جمال الدین آی ابه الغ باربک

وی یکی از غلامان سلجوقی، اتابک محمد جهان پهلوان بود که نزد طغرل سوم سمت حاجبی داشت و به همین جهت ‏او را باربک یعنی حاجب سالار گفته‌اند. او به جمال‌الدین فرجینی نیز معروف بود. …

وی یکی از غلامان سلجوقی، اتابک محمد جهان پهلوان بود که نزد طغرل سوم سمت حاجبی داشت و به همین جهت ‏او را باربک یعنی حاجب سالار گفته‌اند. او به جمال‌الدین فرجینی نیز معروف بود. زیرا قلعهٔ فرزین یا فرجین ــ از ‏قلاع بین همدان و نهاوند ــ اقطاع او بود. جمال‌الدین پس از مرگ اتابک محمد جهان پهلوان در این قلعه ماند و در ‏جنگها و درگیری‌های امرای اتابکی دخالتی نکرد. از این رو به علت تسلط و اقامت طولانی‌اش در این قلعه به ‏جمال‌الدین فرجینی شهرت یافت. الغ باربک سرانجام همراه دامادش شرف‌الدین الب ارغون به دست طغرل سوم اسیر ‏شد. طغرل سوم، آلب ارغون را به قتل رساند ولی الغ باربک را بخشید و بار دیگر قلعه فرزین را به اقطاع او داد. ‏سپس به اتابکی مظفرالدین ازبک پسر اتابک محمد جهان پهلوان، رسید (۵۹۲ ه.ق) و زمام امور را در دست گرفت و ‏در واقع حاکم و امیر همدان و نواحی آن شد و سرانجام عراق را به نام مظفرالدین ازبک از میاجق (امیر دست نشانده ‏خوارزمشاه) گرفت.

منبع: راحهٔ الصدور و آیه السرور. راوندی

مهدیه قاسمی