوست می‌ماند. حالا اگر دقت و مهارت جراح زیاد باشد این جوشگاه ظریف بوده و کمتر به چشم خواهد آمد ولی گاهی مثلا به دنبال سوختگی فرد دچار جوشگاه‌های وسیعی می‌شود که منظره ناخوشایندی را ایجاد خواهد کرد. افراد باید بدانند که امروزه دستگاه‌های لیزر متعددی برای بهتر کردن منظره جوشگاه‌ها وجود دارد و هرگز نباید انتظار داشته باشند که جوشگاه‌هایشان به‌طور کامل و صددرصد رفع شود.

روش‌های دیگری هم هست؟

بله؛ روش‌های مختلفی شامل داروهای موضعی، میکرودرم ابریژن، درم ابریژن و لیزر جهت بهبود جوشگاه‌ها امروزه در اختیار پزشکان متخصص پوست وجود دارد که با ترکیبی از این روش‌ها گاه می‌توان نتایج قابل‌توجهی گرفت. بیمار باید صبور باشد و به دقت به توصیه‌های پزشک گوش فرا دهد. گاه جلسات متعدد درمانی جهت حصول نتیجه مناسب لازم است.

چه لیزرهایی وجود دارد؟

از جمله لیزرهایی که می‌توانند به بهبود جوشگاه‌ها کمک نمایند می‌توان به لیزر PDL (لیزری که اساسا برای درمان ضایعات عروقی به کار می‌رود)، IPL، لیزرهای لایه‌بردار مثل Erbium-YAG و Co۲ و نیز اخیرا از لیزرهای فراکشنال مثل affirm و Fractional اشاره کرد.

داروها چطور؟

داروهای مختلفی در درمان جوشگاه‌ها کاربرد دارند از جمله داروهای حاوی هپارین و عصاره پیاز، کرم‌های استروییدی و کرم‌های حاوی اسید میوه که به نوبه خود می‌توانند تا حدودی جوشگاه‌ها را بهتر نمایند.

و چه نکاتی را باید مدنظر داشت؟

گاهی لازم است فرد تا مدتی از لباس‌های مخصوص فشاری در محل رخداد جوشگاه‌های سوختگی استفاده نماید و یا مصرف صفحات سیلیکونی روی این جوشگاه‌ها گاه نتایج خوبی را به همراه خواهند داشت. درنهایت با ترکیبی از این روش‌های درمانی می‌توان به نتایج خوبی دست یافت، ضمن اینکه در مواردی نیز جراحی پلاستیک به‌عنوان یک اقدام اساسی ضروری است و در مراحل بعد با استفاده از روش‌های فوق‌الذکر می‌توان نتایج جراحی را بهبود بخشید.

آیا افرادی وجود دارند که این لیزردرمانی برای آنها ممنوع باشد؟

بله، لیزردرمانی برای افراد باردار، کسانی که حساسیت زیادی به نور دارند و بدخیمی‌‌ها و عفونت‌‌ها به هیچ‌ عنوان توصیه نمی‌‌شود؛ اما سایر افراد بالای ۲۰ سال می‌‌توانند زیر نظر پزشک در صورت نیاز بعد از انجام تست، از لیزردرمانی استفاده کنند. در ضمن کسانی که سابقه لکه‌های پوستی بر اثر سوختگی ملایم دارند، بهتر است از لیزر استفاده کنند. چون احتمال سوختگی آنها بالا است.

به‌عنوان آخرین سؤال کمی هم درباره عوارض لیزردرمانی در این بیماران توضیح بدهید.

از عوارض لیزر می‌توان به ایجاد سوختگی و یا از بین رفتن رنگدانه‌های پوستی اشاره کرد، از بین رفتن این رنگدانه‌ها باعث ایجاد لکه‌های روشنی روی پوست می‌‌شود. ترمیم جای سوختگی ناشی از لیزر بسیار مشکل است و تنها راه‌حل آن جراحی خواهد بود. در نتیجه به افرادی که پوستی تیره دارند به‌ویژه سیاه‌پوستان توصیه می‌‌شود از لیزر استفاده نکنند. چون هر ‌قدر پوست تیره‌‌تر باشد، بیشتر احتمال آسیب وجود دارد و هر اندازه پوست روشن‌‌تر باشد، نتیجه بهتری از لیزر درمانی به ‌دست خواهد آمد. در ضمن افرادی که سابقه لکه‌های پوستی ناشی از سوختگی ملایم دارند نیز گزینه مناسبی برای لیزردرمانی محسوب نمی‌‌شوند، چون احتمال سوختگی در آنها بسیار زیاد است.

دکتر محمد فرح‌بخش - پرسشی از دکتر مریم یوسفی متخصص پوست و مو