مقام صبر حضرت زینب س

فاجعه غم انگیز عاشورا که سال ۶۱ هجری رخ داد و در مذهب تشیع تاریخی پایدار دارد و تبدیل به فرهنگی عظیم برای تمامی اهل ایمان و حق شده است رکن مهمی از ثبات و دوام آن برعهده خواهر بزرگوار حضرت اباعبدالله زینب کبری است

فاجعه غم‌انگیز عاشورا که سال ۶۱ هجری رخ داد و در مذهب تشیع تاریخی پایدار دارد و تبدیل به فرهنگی عظیم برای تمامی اهل ایمان و حق شده است رکن مهمی از ثبات و دوام آن برعهده خواهر بزرگوار حضرت اباعبدالله زینب کبری است.

مرحوم نراقی برای صبر تعریفی مستوفی دارد که خلاصه آن عبارت است از ثبات نفس و اطمینان قلب و پایداری در مقابل مصائب و مقاومت در مقابل حوادث و شدائد به نحوی که سعه صدر او به تنگی نگراید و خاطر او را پریشان نگردد و گشادگی و طمأنینه او ثابت و نسبت به پیش از حدوث واقعه که بر او حادث شده و می‌شود زوال نپذیرد.(معراج‌السعاده، ص۷۸۴)

قرآن‌کریم می‌فرماید: صبر پیشه کن و شکیبا باش و این صبری که به تو داده شده از جانب خداست (سوره نحل، آیه ۱۳۷).

از پیامبر(ص) نقل شده صبر عبارت است از این که در دشواری و آسودگی، در فقر و ثروت، در گرفتاری و عافیت یکسان باشی و نزد خلایق زبان به شکایت نگشایی(بحارالانوار، جلد ۷۷، ص۲۰).

در قرآن در این مورد آمده است: تردیدی نیست که ما شما را به دشواری‌هایی هم چون ترس، گرسنگی و نقصان در اموال و انفس و میوه‌ها (محصولات و زراعات – فرزندان)خواهیم آزمود. ای پیامبر، بشارت به صابران بده، این صابران کسانی هستند که در مواجهه با مصیبت، صبوری پیشی نموده و همواره می‌گویند ما از آن خداییم و به سوی او باز خواهیم گشت(سوره بقره، آیات ۱۵۴تا ۱۵۶).

زینب کبری(س) تربیت یافته این مکتب است، زیرا بعد از امتحان جد بزرگوارش و ناملایمات به وجود آمده بعد از حضرتش و مواجهه با مظلومیت پدر معصوم و مجاهدش که بعد از نبی گرامی اسلام(ص) برترین شخصیت جهان اسلام محسوب می‌شود هرگز جز به حفظ اسلام و مصالح مسلمین نمی‌اندیشید و شاهد مصیبت مادر معصومش بود آنچنان آبدیده‌اش کرد که فهمید باید صبر پیشه کند و سکوت اختیار نماید. حضرتش شاهد بوده است که دشمنان نقابدار و کینه توزی چون ابوسفیان و معاویه و... دشمنانی برای اسلام بودند ونقابدارانی که در ظاهر لباس اسلام را بر تن داشتند و سنگ اسلام را به سینه می‌زدند و آنچه را در تاریخ اسلام و برای اسلام پدید آوردند که صفحات تاریخ اسلام را سیاه نموده و ننگ بار آوردند. آری، زینب کبری(س) شاهد تمامی این ماجراها بوده و با گوش خود شنید که پدر گرامش فرمود صبر کردم در حالی که خار در چشم و استخوان در گلو داشتم.

او صبر و فداکاری را از این مکتب فرا گرفت و آموخت که باید در تمامی مشکلات و رنج‌های وارده برای خدا صبر نمود، او بسان پدر بزرگوارش محرومیت را پذیرا شد و اسارت را متحمل و مصالح فردی را فدای مصلحت اسلام و مسلمین کرد و آنچه را می‌دید همه‌اش برای او خیر جلوه می‌نمود.

او از سن پنج سالگی شاهد مصائبی بوده است که یکی پس از دیگری شروع می‌شود و آن هم مصیبت‌هایی که اگر بر کوه فرود می‌آمد آن را متلاشی می‌کرد، لیکن نیروی فوق‌العاده حضرتش توان تحمل در برابر همه رنج‌ها و آزار و اذیت‌ها را که به او وارد می‌شد به او داده بود. حضرت زینب(س) در مقام صبر یگانه دوران بود.(تنقیح‌ المقال، جلد سوم، ص۷۹) در قهرمانی، جهاد و استقامت و در برابر سختی‌ها ثباتی چون کوه داشته و مصائب و دشواری‌ها را برای رضای خدا تحمل می‌کرد.(مع‌الحسین فی نهضته، ص۳۱۶)

از امام زین العابدین(ع) نقل شده است اوج مقام صبر عمه‌ام این است که در روز عاشورا آن ستم‌ها بر ما رسید و پدرم با یارانش تمامی کشته شدند و حرم و خانواده را بر شتران عریان سوار و به جانب کوفه روان نمودند، هنگامی که چشم من بر کشته‌شدگان عزیزی که در صحرای سوزان افتاده بود خیره شد آن منظره خیلی برایم سنگین بود و سخت آشفته حال بودم و نزدیک بود قالب تهی کنم و عمه‌ام در این حالت مرا دید و به من گفت یادگار جدم و پدرم و برادرم، ترا چه می‌شود (الهی) عمه‌ات فدایت گردد و از این طریق به من دلداری می‌داد. لذا آمده است حضرت ولی عصر(عج) فرموده است اسیری عمه‌ام زینب، از همه مصیبت‌ها برایم گران بارتر است. آیا صبر تا این حد برای کسی متصور می‌شود و لذا در ناحیه مقدسه آمده:

درود خدا بر تو زینب که بسان برادرت سید الشهدا در تحمل مصائب آزمون پس دادی و چه با افتخار از این آزمون سر بلند بیرون آمدی.(کامل الزیارات، ص۴۴۵)

رضا اسماعیل‌زاده