اثرات بحران اقتصادی غرب بر بخش صنعت و معدن ایران

در ابتدا نیاز است عقبه و زمینه ای که موجب بحران اخیر اقتصادی در غرب و آمریکا گردیده است ,به طور مختصر جهت شناخت فرصتها و تهدیدهای این بحران در اقتصاد و بخصوص بر بخش صنعت و معدن اشاره گردد

۱) در ابتدا نیاز است عقبه و زمینه ای که موجب بحران اخیر اقتصادی در غرب و آمریکا گردیده است ،به طور مختصر جهت شناخت فرصتها و تهدیدهای این بحران در اقتصاد و بخصوص بر بخش صنعت و معدن اشاره گردد.

این بحران و منشا آن از کشور آمریکا و به علت عدم دخالت دولت در معاملات اعتباری به خصوص دادن وام به مشتریان که مشخصا در شاخه مسکن بیشترین متقاضی را داشته موجب بازار کاذبی بین بنگاهها و موسسات مالی گردیده است که از خرید امتیاز و بهره شناوری فیمابین این موسسات با مشتریان و افزایش این نرخ بهره به مرور زمان منجر به عدم توانایی مشتریان در پرداخت دیون خود به بانکها و موسسات مالی شد که این امر منجر به رکود ساختمان سازی و در نتیجه اولین اثر منفی و لطمه زدن به بیش از ۲۰۰ صنعت وابسته به ساختمان سازی در آمریکا شد.

در ادامه هم با توجه به عدم تعهد موسسات مالی میانی و کوچک به بانکهای بزرگ در پرداخت بهره بین بانکی و همچنین عدم حمایت دولت از بانکهای بزرگ ،منجر به اعلان ورشکستگی بانکهای بزرگ با قدمت ۱۵۰ سال در آمر یکا گردید.

حال در این وضعیت بانکها از دادن وام جدید به بنگاهای تولیدی و صنایع امتناع کرده و در نتیجه بنگاهای تولیدی و صنایع که از نظر مالی توسط موسسات مالی و بانکهاتغذیه و حمایت می شدند دچار رکود و بحران گردیده و از طرف دیگر مردم که بخشی از اعضا سهامداران شرکتها و صنایع بوده نیز به علت عدم اعتماد به بازار با اقدام یکطرفه و همه گیرانه به فروش سهام و کاهش قیمت سهام در بازارهای بور س کرده و عملا همه ابعاد جامعه و بازار دستخوش این بحران که در صد سال اخیر بی سابقه بودند قرار گرفتند.

البته در نهایت هم به علت افزایش قیمت دلار و در نتیجه افزایش قیمت صادرات از آمریکا به کشور های دیگر این بحران عملا به کلیه کشورها و موسسات مالی و اعتبار در دنیا که در این چرخه بودن لطمه فراوانی را تحمیل نمود که با توجه به گستردگی این بحران دولتها مجبور به دخالت و تغذیه پول در بازار شده تا بتوانند اعتماد را به مردم و بازا بر گردانند.در اقتصاد غرب، معاملات و مراودات به صورت اعتباری بوده و همین امر به علت خاصیت ربوی بودن آن منجر به بحران اشاره شده است.

۲) در ایران خوشبختانه هم از نظر حرام بودن معاملات ربوی در اقتصاد اسلامی وهم به علت انجام معاملات به صورت نقدی عملا زیاد دستخوش و اثرات این بحران نشده ایم اما در قسمت واردات و مراودات بین المللی به علت افزایش نرخ دلار در ازای ریال و همچنین کاهش ارزش یورو و نفت اثراتی بر بدنه اقتصاد ایران وارد گردیده یا در آینده خواهد آورد.

۳) تبدیل" تهدیدها به فرصتها "می تواند در این مسئله به خوبی از طرف بخشهای صنعت و معدن اعمال کرد و آنکه با توجه به رشد قیمت محصولات تمام شده در دنیا به علت بحران فعلی اقتصادی ،بخش تولیدی صنعت و معدن کشورمان می تواند با بکارگیری استانداردهای ملی و بین المللی بیشتر از هر زمان نسبت به ارتقا کیفیت محصولات تولیدی در ایران اقدام نموده تا در بازار رقابتی دنیا به علت قیمت تمام شده پایین و افزایش کیفیت محصولات خود نسبت به جذب بازارهای جدید اقدام نماید تا از این طریق هم نسبت به افزایش صادرات غیر نفتی خود افزایش داده و هم نسبت به تاثیر پذیری منفی و وابستگی به فروش نفت که قیمت آن هر روز در حال نزول می باشد پوششی صورت پذیرد.

۴) یکی از فرصتهای فعلی میتوان به خروج شرکتهای خارجی از ایران و خالی کردن و ایجاد میدان برای شرکتها داخلی جهت انجام و اجرای پروژه های داخل کشور و درنتیجه افزایش توانمندیهای این شرکتها نام برد.

۵) تشویق برای جذب سرمایه های خارج شده سرمایه گذاران از کشورهای همسایه حاشیه خلیج فارس و غربی در بخش صنعت و معدن داخل کشور به علت ریسک بسیار پایین در اقتصاد ایران.

۶) البته به علت افزایش قیمت دلار در چند ماه اخیریکی از مهمترین اثر منفی این بحران در بخش صنعت و معدن، اخذ فاینانس های مالی برای پروژهای صنعت و معدن که نیاز به آن دارند یا با مشکل برخورده یا در آینده نزدیک به این مشکل مواجه خواهند شد.

نامدار محمدی منجیری

کارشناس سیستم در سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران