دام خطرناك

رقم بسته پیشنهادی امریكا برای منطقه كه اجرایی شدن آن تقریباً قطعی است همچنین می تواند برای بعضی از تریبونداران ما درس آموز باشد تا با توهم غـیـرواقـعـی از تأثیر اقتصاد ایران بر اقتصاد جهان, به استقبال شرایطی نروند كه نهایت آن, افزایش فشارهای اقتصادی بر ملت آزاده و در عین حال رنج دیده ایران است

در همه كشورها ،رسم است كه گاه برای مقابله با فضای روانی ایجاد شده توسط دشمنان و مخالفان، بعضی ضعف‌های داخلی را كوچك جلوه می‌دهند و یا موفقیت‌ها را بیش از آنچه هست تبلیغ و ترویج می‌كنند. اما اگر قرار باشد آن كوچك‌كردن و این بزرگ‌نمایی، به باور مسئولا‌ن مربوطه تبدیل و به گونه‌ای عمل كنند كه نیروهای داخلی نیز دچار توهم شوند، آنگاه بیشترین نفع نصیب همان دشمنانی خواهد شد كه تضعیف روحیه آنها، مورد نظر بوده است.

در ماههای اخیر گزارش‌های متعددی در خصوص كثرت قرارداد‌های خارجی و افزایش سرمایه‌گذاری‌هادر كشورمان ارائه شده است كه در هیچ یك از موارد نیز جزئیات طرح و روش‌های حصول اطمینان از <اقتصادی بودن> طرح‌ها و قراردادها به اطلا‌ع مردم نرسیده است. حتی رئیس جمهور در گفت وگوی تلویزیونی خود در اواخـر سـال گذشته، به این موضوع اشاره كرد كه <به درخواست طرف خارجی، خبر بعضی از قراردادها را اعلا‌م نمی‌كنیم.> پس از آن نیز حامیان ویژه دولت مرتباً از افـزایـش سـرمـایـه‌گذاری‌ها سخن می‌گویند و سپس نتیجه‌گیری می‌كنند كه <تحریم‌ها هیچ تأثیری بر كشورمان نداشته و ندارد.>

عده‌ای از تریبون‌داران هم - كه به نظر می‌رسد اطلا‌ع كافی از حجم تبادلا‌ت اقتصادی دنیا ندارند - مرتباً براین جمله نسبتاً كلیشه‌ای پای می‌فشارند كه <تحریم، بیش از آن كه به ضرر ما باشد بر اقتصاد اروپا، امریكا و سایر كشورها اثر منفی می‌گذارد.> شاید همین تصور، عده‌ای از مسئولا‌ن، تعدادی از تریبون‌داران و برخی سیاستمداران را قانع می كند كه سخاوتمندانه به برخی اظهار نظرها بپردازند و به پیامد سخن خود نیندیشند. این روش، از سوی دیگر باعث می‌شود كهبرخی مسئولا‌ن دولتی با اتكای بیش از حد به بعضی مذاكرات اولیه با خارجی‌ها، دچار خوش بینی مفرط شده و بسیاری از پروژه‌های بزرگ را به امور مبهم پیوند بزنند و نهایتا مردم ، شاهد از دست رفتن فرصتها بدون دسترسی به نتایج ملموس و قابل قبول باشند.

وعـده‌هـای مـبـهم مقامات هندی و انعكاس <روتوش> شده آن وعده‌ها درخصوص خط لوله صلح- كه برخی از ابعاد آن چند روز قبل توسط دكتر نژاد حسینیان افشا شد- یكی از بهترین تجربه‌ها در این زمینه است و متأسفانه به نظر می رسد به خاطر اشتیاق برخی مسئولا‌ن دولتی به ارائه آمارهای افزاینده از سرمایه گذاریهای خارجی، در موضوع قرارداد‌های اخیر با تركیه و اتریش نیز قابل تكرار است. رفتارهای فرصت طلبانه چین و روسیه در گذشته و حال ثابت می كند كه رفتار هند نخستین تجربه كشور ما در این زمینه نبوده است و اگــر كـمــاكــان ارائــه آمـار، هـدف اصـلـی بـرخـی سیاستمداران باشد، آخرین نمونه نیز نخواهد بود. این در حالی است كه دشمن ناجوانمرد اما هوشیار، ضمن پیگیری رفتار تبلیغاتی كنترل شده، در حال یارگیری در اطراف ماست و نه تنها هم پیمانان ظاهری ایران در منطقه - همچون روسیه - را در حساس ترین مواقع با خود همراه كرده و می‌كند، بلكه با طراحی‌های جدید، به دنبال جلب همكاری بعضی از كشورهای منطقه است كه می‌توانستند به دلیل پیوندهای مذهبی و منطقه‌ای از هم پیمانان استراتژیك ما باشند. مثلا‌ ما هـنـوز بـه خـاطـر بـرخی رودربایستی‌های داخلی، هم پیمان قوی اسرائیل و امریكا در منطقه یعنی تركیه را بـه مـصر و بعضی از كشورهای ذی نفوذ منطقه ترجیح می‌دهیم، اما وزیر خارجه امریكا با پیشنهادات چند ده میلیارد دلا‌ری به مصر و سایر كشورهای منطقه می رود و بـــرخـــی مــســئـــولا‌ن ایـــرانـــی نـیــز بــا بـعـضــی اظهارنظرهای عجولا‌نه، زمینه را برای نزدیكی بیشتر مصر و امریكا فراهم می‌كنند. این در حالی است كه تنها با كمی تدبیر، می‌توان از نزدیكی افكار عمومی مصر به ایران، استفاده كرد و امتیازات مناسبی به دست آورد.

رقم بسته پیشنهادی امریكا برای منطقه - كه اجرایی شدن آن تقریباً قطعی است - همچنین می‌تواند برای بعضی‌ از تریبونداران ما درس آموز باشد تا با توهم غـیـرواقـعـی از تأثیر اقتصاد ایران بر اقتصاد جهان، به استقبال شرایطی نروند كه نهایت آن، افزایش فشارهای اقتصادی بر ملت آزاده و در عین حال رنج دیده ایران است.

البته هیچ انسان آزاده‌ای مایل نیست كه به خاطر اختلا‌ف توانمندی‌های اقتصادی و نظامی، دست از آرمان‌های خود بردارد، اما همه ما وظیفه داریم حقایق را با مردم در میان بگذاریم و بدون بزرگ‌نمایی‌ یا كوچك شمردن‌های تبلیغاتی، مردم را برای مواجهه با شرایط بعدی آماده كنیم. ضمناً اگر به رفتار برخی دوستان خود - كه گاه برای آنها هزینه می‌پردازیم - بنگریم به این نتیجه خواهیم رسید كه <دلیلی بر تحریك دشمن وجود ندارد.>

اما این موضوع، ابعاد مهم داخلی نیز دارد. اخباری كه در روزهای اخیر توسط برخی منابع خبری داخلی و خارجی مخابره شده و هیچ مقام رسمی نیز آن را تكذیب نكرده است، می‌تواند بسیار نگران‌كننده باشد. خرید برنج از هند به دو برابر قیمت جهانی، تخفیف غیرضروری در قرارداد بلا‌تكلیف خط لوله صلح و نهایتاً پیشنهاد ۵/۳ میلیاردی كه نخست وزیر تركیه آن را برای كشورش بسیار جذاب توصیف كرده است و نیز احـتمال تكرار این وضعیت در دهها میلیارد دلا‌ر سـرمـایـه‌گـذاری خـارجـی مورد ادعای دولتمردان - بخصوص قراردادهایی كه به گفته رئیس جمهور ایران، به درخواست طرف خارجی از اعلا‌م آنها خودداری شده است - موضوعاتی است كه می‌تواند تعهدات غیرضروری و غیر متناسب برای كشورمان ایجاد كند؛ تعهداتی كه مشخص نیست با دستاوردهای احتمالی آنها، چقدر تناسب دارد؟

در یك كلا‌م، مراقب باشیم برای مقابله با فشارهای اقتصادی دشمن، در دام اقتصادی كشورهایی نیفتیم كه دوستی آنها با دشمنان ما، كمتر از دوستی آنها با ما نیست!