بایدها و نبایدها در استفاده از رایانه برای کودکان

بسیاری از متخصصان معتقدند که بهتر است کودکان زیر ۳ سال به هیچ وجه با رایانه و بازی های ویدیویی آشنا نشوند و تا آن جا که ممکن است با اسباب بازی های قابل لمس و واقعی مثل لگو و خانه سازی سرگرم شوند

بسیاری از متخصصان معتقدند که بهتر است کودکان زیر ۳ سال به هیچ وجه با رایانه و بازی های ویدیویی آشنا نشوند و تا آن جا که ممکن است با اسباب بازی های قابل لمس و واقعی مثل لگو و خانه سازی سرگرم شوند. به عبارت دیگر اسباب بازی های انتزاعی برای این سن مناسب نیست اما اگر کودک زیر ۵ سال شما از قبل به این بازی ها دسترسی پیدا کرده و این امر به عنوان عادتی برای او در آمده است، باید هم اکنون به فکر شروع قانون و تعیین حدود برای به کارگیری این بازی ها باشید.

در ابتدا باید فهمید که کودک در روز چه قدر بازی رایانه ای انجام می دهد و در بقیه زمان آزادش چه کارهایی می کند. کارشناسان رشد کودک پیشنهاد می کنند که مجموع زمان استفاده از صفحه نمایشگر که شامل صفحه تلویزیون، تماشای فیلم ویدیو و کارتون، جست و جو در اینترنت (برای کودکان بزرگ تر) و بازی های ویدیوئی می شود باید یک ساعت تا حداکثر ۲ ساعت در روز تعیین شود. اگر کودک شما ۴۵ دقیقه در روز، بازی رایانه ای دارد و بعد یک برنامه تلویزیونی می بیند و مدتی را هم مشغول فعالیت فیزیکی و جست و خیز است، عملا جای نگرانی نیست ولی اگر ساعت ها جلوی رایانه باشد و به دسته بازی بچسبد، یعنی بیش از حد مشغول بازی رایانه ای است.

● چند پیشنهاد برای به کنترل درآوردن مدت بازی رایانه ای کودک

قبل از ارائه بازی رایانه ای، یک محدودیت زمانی مشخص را به کودک اطلاع دهید. برای این کار می توانید از ساعت های زمان دار استفاده کنید و به کودک بگویید تا این ساعت زنگ بزند می توانی بازی کنی و عدد آن را برای مثال روی ۳۰ دقیقه قرار دهید. وقت بازی که به سر آمد اگر کودک به قانون اهمیت داد او را تشویق کنید و برای تمام کردن به موقع بازی پاداش دهید ولی اگر زمان را ندیده گرفت یا برای زمان بیشتری وارد چانه زنی شد، به آرامی قوانین بازی را به او توضیح دهید. اگر مخالفت ادامه داشت می توانید بازی با رایانه را به عنوان نتیجه قانون شکنی، برای مدت محدودی متوقف کنید. برای این اعتراض کودک که «الان من وسط بازی ام.

این جا جای خیلی حساس بازی است و ...» راه حلی بیندیشید. اغلب بازی های رایانه ای، قابلیت ذخیره سازی بازی را دارد بنابراین، بدون خراب شدن بازی، کودک قادر است وسط بازی هم، همه چیز را دست نخورده برای نوبت بعدی ذخیره کند و بهتر است که این ذخیره سازی را به او یاد بدهید. سرگرمی های دیگری برای وقتی که «زمان بازی تمام شده است» برای کودک در نظر بگیرید. مثل کمک در آشپزی به مامان یا کتاب خواندن با بابا یا مامان و نقاشی کشیدن، این کار به انحراف توجه او از بازی کمک می کند و راحت تر دست از رایانه می کشد. به کودک بگویید قبل از بازی رایانه ای باید همه کارهایش مثل جمع کردن اتاق و اسباب بازی هایش را انجام داده باشد و از قرار دادن رایانه در اتاق کودک و هر جایی که او بتواند دور از چشم شما به بازی مشغول شود، خودداری کنید .

به طور کلی بهتر است که رایانه در محلی که جنبه عمومی تر دارد مثل اتاق نشیمن قرار داده شود و جلوی آن نیز امکان نشستن برای ۲ تا ۳ نفر فراهم آید تا هم کاربرد این وسیله زیر نظر باشد و هم به عنوان یک وسیله، به اجتماعی شدن کودک کمک کند. عده ای معتقدند که رایانه باعث ایزوله شدن کاربر و ایجاد بیماری هایی مثل چاقی و تغییر یافتن اسکلت بدن (قوز، انحراف مهره های ستون فقرات و ...) می شود و البته جنبه های مثبت به کارگیری آن در آموزش کودکان نیز غیر قابل انکار است؛ مواردی مثل دیکته، ریاضی و درک متون و خیلی از مهارت های دیگر. هم چنین تقویت مهارت حرکتی ظریف کودکان و سرعت عمل آن ها با این بازی ها عملی است چراغ خطر مهم این است که رایانه جای روابط اجتماعی کودک را بگیرد و کودک به جای پیدا کردن دوست با این وسیله ارتباط برقرار کند.

● نکاتی در مورد خرید بازی های رایانه ای

بازی باید برای کودک جذاب و لذت بخش باشد تا کودک بتواند از محتوای آن نیز مسائلی را بیاموزد. این چند نکته به شما کمک می کند انتخاب صحیح تری در خرید این بازی ها داشته باشید:بهتر است اول از همه به فکر سرگرم کننده بودن بازی باشید زیرا که در سن زیر ۵ سال خط مشخصی بین آموختن صرف و تفریح نمی توانید برای کودک بکشید. پس برای این که کودک چیزهایی یاد بگیرد لازم است قبل از آن لذت ببرد. مطمئن باشید که کودک بیشتر دوست دارد که زمان خوشی را سپری کند به جای آن که اهداف آموزشی بزرگ ترها را برآورده کند. بازی هایی را انتخاب کنید که به بیش از یک بازیکن در آن ها نیاز باشد زیرا باعث می شود که ۲یا۳ نفر با هم بازی کنند.

به توصیه مرکز ملی رسانه ها و خانواده ها، بهتر است خانواده ها رایانه را به یک وسیله اجتماعی تبدیل کنند. بازی هایی را انتخاب کنید که به کودک فرصت های پیروزی را با روش های مختلف می دهد. به عبارت دیگر لازم نباشد که برای ادامه یافتن بازی، کاربر حتما از یک مهارت به خصوص که تکرار آن برای کودک دشوار است، استفاده کند. تصویرهای کم تحرک و طولانی که حتما با رمز و راز تغییر خواهد کرد، کودک را خسته می کند. مزرعه های اعداد یا جنگل های پر از موسیقی که کودک را به دنبال خود بکشد و هر چه که ماهرتر شد بازی نیز ماهرانه تر قابل پیاده شدن باشد، بهتر است.

به یاد داشته باشید نسخه نوشتاری یا دیداری _ شنیداری در یادگیری کودک از نسخه نرم افزاری می تواند بهتر باشد، مثلا کتاب یک قهرمان خاص آموزنده تر از بازی آن قهرمان خاص برای کودک است. هنگام خرید همیشه احتمال برگرداندن و پس دادن بازی خریداری شده را با فروشنده مطرح کنید، چرا که این احتمال وجود دارد سیستم سخت افزاری شما متناسب نباشد یا بازی خریداری شده مانند لباس، یک شماره کوچک تر به تن فرزند شما در آید! یا شما آن بازی را برای کودکتان مناسب ندانید.

منبع: اینترنت

بهین