چند نکته از جواهرات

مروارید دریای جنوب

جواهرات از ابتدا برای زینت ساخته شده بودند و در بسیاری از مواقع هم ثروتی بودند برای خانواده‌ها. مساله اقتصادی جواهرات در سیطره کلام ما نیست. اما برای این لفظ دوست‌داشتنی که خیلی‌ها دوستدارش هستند یادداشتی را در پیش رو دارید که به صورت کلی از جواهرات می‌گوید و همین‌طور برای نگهداری از آنها راهکارهایی را به شما می‌آموزد.

● طلا

طلا فلزی است نرم، براق، زردرنگ، چکش‌خوار، قابل انعطاف (سه‌ظرفیتی و یک‌ظرفیتی) و فلز واسطه که با بیشتر عناصر شیمیایی واکنش ندارد و تنها به وسیله کلر و تیزاب سلطانی(‌آمیزه‌ای از اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک) مورد حمله قرار می‌گیرد. این فلز عمدتاً به شکل آزاد و به صورت تکه‌هایی در سنگ‌ها و رسوب‌های آبرفتی وجود دارد و یکی از فلزات ضرب سکه است. طلا در بسیاری از کشورها به عنوان معیار ارزش پول به کار می‌رود همچنین در جواهرات، دندانپزشکی و الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

طلا به علت آنکه فلزی بسیار نرم و چکش‌خـوار است بـاید بـا فــلزات دیگـری آمیـختـــه شود تــا استحکام لازم را بیابد. به غیر از طلای ۲۴ عیار مـابقی آلیاژ طلا نامیده می‌شوند. مس، نقره، نیکل و پالادیوم بــرای استحکام بیشتر و فلز روی به ایـن خـاطر بـه طـلا افــزوده می‌شود تا اکسیژن هوا را جذب و از اکـسیـد شــدن مـس و نـقـره جـلوگیــری کنـــد. عـیار طلا یا همان قـیـراط (KARAT ) درجـه خـلوص طـــلا را مشـخـص می‌کند. هـر قیـراط ۱/۲۴ درصـد کل طلا در آلیاژ طلا را تعیین می‌کند و علامت اختصاری آن K یا KT است. البته آن را با CARAT که وزن الماس و دیگر سنگ‌های قیمتی را مشخص می‌کند اشتباه نگیرید. یکCARAT معادل ۲۰۰ میلی‌گرم است.

● طلای سفید

طلای سفید طبیعی خاکستری روشن است بـه هـمـین خاطر برای سفید‌تر جلوه دادن آن از روکش رودیوم برای پوشش آن استفاده می‌کنند. و از آنـجـایـی که رودیــوم پــس از مدتی ساییده می‌شود باید مجدداً طلای سفید را روکش کرد. ایـن مدت ۱۲ الی ۱۸ ماه است.

● نقره

نقره همانند طلا بسیار نرم است و به سرعت آسیب می‌بیند از این رو آن را معمولاً با فلز مس ترکیب می‌کنند تا استحکام لازم را پیدا کند. درجـه خلوص نقره را به واحدهایی از ۱۰۰۰ قسمت می‌سنجند. نقره پس از مـدتی به خـاطـر اکسـیـدهای گوگرد موجود در هوا یا عرق بدن دچار تیرگی می‌شود کـه بـاید آن را مجدداً پرداخت کرد. نقره استرلینگ به خاطر کیفیت ممتاز و زیبـایـش مـعـروف است و درجه خلوص نقره در آن ۵/۹۲ درصد است.

● پلاتین

پلاتین فلزی سنگین و بسیار مقاوم است. ایـن فـلز معمولاً با پـالادیـوم، رودیـوم، ایـریـدیوم، مس، روتیوم و تیتانیوم آمیخته می‌شود. درجه خلوص آن مانند نقره بر پایه ۱۰۰۰ قسمتی است:

- ۹۵ درصد پلاتین خالص = Plat ۹۵۰

- ۹۰ درصد پلاتین خالص = Plat ۹۰۰

- ۸۵ درصد پلاتین خالص = Plat ۸۵۰

● پلاتین و طلای سفید

۱) پلاتین سنگین‌تر از طلای سفید است.

۲) پلاتین به طور طبیعی سفید است و درخشندگی و لومینانس بیشتری از طـلای سفید دارد.

۳) از طلا کمیاب‌تر بوده از این رو گرانبها‌تر از طلاست.

۴) پلاتین مقاومت بیشتری نسبت به کدرشدگی دارد.

● تیتانیوم

رنگ تیتانیوم سفید خاکستری است. سخت‌ترین فلز و استحکام آن سه برابر فولاد است. اما در عین حال بسیار سبک است. به هیچ عنوان ایجاد حساسیت در پوست نمی‌کند. ضدخش نیز هست. با حرارت دادن آن و ایجاد اکسید در تیتانیوم می‌توان آن را به رنگ‌های دلخواه در آورد. اما این رنگ کم‌عمق بوده و با خراشیدن از بین می‌رود. بنابراین باید از تیتانیوم رنگی بسیار مراقبت کرد.

● مروارید

مـروارید را بــا قــرار دادن دانـه بـسیـار ریــزی درون صـدف‌ها کشت می‌دهـنـد. هر اندازه مروارید درشت‌تر و گردی آن خوش‌فرم‌تر باشد، گـرانقیـمـت‌تر است. انواع مختلف آن به قرار زیر است:

- مروارید AKOYA: مروارید آکویا در سواحل چین و ژاپن تولید می‌شود.

- مروارید SOUTH SEA: مروارید دریای جنوب در استرالیا، اندونزی و فیلیپین تولید می‌شود.

- مروارید TAHITIAN: مروارید تاهیتی در جزیره تاهیتی تولید می‌شود.

● الماس

الماس گرانقـیمت‌ترین جواهر است. عیـار آن بـر اســاس وزن است. هر قیراط به ۱۰۰ قسمت تقسیم می‌شود بنابراین الماس با درجه ۷۵، ۷۵/۰ قیراط است. هر چه الماس بزرگ‌تر باشد گرانقیمت‌تر است. کیفیت الماس به سه ویژگی دیگر بستگی دارد:

۱) نوع تراش: نـوع تــراش الماس را مشخص می‌کند به عبارتی دیگر درخشندگی آن را؛ مثلاً برلیان نوعی از تراش الماس است.

۲) وضوح: وضوح عیوب الماس مانند لـکه‌ها یا شکـاف‌هـای ریــز را مـشــخص می‌کند. هر چه الماس وضوح بیشتری داشته باشد ارزشمند‌تر است.

۳) رنگ: رنگ الماس از سفید شروع می‌شود و تا سـایـه‌هایی از زرد و قهوه‌ای نیز موجود است.

انواع ساختگی الماس نیز وجود دارند که مـعـروف‌تریـن آن CUBIC ZIRCONIA است. این‌گونه می‌توانید آن را از الماس اصل تشخیص دهید:

۱) زیرکونیا ۷۵ درصد سنگین‌تر از الماس است.

● نکاتی برای مراقبت از جواهرآلات

۱) هنگام حمام گرفتن یا شست‌وشوی دست‌ها، جـواهرآلات خـود را در بیاورید چون صابون سبب ایجاد لایه نازک روی جواهرآلات می‌شود.

۲) با جواهرآلات آشپزی نکـنیـد زیـرا گـرمای شـدید و روغــن موجب صدمه زدن به نگین آنها می‌شود.

۳) همواره پس از آرایش یا عطر زدن جواهرآلات خود را به تن کنید.

۴) فلزات قیمتی را تنها با یک پارچه ویژه پرداخت یا پارچه نمدی پاک کنـیـد زیـرا حوله یا پارچه به خاطر آنکـه گـرد دارنـد باعث خراش برداشتن جواهر آلات می‌شوند.

۵) جواهرآلات را از ضربه، مواد شیمیایی، نور خورشید و گرمای شدید محافظت کنید.

۶) در استخر یا هنگام شست‌وشوی ظروف یا لباس‌ها جواهرآلات خود را در بیاوریـد زیـرا کـلـر سبب تغییر رنگ یا شل شدن نگین‌ها می‌شود.

۷) جواهرآلات را به منظور جلوگیری از خراشیده شدن به طور مجزا نگهداری کنید.

۸) نگهداری نقره در یک کیسه در بسته کدر شدن آن را به تعویق می‌انــدازد. اما هیچ گاه مروارید را درون کیسه پلاستیکی قرار ندهید.

۹) بهترین روش تمیز کردن جواهرآلات استفاده از آب و صابون اندک به همراه یـک مـسـواک نرم است.

منبع

۱-www.keyjewellery.com