کلیاتی در مورد سنگ‌های کلیه

کلیه‌ها عمل تصفیه خون را با خارج کردن مقدار اضافی سدیم (نمک) و دیگر مواد زاید و محلول در آب انجام می‌دهد. اشباع و غلیظ شدن ادرار باعث ته نشینی و رسوب ترکیبات آن در کلیه‌ها می‌شود …

کلیه‌ها عمل تصفیه خون را با خارج کردن مقدار اضافی سدیم (نمک) و دیگر مواد زاید و محلول در آب انجام می‌دهد. اشباع و غلیظ شدن ادرار باعث ته نشینی و رسوب ترکیبات آن در کلیه‌ها می‌شود و در نتیجه سنگ کلیه به وجود می‌آید که قابل حل شدن در ادرار و دفع شدن از بدن نیست. اسیدی یا قلیایی بودن ادرار نیز باعث تشکیل سنگ می‌شود.

محل تشکیل سنگ:

سنگ کلیه غالبا در کلیه‌ها به وجود می‌آید، اما می‌تواند در هر جای دیگری که مربوط به دستگاه ادراری است نیز تشکیل شود، مثلا در مثانه و یا در لوله‌های جمع کننده ادرار که به مثانه متصل هستند.

اندازه سنگ:

سنگ‌ها ممکن است خیلی کوچک و یا خیلی بزرگ باشند. ۸۰ درصد سنگ‌ها کمتر از دو سانتی‌متر پهنا دارند. هنگامی که سنگ کلیه خیلی کوچک، ممکن است به صورت غیر قابل مشاهده (میکروسکوپی ) و خود به خود از ادرار دفع شود. گاهی، سنگ رشد زیادی می‌کند و برای همین به راحتی از کلیه خارج نمی‌شود. گاهی هم، سنگ دارای گوشه‌های تیز و زبر است که به سختی همراه با درد دفع می‌شود.

رنگ سنگ:

رنگ این سنگ‌ها عموما زرد و گاهی هم قهوه‌ای هستند.

انواع سنگ:

سنگ‌های کلیه شامل:سنگ‌های کلسیم، اگزالات، سیستین، استراویت و اسید اوریک هستند که درحدود ۸۰ درصد سنگ‌ها از ترکیب کلسیم با دیگر عناصر به وجود می‌آیند و اکثر سنگ‌ها از نوع کلسیم و اگزالات هستند.

نشانه‌های سنگ کلیه:

نشانه‌ها هنگامی ظاهر می‌شود که سنگ جا به جا شود. این نشانه‌ها شامل:

- درد زیاد، مانند درد زایمان (ابتدا درد کم و به مرور زمان درد بیشتر می‌شود). محل درد در قسمت پایین شکم است و ممکن است تا کشاله ران نیز کشیده شود.

- حالت تهوع و استفراغ و معده درد.

- عفونت.

- تب.

- سرماخوردگی.

- وجود خون در ادرار.

- کاهش دفع ادرار و یا قطع کامل آن.

- درد در هنگام ادرار کردن.

- ادرار بودار.

- ادرار تیره.

- وجود چرک در ادرار.

- نفخ.

ممکن است فقط یکی یا چند تا از این علائم موجود باشد.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر می‌باشند؟

- جنس: زنان بیشتر از مردان

- سن: بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی

- رژیم غذایی: رژیمی که دارای مقدار زیادی سبزیجات سبز رنگ، چربی، لبنیات، نمک و چای جوشیده باشد که احتمال ابتلا را کم می‌کند.

- تاریخچه فامیلی: در نزدیکان فرد، کسی سنگ کلیه داشته است.

- تاریخچه فردی: فردی که قبلا دارای سنگ کلیه بوده است.

عفونت در لوله‌های ادراری

- کاهش مایعات بدن به علت اسهال یا تعریق بیش از حد.

- بی‌نظمی و خوب عمل نکردن کلیه‌ها.

- اختلال متابولیکی: مانند مشکلات در روده، غدد درون‌ریز و کلیه‌ها.

- اختلال ژنتیکی: مانند، نقرس افزایش اگزالات در ادرار و اسیدی شدن لوله‌های کلیوی.

- اختلال در کار غده تیروئید.

- انسداد در لوله‌های ادرار.

از آنجایی که سنگ کلیه انواع مختلفی دارد، درمان هر کدام متفاوت است. درمان به وسیله تغییر عادات غذایی، درمان دارویی و یا جراحی انجام می‌شود. خوشبختانه بیشتر سنگ‌ها بدون نیاز به جراحی دفع می‌شوند. ولی برخی سنگ‌ها هم به خودی خود خارج نمی‌شوند و به درمان دارویی مخصوص و در بعضی مواقع جراحی نیاز دارند. حدود ۹۰ درصد از سنگ‌ها (با کمک دریافت مایعات) می‌توانند به‌راحتی دفع شوند