حضور زنان در فعالیت های صلح طلبانه خاورمیانه

«آزادی, زنانه است»; این جمله ای است که نیدا اعواین با حروف عربی بزرگ آن را روی دیواری نوشته که به قول اسراییلی ها, حصار جدایی یا حصار امنیت و به قول فلسطینی ها, دیوار تبعیض است نوشتهء اعواین بر بخشی از دیوار هم مرز با بیت المقدس قرار دارد

زنان در پی فعالیت‌های صلح‌طلبانهء جدی‌‌تری در خاورمیانه هستند. آن‌ها یک سفر با دوچرخه را با حضور ۳۰ کشور، برای ترویج صلح آغاز کردند که به دنبال آن واقعهء شلیک گلوله به سوی یک فعال صلح‌طلب ایرلندی، برندهء جایزهء صلح نوبل در یک تظاهرات در ساحل غربی رود اردن به وقوع پیوست.

«آزادی، زنانه است»; این جمله‌ای است که نیدا اعواین با حروف عربی بزرگ آن را روی دیواری نوشته که به قول اسراییلی‌ها، حصار جدایی یا حصار امنیت و به قول فلسطینی‌ها، دیوار تبعیض است. نوشتهء اعواین بر بخشی از دیوار هم مرز با بیت‌المقدس قرار دارد.

سیمان این بخش از دیوار، تا آن هنگام که اعواین و سایر زنان آن را با یک نقاشی سیاسی آراستند، رنگی بر خود ندیده بود. در نقاشی آن‌ها دری به چشم می‌خورد که روی آن نوشته شده است: «سرانجام گشوده خواهد شد» و عنصر زردی که نمایانگر خورشید است و در کنار آن این جمله به چشم می‌خورد: «روزی خورشید طلوع خواهد کرد.»

این دانشجوی دانشگاه فلسطین، یکی از ۳۵۰ زن از ۳۰ کشوری است که به سومین سفر سالانه با دوچرخه برای زنان سوریه، اردن، لبنان و ساحل غربی اشغال شدهء رود اردن پیوست. کسانی که ترتیب این سفر را دادند، امیدوارند که این سفر توجه همگان را به سوی جنگ فلسطین و اسراییل برای اشاعهء صلح و آزادی در منطقه جلب کند. حتی بانوی اول سوریه، اسماء اسد، نیز از کشور خود به زنان دوچرخه‌سوار پیوست.

سفر امسال این زنان ۱۲ روز به طول انجامید و در روز ۱۸ آوریل به پایان رسید. این در حالی است که تنها چند روز بعد مایرید کوریگان توجهات بیش‌تری را به سوی حصارهایی که تبدیل به نماد جنگ فلسطین و اسراییل شده‌اند، جلب کرد. وی برندهء جایزهء سال ۱۹۷۶ صلح نوبل برای فعالیت‌هایش در جنگ غیرنظامی ‌ایرلند شمالی است. چنانچه خبرگزاری‌های محلی گزارش می‌دهند، کوریگان در روز ۲۰ آوریل در حالی که همراه با سایر فعالان، در حال اعتراض به دیوار جداسازی میان فلسطین و اسراییل بودند، در نزدیکی رام‌الله در ساحل غربی رود اردن مورد اصابت گلوله قرار گرفت.

دو پلیس مرزی اسراییلی نیز توسط پرتاب راکت از جانب اعتراض‌کنندگان، مجروح شدند. برپاکننده‌های اصلی این اعتراضات، معتقدند که هیچ خشونتی در کار نبوده است. مقام‌های اسراییلی می‌گویند که این افراد مرتبا خشونت ایجاد می‌کنند، یا حداقل برخی از آن‌ها مدام با کمان راکت پرتاب می‌کنند و سعی می‌کنند که دیوار جداسازی را از میان ببرند و نیروهای اسراییلی نیز این حملات آن‌ها را با گاز اشک‌آور، نارنجک و گلوله پاسخ می‌دهند.نائومی ‌چازن، عضوی از کمیتهء راهبری کمیسیون زنان بین‌الملل برای عدالت و صلح ماندگار میان فلسطین و اسراییل و یک سخنگوی سابق مجلس اسراییل می‌گوید: «این اعتراض، یک تجمع مسالمت‌آمیز و بی‌خشونت بوده که به خشونت کشیده شد و این از عدالت به دور است.» او دربارهء آن درگیری اضافه می‌کند: «این تجمع بسیار پر برخورد بود و حتی کسانی که برای صلح تلاش می‌کردند خود را در وضعیتی پر کشمکش یافتند.»

● زنان، ترویج‌دهندگان صلح

اعضای اصلی و سایر آغازکنندگان ترویج صلح در سراسر جهان، اکنون وقت بیش‌تری را صرف تلاش برای حل مساله جنگ می‌کنند. این در حالی است که دولت اسراییل در روز ۲۴ آوریل پنجاه و نهمین سالگرد تولد خود را جشن گرفت و فلسطینی‌‌ها نیز «نقبا» یا مصیبت وارد شده بر خود را به یاد آوردند که در آن نیمی‌از فلسطینی‌ها، در جنگ سال ۱۹۴۸ اعراب و اسراییلی‌ها آواره شدند.

اعواین ۲۰ ساله که قلمویی در دست دارد و مشغول به کار است، دوست دارد نویسنده شود. او می‌گوید:«من نمی‌توانم روی این سیاستمداران زن و مرد حساب کنم، تا فلسطین من و مردم کشورم را آزاد کنند. من تنها روی نوع بشر حساب می‌کنم چرا که فقط این مردم هستند که قدرت دارند، آرزو دارند و ارزش زندگی به عنوان یک انسان آزاد را می‌دانند.»

از زمان شروع دومین انتفاضه فلسطین در سپتامبر ۲۰۰۰، حدود ۰۴۰ر۴ فلسطینی توسط نیروهای امنیتی اسراییلی کشته شده‌اند که بخش عمده‌ای از آن‌ها در نواحی اشغال شده به سر می‌بردند و ۷۰۵ شهروند اسراییلی و ۳۱۶ نیروی امنیتی اسراییل نیز توسط فلسطین‌‌ها تا انتهای مارس ۲۰۰۷ از میان رفته‌اند.

فابریزیا فالچیونه، یک مامور حقوق زنان در بنیاد گسترش حقوق زنان در سازمان ملل متحد (یونیفم) می‌گوید: «در حالی‌که زنان و مردان بیش‌تری در این جنگ کشته می‌شوند، زنان به طور وسیع‌تری توسط عواقب غیرمستقیم نیز رنج می‌برند; عواقبی که توسط رسوم فرهنگی تشدید می‌شوند.»

● بار سنگین جنگ

بار سنگین جنگ بر دوش زنان بیش از مردان احساس می‌شود. به عنوان مثال یک زن فلسطینی که از دیار و کار خود با این دیوار جدایی فاصله گرفته است و مجوز او توسط نگهبانان ارتش نادیده گرفته می‌شود، برای یافتن شغل روزهای سخت‌تری را نسبت به مردان سپری خواهد کرد .

فالچیونه می‌گوید: «به خاطر محدودیت‌های فرهنگی دربارهء تحرک زنان و انتظارات از نقش‌های قابل پذیرش آن‌ها، اغلب مردان به زنان اجازه می‌دهند که فقط در زمین‌های آن‌ها به زراعت بپردازند. در جامعهء فلسطینی زنان از همهء محدوده‌های ممکن برای حرکت برخوردار نیستند و این تنها کاری است که می‌توانند انجام دهند.»

وی اضافه می‌کند: «به نظر می‌رسد خشونت علیه زنان در نواحی اشغالی رو به افزایش است چرا که جنگ باعث تضعیف حاکمیت قانون و توان زنان برای جست‌وجو و کسب عدالت شده است و این یافته گزارش سال ۲۰۰۶ سازمان عفو بین‌الملل دربارهء خشونت و زنان فلسطینی است.»

از اکتبر سال ۲۰۰۶ سازمان غیردولتی فمینیستی ایشالیشای حیفا کارگاه‌ها و کنفرانسی را در حیفا، برای ایجاد گفت و شنودهای جایگزین دربارهء زنان، صلح و امنیت و بهای اقتصادی و احساسی زنان در این جنگ برگزار کرد.

سال گذشته این گروه هم چنین زنان اسراییلی را برای مذاکرات مربوط به حل جنگ که رئوس مطالب آن در قطعنامهء ۱۳۲۵ شورای امنیت سازمان ملل متحد آمده است، تعلیم داد که طی آن دولت مجبور می‌شود زنان بیش‌تری را در تمام سطوح تصمیم‌گیری، برای جلوگیری، مدیریت و حل مسایل مربوط به جنگ شرکت دهد.

● فریاد برای دیپلماسی

کمیسیون زنان بین الملل، گروهی فعال در زمینهء عدالت و صلح پایدار فلسطین و اسراییل، به تازگی از اسراییل و جامعهء بین‌الملل خواسته است که روابط خود را با دولت جدید فلسطین، عادی کنند.

هنگامی ‌که گروه اسلامی‌ حماس، در سال ۲۰۰۶ اکثریت را در انتخابات شورای قانونگذاری فلسطین به دست آورد، دولت اسراییل را به رسمیت نشناخت و در این میان نیز ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی، کمک‌های مالی را به حکومت ملی حاکم بر فلسطین قطع کردند. در ماه مارس، حماس و گروه فتح - که به مدت ۱۲ سال به عنوان حزب قانونگذار، قدرت را در دست داشت - یک دولت متحد تشکیل دادند که تلاشی ناموفق در پایان دادن به تحریم‌های بین‌المللی بود.

نخست‌وزیر اسراییل، ایهود اولمرت، دولت جدید را به دلایلی مشابه تحریم کرده است اما وارد دور جدید مذاکرات با رییس‌جمهور میانه‌رو فلسطینی، محمود عباس شده است تا مراحل بی‌حرکت مانده صلح را دوباره جانی تازه ببخشند، اما در این میان آیدا توما - سلیمان، که یک فلسطینی - اسراییلی و عضو کمیتهء راهبری کمیسیون زنان بین‌الملل است، می‌گوید:«ما اعتقاد داریم که بدون مذاکره و بدون صحبت با دولت فلسطین هیچ تغییری به وجود نخواهد آمد.»او اضافه می‌کند: «این کمیسیون، تحت حمایت یونیفم برای تکمیل قطعنامهء ۱۳۲۵ به وجود آمده و اولین کنفرانس محلی را در ۱۳ و ۱۴ ماه مارس در شهر بیت‌المقدس برگزار کرده است.» این کنفرانس در پی مطرح کردن دو موضوع فراموش شده بود; از سرگیری مذاکرات صلح و شرکت دادن زنان در این مذاکرات.»

برندا گیزر

ترجمه: نیلوفر انسان

منبع: www.womensnews.org