دهان, آئینه سلامت هر فرد

حفره دهان با کل بدن ارتباط مستقیم دارد از سوی دیگر, بیماری های دهان یا دندان ممکن است تظاهری از یک بیماری عمومی باشند, یا بالعکس و ممکن است برخی عوامل تهاجمی عفونت های دهان و دندانی, عامل ایجاد بیماری باشند

حفره دهان با کل بدن ارتباط مستقیم دارد. از سوی دیگر، بیماری‌های دهان یا دندان ممکن است تظاهری از یک بیماری عمومی باشند، یا بالعکس و ممکن است برخی عوامل تهاجمی عفونت‌های دهان و دندانی، عامل ایجاد بیماری باشند.

● بیماری‌های دهان و دندان نشاندهنده بیماری‌‌های عمومی

منشا بسیاری از عفونت‌های دهان و دندان، یک مشکل یا ناهنجاری در سلامت عمومی بدن است که علامتی از وجود یک بیماری است. ضمناً تظاهرات دیگری از قبیل کاندیدیازیس، تب خال‌های مکرر، آفت، ابتلا به کاپوسی و... همه نشانه‌های از بین رفتن اکوسیستم منطقه‌ای میکروبی یا سیستم دفاعی بدن هستند. از سوی دیگر اینها نشانه‌های بیماران نقص ایمنی هم هستند. (مانند بیماران حامل ویروس ایدز و بیماران مبتلا به لوپوس اریتما). در برخی عفونت‌های ویروسی مانند هپاتیت، گل‌سنگ‌ها هم قابل مشاهده هستند. در نهایت، ابتلا به ورم لثه و پریودنشیوم وجود بیماری‌هایی نظیر دیابت را القا می‌کنند.

● تأثیر بر روی سلامت عمومی

دهان می‌تواند دروازه‌ای برای ورود بیماری‌های عفونی که بخش‌های دیگر بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند، باشد. در واقع، میکروب‌ها یا باکتری‌هایی که در دهان حضور دارند، می‌توانند توسط خون به یک عضو دیگر منتقل شوند. این بیماری‌ها ممکن است خطرناک یا حتی ناتوان کننده باشند. برای مثال ورم عفونی غشاء داخلی قلب. اغلب اوقات عامل اصلی ایجاد این بیماری استرپتوکوک‌ها هستند؛ بنابر آمار به دست آمده، این بیماری هر ساله ۱۵۰۰ نفر را مبتلا می‌سازد. اگرچه موارد ابتلا به این بیماری در حال کاهش است، اما همچنان ۱۵ الی ۲۰درصد از مبتلایان به این بیماری می‌میرند. این عفونت‌های دهان و دندانی می‌توانند مشکلات عمومی دیگری نیز به وجود بیاورند، نظیر: ورم کلیه (عفونت کلیه‌ها)، رماتیسم مفصلی شدید، سینوزیت، عفونت‌های مکرر گوش (لارینژیت‌ها، آنژین‌ها، برونشیت‌ها)و... به لیست این بیماری‌های عفونی می‌توان بیماری‌های دیگری را که به دنبال مشکلات دهان و دندان به وجود می‌آیند، اضافه کرد: از دست دادن دندان‌های عقب باعث کاهش توان جویدن می‌شود، بنابراین به زودی فرد با عملکرد نامناسب دستگاه گوارش مواجه خواهد شد. در واقع، جویدن اولین مرحله از مراحل هضم است. به سادگی می‌توان فهمید که بد جویدن می‌تواند باعث مشکلات گوارشی شود. (بیماری‌های مری، نفخ و....).همچنین به طور کلی دهان تأثیر بسیار مهمی بر زیبایی فرد دارد و عدم حضور دندان‌های جلو باعث فرورفتگی و افتادن صورت، ایجاد چروک و جلو آمدن چانه می‌شود. هم این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا فرد پیرتر از سن واقعی‌اش به نظر برسد.

● سیگار و الکل؛ دشمنان سلامت دهان و دندان

رفتارهای مخاطره‌آمیز مانند استعمال دخانیات و نوشیدن الکل، علاوه بر ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی، آثار شومی نیز بر سلامت دهان، دندان و به ویژه فلور دهانی ما دارند. علاوه بر رنگی کردن و افزایش جرم دندان‌ها، ترکیبات سیگار راه‌های دفاع و التیام مخاطی را از بین می‌برد. ضمنا خطر دیگری نیز سیگاری‌ها را تهدید می‌کند که برای غیرسیگاری‌ها بسیار کمتر است، آن هم بروز بیماری‌ پریودنشیوم است؛ فرد سیگاری بر اثر این عارضه دندان‌هایش را از دست می‌دهد. به علاوه، موفقیت پاسخ به درمان در میان افراد سیگاری بعلت جایگزینی بافت‌‌های استخوانی و لثویشان کمتر است. اما آثار نامطلوب دخانیات و الکل به همین جا ختم نمی‌شود. تخمین زده می‌شود که استعمال دخانیات علت ۸۰تا۹۰ سرطان‌های دهان هستند. اگر الکل‌ مرتب و به مقدار زیاد نوشیده شود، خطر ابتلا به سرطان دهان را در میان غیرسیگاری‌ها هم بالا می‌برد. مسلما اگر هردوی این مواد (سیگار و الکل) بیش از حد مورد استفاده قرار گیرند، خطر ابتلا به سرطان دهان را به میزان زیادی افزایش می‌دهند.

● تاثیر «کشمش» در کاهش بیماری‌ها!

مصرف «کشمش» از رشد باکتری‌های دهانی که باعث پوسیدگی‌های دندان و بیماری لثه می‌شوند، جلوگیری می‌کند. برخی فیتوکمیکال‌ها (ترکیبات شیمیایی گیاهی موجود در بعضی گیاهان) رشد باکتری‌های دهانی مربوط به بیماری‌های دهان و دندان را محدود می‌کنند. همچنین کشمش شیرین و چسبنده است و هر غذایی که حاوی قند باشد و چسبناک هم باشد به نظر می‌رسد باعث پوسیدگی دندان می‌شود اما این گروه تحقیقاتی عکس این مطلب را مطرح می‌کند. ترکیبات شیمیایی گیاهی تحت عنوان فیتوکمیکال‌های موجود در کشمش با مبارزه با باکتری‌های دهانی به بهداشت دهان کمک می‌کنند. شایان ذکر است کشمش عمدتاً حاوی فروکتوز و گلوکز است و سوکروز که عامل اصلی بیماری دهان و دندان است، ندارد.