بحران مالی و رویکرد جدید در نظارت بر ریسک های سیستمی موسسات مالی

مجلس سنا و کاخ سفید, در حال تصمیم گیری برای ایجاد شورای ناظرین با مسوولیت وزارت خزانه داری در راستای شناسایی ریسک های سیستمی سیستم مالی در سطح ملی هستند

مجلس سنا و کاخ سفید، در حال تصمیم‌گیری برای ایجاد شورای ناظرین با مسوولیت وزارت خزانه‌داری در راستای شناسایی ریسک‌های سیستمی سیستم مالی در سطح ملی هستند.

این مساله یکی از جنجال‌برانگیزترین تلاش‌ها برای بازسازی سیستم نظارتی پس از بحران مالی است. ابتدایی‌ترین درس این بحران این نکته است که هیچ نهادی مسوولیت اطمینان از پایداری کلیت سیستم و شناسایی فعالیت‌های بیش از حد ریسکی را که باعث ایجاد بحران در کل اقتصاد می‌شوند بر عهده نداشت.

محول کردن وظیفه شناسایی مشکلات در مراحل ابتدایی به وزارت خزانه‌داری، طرفدارانی در میان سناتورهای هر دو جناح دارد. اما در مورد مسائلی مانند اینکه این شورا توانایی فعالیت فراتر از ناظرین بانکی فعلی را دارد یا اینکه امکان تحمیل قوانین خود به موسسات مالی بزرگ را دارد، توافق نهایی حاصل نشده است.

در اثر این تصمیم، قدرت فدرال رزرو که سیستم نظارتی آن به دلیل عدم کارآیی در جلوگیری از بحران مالی مورد انتقاد قرار گرفته است، کاهش خواهد یافت. اگرچه بعضی از اعضای فدرال رزرو به دنبال ادامه روند فعلی در نظارت بانک مرکزی بر ریسک‌های سیستمی هستند، اما رییس فدرال رزرو، جان برنانکی، موافق ایجاد شورای ناظرین با مسوولیت وزارت خزانه‌داری است.

در مقابل، او طرفدار نظارت بانک مرکزی بر هلدینگ‌های بزرگ بانکی مانند بانک آمریکا، سیتی‌گروپ، جی‌پی مورگان چیس و بانک‌های سرمایه‌گذاری مانند گولدمن ساش و مورگان استنلی که در طی بحران به شرکت‌های هلدینگ تبدیل شده‌اند، است.

ایده شورای ناظرین با مسوولیت وزیر خزانه‌داری به عنوان رییس و رییس فدرال رزرو یا منتخب او به عنوان نایب‌رییس، با هدف ایجاد یک سیستم هشدار سریع ارائه شده است. اما نگرانی مهم در این زمینه، کاهش قدرت فدرال رزرو در نظارت بر موسسات مالی است. به نظر می‌رسد که فدرال رزرو به عنوان بانک مرکزی باید توانایی نظارت بر بزرگ‌ترین موسسات اقتصادی را داشته باشد.

به عقیده سناتور باب کروکر، نماینده جمهوری‌خواه ایالت تنسی، میزان قدرت این شورا در زمینه نظارت بر ریسک سیستمی نیازمند دقت است. نگرانی‌های زیادی در زمینه ایجاد یک مقام نظارتی جدید که به بررسی بازار پرداخته و شرکت‌های مختلفی را مشمول مقررات نظارتی خود می‌کند، وجود دارد.

به عقیده سناتور مارک وارنر، نماینده دموکرات ایالت ویرجینیا که حامی ایجاد این شورا است، باید یک گروه متمرکز و نیرومند در این زمینه ایجاد کرد. به نظر وی نیازی به ایجاد بروکراسی عظیم جدیدی نیست بلکه باید نهادی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات مختلف و تحلیل آن‌ها ایجاد شود.

رییس فدرال رزرو، جان برنانکی در ماه اکتبر بیان داشت که حامی تشکیل شورای ناظرین با مسوولیت خزانه‌داری است. او گفت که فدرال رزرو دیگر تنها به دنبال شناسایی مشکلات موسسات مالی نیست، بلکه علاوه بر ارتقای سیستم نظارتی موسسات مالی در زمینه مدیریت ریسک‌ها، به دنبال پیاده‌سازی رویکردی جدید با هدف افزایش پایداری کل سیستم مالی است.

به نظر ویلیام دادلی، رییس فدرال رزرو نیویورک، بانک مرکزی باید بالاترین وظیفه نظارتی را داشته باشد؛ چراکه وظیفه هماهنگی بازارهای پولی و مالی را برعهده دارد. به عقیده نایارانا کوچرلاکوتا، رییس فدرال رزرو مینیاپولیس، تهی کردن بانک مرکزی از وظایف نظارتی، گام برداشتن در مسیری اشتباه است و راهکار صحیح این است که وظیفه نظارت بر ریسک سیستمی به فدرال رزرو محول شود.

با این حال، مجلس سنا در مسیر دیگر حرکت می‌کند و علاوه بر اینکه می‌خواهد وظیفه نظارت بر ریسک سیستمی را به وزارت خزانه‌داری محول کند، بلکه در حال تلاش برای کاهش قدرت نظارتی بانک مرکزی است. اما هنوز توافق نهایی در این زمینه حاصل نشده است. طرح‌های دیگری نیز در این زمینه وجود دارد. یکی از این طرح‌ها مبنی بر ایجاد آژانس حمایت مالی از مصرف‌کنندگان برای قانونگذاری و نظارت بر کارت‌های اعتباری، وام‌های رهنی و سایر محصولات است. طرح دیگری نیز در زمینه کنترل اندازه و حیطه عملکرد بانک‌ها مطرح شده است.

به گفته بارنی فرانک، نماینده دموکرات ایالت ماساچوست و رییس کمیسیون خدمات مالی مجلس، با توجه به اینکه هیچ نهادی مسوولیت شناسایی و ارزیابی ریسک سیستمی را ندارد، نهادی را به عنوان مسوول ریسک سیستمی انتخاب خواهند کرد.

اما هنوز افرادی در فدرال رزرو نسبت به این رویکرد مردد هستند. به عقیده جیمز بولارد، رییس فدرال رزرو سنت لوییس، آقای برنانکی بیش از حد مهربانی از خود نشان داده و بدون دلیل، مشکلات ناشی از کاستی‌های سایر ناظرین مانند موسسه فدرال بیمه سپرده (FDIC) و موسسه بازرسی پول (OCC) را نیز بر عهده گرفته است.

منبع: Iranrisk.com