بانویی به نام سیری

اپل با معرفی فناوری گفت و گو با ماشین, نقطه عطف مهمی در دنیای آی تی ایجاد کرده است

برای اولین بار به مکانی مسافرت کرده‌اید و به دنبال یک رستوران خوب و غذایی دلخواه هستید، اما نمی‌دانید چگونه آن‌را پیدا کنید. در حال رانندگی هستید، سوار اتوبوس یا متروشده و ایستاده‌اید.

اصلا در محیط شلوغی در حال قدم زدن هستید. تصور کنید در این شرایط بخواهید یک پیامک بفرستید، روی تقویم موبایلتان قراری را تنظیم کنید یا یک دوست قدیمی را از فهرست شماره تلفن‌هایتان پیدا کنید. ممکن است تا رسیدن به موقعیتی مناسب صبر کنید یا اصلا از خیر این کار بگذرید. ولی راه بهتری هم هست. استخدام یک منشی باهوش که همیشه و در همه حال با شما باشد و هر لحظه که اراده کنید دستورات شما را مو به مو اجرا نماید. این منشی Siri نامیده می‌شود. زمانی صحبت کردن با رایانه و دادن فرامین صوتی به آن موضوعی تخیلی و دور از ذهن به حساب می‌آمد که گاهی در فیلم‌های علمی ـ تخیلی نیز شاهد آن بودیم. طی سال‌های اخیر برنامه‌ها و امکانات مختلفی دیده‌ایم که امکان ارتباط صوتی انسان با ماشین را فراهم کرده‌اند. برای نمونه نرم‌افزارهایی هستند که صدای انسان را به صورت مستقیم تبدیل به متن می‌کنند، اما سیری ویژگی‌هایی دارد که آن‌ را از همنوع‌هایش متمایز کرده است. در این مجال قصد داریم تا این بانوی باهوش و خستگی‌ناپذیر و خدماتی را که می‌تواند به شما ارائه کند برایتان شرح دهیم.

● سیری چیست و چه قابلیت‌هایی دارد؟

سیری را می‌توان یک دستیار شخصی تعریف کرد که می‌تواند فقط با گوش‌ سپردن به پرسش‌ها یا بهتر است بگوییم دستورات شما کارهایتان را انجام دهد. سیری به شما این امکان را می‌دهد که هر کاری را که در موبایلتان دارید، بگویید و بدون نیاز به انگشتان پیغام ارسال کنید، جلسه‌هایتان را برنامه‌ریزی کنید، تماس‌های تلفنی برقرار کنید و خیلی از کارهای دیگری را براحتی انجام دهید. سیری مانند نرم‌افزارهای مرسوم تشخیص صوت نیست که نیاز به خاطر سپردن کلمه‌های کلیدی خاص داشته باشد. سیری زبان طبیعی گویش انسان را درک می‌کند و اگر برای انجام وظیفه‌ای به اطلاعات بیشتری نیاز پیدا کند حتی وارد مکالمه دوطرفه‌شده و از شما سوال می‌پرسد. می‌توانید از سیری بخواهید تا نزدیک‌ترین رستوران را در محدوده‌ای که قرار دارید، پیدا کنید. همچنین این امکان نیز وجود دارد که نوع غذای دلخواه را نیز به سیری بگویید تا او در جستجوی رستوران‌ها، این مورد را نیز در نظر داشته باشد. برای مثال می‌توانید به سیری بگویید بهترین رستورانی را که فلان غذا را سِرو می‌کند بیابد. می‌توان نزدیک‌ترین سینما با انتخاب نوع فیلم را از سیری درخواست کرد. همچنین توسط سیری می‌توان نزدیک‌ترین سالن اجرای کنسرت موسیقی یا پمپ بنزین را پیدا کرد و یا تاکسی سفارش داد. اگر پرسشی دارد ذهنتان را قلقلک می‌دهد از سیری بخواهید تا پاسخ آن را برایتان پیدا کند یا در ساده‌ترین حالت وقتی احساس تنهایی می‌کنید زمان را با گفت‌وگو با منشی مخصوص‌‌تان به فراموشی بسپارید.

● تولد سیری

واژه سیری از حروف اول عبارتی به معنای رابط کاربری تشخیص و ترجمه گفتار به دست آمده است. سیری در واقع کاربرد و امکاناتی بیش از یک برنامه عادی برای تلفن‌همراه دارد. گاهی از این برنامه به عنوان دستیار شخصی هوشمند یا مشاور باهوش هم نام برده‌اند، اما این سیری کجا و چگونه متولد شد؟ شرکت سیری در سال ۲۰۰۷ میلادی توسط ۴ نفر تاسیس شد. سیری در ابتدا به عنوان یک برنامه برای سیستم‌عامل تلفن‌همراه اپل یعنی iOS در فروشگاه اینترنتی این شرکت عرضه شد. بعدها شرکت سازنده سیری اعلام کرده بود که این برنامه برای سیستم‌عامل‌های دیگری نیز تولید و عرضه خواهد شد، ولی با خرید این شرکت توسط اپل در بهار سال ۲۰۱۰ تمامی برنامه‌ریزی‌های این سازنده برای سیستم‌عامل‌های دیگر لغو شد و سیری انحصارا به مالکیت شرکت اپل درآمد. حال سیری انحصارا به یکی از برنامه‌های اصلی سیستم‌عامل نسخه پنجم شرکت اپل تبدیل شده که روی آخرین گوشی معرفی شده این شرکت یعنی آیفون ۴ اس موجود است. با مالکیت سیری، در واقع اپل از حاصل ۴۰ سال تحقیق دانشگاهی که بودجه‌اش توسط وزارت دفاع آمریکا تامین شده بود. استفاده می‌کند. سیستمی که سیری از آن بهره می‌برد، در واقع از تکنولوژی‌های درک زبان طبیعی، درک ماشین، استدلال‌ شهودی و احتمالی، تلفیق دانش، برنامه‌ریزی، درک مفهومی و استفاده از سرویس‌های وب است. سیری که برای یافتن اطلاعات مورد نیاز کاربر از اینترنت و شبکه موبایل برای ارتباط با پایگاه داده‌های اپل بهره می‌برد، اکنون دوران آزمایشی (بتا) خود را سپری می‌کند و بزودی ویرایش‌های کامل‌تری از آن عرضه خواهد شد.

● واکنش‌ها به سیری

سیری با استقبال بسیار مثبتی از طرف کاربران به دلیل سهولت استفاده و همچنین کاربری مفیدش مواجه شده است. برخلاف بسیاری از قابلیت‌های مبتنی بر لمس صفحه نمایش تلفن‌همراه، سیری وابسته به لمس و تماس فیزیکی نیست که به علت همین موضوع سازمان ملی افراد نابینا در آمریکا گوشی آیفون (آیفونS۴ ) را مناسب‌ترین تلفن‌همراهی نامیده که یک شخص نابینا می‌تواند از آن استفاده کند. با این حال مدیر اجرایی و رئیس پیشین شرکت گوگل، اریک اشمیت اظهار داشته که سیری می‌تواند به عنوان تهدیدی جدی برای تجارت جستجوی شرکت متبوعش بدل شود. در واقع سهم عمده‌ای از درآمد گوگل در نمایش لینک‌ها و محتواهای تبلیغاتی است که طی جستجوها در معرض دید کاربران قرار می‌گیرد. علت این تهدید نیز غیربصری بودن سیری اعلام شده، زیرا در سیری کاربر با تبلیغات مواجه نمی‌شود. از طرفی در کنار تعاریف و استقبال گرم از سیری ایرادهایی هم به این برنامه وارد شده است. برای مثال این انتقاد را از این برنامه کرده‌اند که سیری مکان‌های خرید و فروش مواد مخدر را هم به کاربرش نشان می‌دهد. شرکت اپل در پاسخ اذعان داشته که این موضوع عمدی نبوده و در ویرایش‌های نهایی سیری برطرف می‌شود. بعلاوه سیری توسط عده‌ای از انگلیسی زبانان با لهجه‌های گوناگون نیز مورد سرزنش قرار گرفته، همانند اسکاتلندی‌ها و اهالی بوستون یا ایالت‌های جنوبی آمریکا، طوری که این افراد در استفاده از سیری به مشکل برمی‌خورند زیرا لهجه‌شان برای برنامه به شکل واضحی قابل درک نیست. پاسخ اپل به این مشکل نیز این بوده که هرچه سیری در معرض گونه‌ها و لهجه‌های مختلف زبانی بیشتری قرار بگیرد میزان تشخیص بهبود پیدا می‌کند.

● آماری جالب از سیری

بر اساس گزارشی که اخیرا در وال‌استریت ‌ژورنال منتشرشده ۸۷ درصد کاربران آیفون ۴ اِس اپل که به برنامه سیری مجهز است، تنها یک بار در ماه برای یافتن پاسخ سوال‌هایشان به سیری تکیه می‌کنند. همچنین نظرسنجی نیز برای محبوبیت سیری انجام شده که نشان می‌دهد اکثر کاربران به کاربردهای محدودی از سیری بسنده کرده‌اند و امکانات بسیاری که این برنامه ارائه می‌دهد هنوز برای بیشتر کاربران آن ناشناخته و استفاده نشده باقی مانده است. همچنین آمار نشان می‌دهد که بیشتر کاربران سیری از آن برای ارسال پیام و برقراری تماس تلفنی استفاده می‌کنند و اکثرا از سیری سوالی نمی‌کنند.

● کاربردهای آینده سیری

یکی از حوزه‌هایی که سیری می‌تواند در آن نقش موثری ایفا کند، مربوط به امور پزشکی و سلامت است. برای مثال شخص می‌تواند نشانه‌های بیماری خود را به سیری بگوید تا برنامه بیماری احتمالی فرد را بر اساس داده‌های یک مرکز پزشکی، حدس بزند. همچنین سیری این قابلیت را دارد که راه درمان و دارو‌های احتمالی را نیز پیشنهاد دهد. اگر سیری جواب‌های مختلفی برای سوال‌های مختلف داشته باشد، آن ‌وقت پزشک‌ها برای درک مشکل بیمار بسیار سریع‌تر به نتیجه می‌رسند. با این حساب به نظر می‌رسد که سیری توان بالقوه‌ای در این حوزه خواهد داشت. مخصوصا این که امروزه برنامه‌های کاربردی فراوانی برای ذخیره اطلاعات حرکتی و سلامتی افراد وجود دارد که می‌توان آن را روی گوشی تلفن نصب کرد.

● چگونه می‌توان از سیری استفاده کرد؟

برای این کار کافی است دکمه گرد خانه را روی گوشی آیفون خود فشار دهید تا سیری فورا در خدمت شما حاضر شود. تا زمانی که صحبت می‌کنید برنامه صبر کرده و به حرف‌های شما گوش می‌دهد. زمانی که صحبت‌تان تمام شود سیری متن گفته‌های شما را نمایش می‌دهد. اگر سیری به اطلاعات بیشتری در مورد کار شما نیاز داشته باشد سوال می​کند. برای مثال اگر به سیری بگویید «یادم بنداز که به مادرم زنگ بزنم» سیری می‌پرسد «چه زمانی بهت یادآوری کنم؟» نکته جالب دیگر در مورد سیری این است که به زبان یا کلمات خاصی برای درک مطلب نیاز ندارد. برای مثال وقتی می‌خواهید در مورد وضع هوای روز آینده باخبر شوید هر کدام از سوال‌های «هوای فردا چه طور خواهد بود؟»، «آیا فردا باران می‌بارد» یا «آیا فردا لازمه که با خودم چتر ببرم؟» را بپرسید، سیری منظور شما را درک می​کند و به سوال‌تان پاسخ می‌دهد.

سیری به تنظیمات و صرف وقت از سوی کاربر نیاز ندارد و می‌توان از آن براحتی و بدون هیچ کار خاصی استفاده کرد، در واقع تنها امر لازم حرف‌زدن است. سیری از الگوریتم‌های تشخیص صوتی استفاده می‌کند تا صدای شما را در یکی از گویش‌ها و لهجه‌هایی که می‌شناسد، طبقه‌بندی کند، به این ترتیب سیری با هر بار صحبت، صدای صاحبش را بهتر تشخیص می‌دهد. سیری می‌تواند رابطه‌های افراد دفترچه تلفن گوشی با شما را نیز شناسایی کند. برای مثال اولین باری که از سیری بخواهید به خواهرتان زنگ بزند از شما می‌پرسد «خواهر شما کدام فرد است؟» با دریافت جواب، سیری اطلاعات را در دفترچه تلفن دستگاه ذخیره و به این ترتیب رابطه‌ها و خویشاوندان نزدیک کاربر را به خاطر می‌سپارد. در حال حاضر سیری فقط از زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و ژاپنی پشتیبانی می‌کند. اما تا زمستان آینده زبان‌های چینی، کره‌ای، ایتالیایی و اسپانیایی را نیز خواهد فهمید.

رامین فتوت