مروری بر تاریخچه ریزپردازنده ها

در اواخر ۱۹۴۷ ترانزیستور در آزمایشگاه های بل به وسیله سه فیزیکدان اختراع شد و صنایع الکترونیک را به شدت تحت تاثیر خودش قرار داد. حدود ۱۰ سال بعد (سپتامبر ۱۹۵۸) با اختراع مدار …

در اواخر ۱۹۴۷ ترانزیستور در آزمایشگاه های بل به وسیله سه فیزیکدان اختراع شد و صنایع الکترونیک را به شدت تحت تاثیر خودش قرار داد. حدود ۱۰ سال بعد (سپتامبر ۱۹۵۸) با اختراع مدار مجتمع (IC) توسط Texas Instruments انقلابی مجدد در صنعت الکترونیک به وقوع پیوست و دریچه هایی تازه روی این دانش باز شد در سال ۱۹۶۸ شرکت اInte توسط Robert Noyce تاسیس شد و سه سال بعد یعنی در نوامبر ۱۹۷۱ این شرکت اولین میکروپروسسور را به نام ۴۰۰۴ معرفی کرد. این میکروپروسسور ۴ بیتی شامل ۲۳۰۰ ترانزیستور بود و در ماشین حساب ها استفاده شد. در سال ۱۹۷۴ میکروپروسسور ۸ بیتی ۸۰۰۸ به عنوان نسل دوم ریزپردازنده ها توسط اینتل معرفی شد و به دنبال آن سریعاً ۸۰۸۰ وارد بازار شد. در همین زمان Motorola اولین میکروپروسسور خود را به نام ۶۸۰۰ منتشر کرد. ۶۸۰۰ میکروپروسسوری ۸ بیتی با قدرتی تقریباً برابر با ۸۰۸۰ بود، اگرچه معماری ۸۰۸۰ با ۶۸۰۰ کاملاً متفاوت بود و این روند متفاوت در آینده نیز حفظ شد. در ادامه اینتل نسخه ای شبیه ۸۰۸۰ به نام ۸۰۸۵ را معرفی کرد و پس از آن در ۱۹۷۸ با تولید میکروپروسسور ۱۶ بیتی ۸۰۸۶ نسل سوم پردازنده ها متولد شد. ۸۰۸۶ در اولین کامپیوتر شخصی IBM استفاده شد. سپس اینتل ورژن ارزان تر ۸۰۸۶ را به نام ۸۰۸۸ (دارای ۸بیت دیتا باس مالتی پلکس شده) به بازار عرضه کرد.

قابل توجه است که این سیاست اینتل (ارائه یک نسخه ارزان تر پس از یک پردازنده پرقدرت) هنوز هم ادامه دارد و هدف آن کنار زدن رقیبان بوده و هست به طوری که این مساله بعدها در مورد DX۳۸۶ و DX۴۸۶ با ارائه SX۳۸۶ و SX۴۸۶ تکرار شد. در ادامه اینتل پردازنده های ۱۶ بیتی (منظور ۱۶ خط گذرگاه اطلاعات است) ۸۰۱۸۶ و ۸۰۲۸۶ را معرفی کرد. نسل پردازنده های ۳۲ بیتی با ارائه ۸۰۳۸۶ ظهور کرد و پردازنده قدرتمند و ۳۲ بیتی ۸۰۴۸۶ آخرین پردازنده ۳۲ بیتی اینتل بود. پس از ۸۰۴۸۶ اولین ریزپردازنده ۶۴ بیتی اینتل توسط خانواده پنتیوم وارد بازار شد و به سازندگان کامپیوتر اجازه تولید کامپیوترهایی قدرتمندتر داد. در همین زمان موتورولا پابه پای اینتل با ارائه پردازنده های ۶۸۰۵ ، ۶۸۰۸، ۶۸۱۱ ، ۶۸۲۰ و... حرکت کرد به طوری که این میکروپروسسورها اغلب در کامپیوترهای اپل استفاده می شدند و آخرین آنها که در کامپیوتر G۵ اپل در سال گذشته معرفی شد،توانست در آزمایش ها پردازنده ۳ گیگاهرتزی پنتیوم ۴ اینتل را پشت سر بگذارد. همزمان با اینتل شرکت هایی نظیر Advanced Micro Devices و Cyrix به ارائه پردازنده های خود پرداخته اند و اگرچه در بسیاری موارد این ریزپردازنده ها قابل رقابت با پردازنده های اینتل بوده اند اما همواره اینتل سهم عمده بازار را در اختیار داشته است. شاید دلیل این موفقیت اینتل داشتن مشتری بزرگی همچون IBM بوده است و شاید هم بدشانسی AMD و دیگران در این زمینه نقش داشته است.

رضاجوالچی