۳ نکته طلایی برای تحریک کنجکاوی کودکان

«خورشید از کجا می‌آید؟ کجا می‌رود؟»، «پرنده‌ها چه جوری آواز می‌خوانند؟ چه طوری لانه می‌سازند؟»، «آدم‌ها چرا می‌میرند؟»، «چرا نوزاد گریه می‌کند؟» کودکان هر روز از شما ده‌ها پرسش …

«خورشید از کجا می‌آید؟ کجا می‌رود؟»، «پرنده‌ها چه جوری آواز می‌خوانند؟ چه طوری لانه می‌سازند؟»، «آدم‌ها چرا می‌میرند؟»، «چرا نوزاد گریه می‌کند؟» کودکان هر روز از شما ده‌ها پرسش می‌کنند. گرچه این پرسش‌ها گاهی حوصله‌تان را سر می‌برند، بیشتر پدر و مادر‌ها می‌دانند که باید به آنها به شیوه‌های قابل فهم و زبانی ساده توضیح بدهند، چرا که پاسخ‌های شما نه‌تنها به کنجکاوی آنها نسبت به بسیاری از پدیده‌های جهان پاسخ می‌دهند، بلکه باعث می‌شوند خوب گوش کردن و چگونگی آموختن یک مطلب علمی را به مرور زمان بیاموزند.

این آموزش در سال‌های بعد سبب می‌شوند آنها به یادگرفتن علاقه‌مند شوند و در نتیجه در مدرسه هم به درس خواندن علاقه نشان دهند و با توجه به این که در کودکی راه‌های یاد گرفتن و درک یک مطلب را به شکل غیرمستقیم آموخته‌اند می‌توانند از همان سال‌های اول در تحصیل موفق شوند. بنابراین اگر پدر و مادری از راه‌های مشتاق کردن کودک به دانستن، آگاه باشند، موفقیت او را در دوران تحصیل، تا حدود زیادی تضمین کرده‌اند. برای علاقه‌مند کردن کودک به یادگیری و تحریک بیشتر کنجکاوی او روش‌های زیادی وجود دارد که از آن جمله می‌توان به ۳ نکته طلایی اشاره کرد:

اول:‌ اگر او با مشاهده پدیده‌ای جدید، پرسشی نمی‌کند، شما سوال‌هایی را مطرح کنید و نظر او را بخواهید و سپس از او بپرسید آیا پرسشی برایش پیش نیامده است؟

دوم: در پاسخ به پرسش‌های کودک صبور و با حوصله باشید. اطلاعات غلط ندهید، بلکه اگر پاسخ پرسشی را نمی‌دانید با شجاعت این موضوع را ابراز کنید و بگویید پس از مطالعه درباره آن، به پرسشش پاسخ خواهید داد. وقتی در پاسخ به این پرسش که خورشید از کجا بیرون می‌آید، می‌گویید «از پشت یک کوه بلند»، وقتی در پاسخ به این پرسش که خورشید وقت غروب کجا می‌رود می‌گویید «روی سرش پتو می‌اندازد و تاریک می‌شود»، وقتی در پاسخ به این پرسش که آدم‌ها چرا می‌میرند، می‌گویید «می‌روند زیرزمین زندگی کنند»، وقتی در پاسخ به خیلی از پرسش‌های دیگر سرش داد می‌کشید و با خشم می‌گویید «چقدر سوال می‌کنی بچه! برو پی بازی!» چه طور می‌توانید انتظار داشته باشید او مهم‌ترین اصل یادگیری یعنی پرسیدن با جرات و جسارت را بیاموزد؟! و از طرفی آیا واقعا گمان می‌کنید با توجه به اطلاعات غلطی که به او داده‌اید در آینده به دانش شما اعتماد می‌کند و مهم‌تر از آن، آیا این اطلاعات نادرست در سال‌های بعد راه درک حقایق علمی را که پاسخ پرسش‌های کودکی‌اش بوده‌اند بر او نمی‌بندد؟

سوم:‌ برایش الگوی مناسبی باشید، نباید انتظار داشته باشید کودکی که هرگز پدر و مادرش را در حال گوش کردن به یک خبر علمی از رادیو یا تماشای برنامه‌ای آموزشی از تلویزیون یا خواندن کتاب و روزنامه ندیده است، علاقه‌مند به بیشتر دانستن باشد و اگر هم در سال‌های اولیه کودکی کنجکاوی یا میلی برای آموختن داشته باشد با گذشت زمان این احساس در او سرکوب می‌شود.

مریم یوشی‌زاده