پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
درمان دیابت نوع ۱ بدون تزریق انسولین
محققان مرکز پزشکی تگزاس ادعای جدید و تکان‌دهنده‌ای در مورد دیابت دارند. آنها می‌گویند به کمک حذف یک هورمون خاص می‌توانند دیابت نوع ۱ را به نوعی بیماری بدون علامت و بدون نیاز به تزریق انسولین تبدیل کنند.
مطالعاتی که این دانشمندان روی موش‌های آزمایشگاهی انجام دادند، باعث شد چنین نظریه‌ای را مطرح کنند. نتایج مطالعه‌ها ثابت کرد که وقتی هورمون گلوکاگون از بدن موش‌ها حذف شود، دیگر نیازی به وجود انسولین در بدن آنها نخواهد بود. به زبان ساده‌تر یعنی در صورت حذف گلوکاگون، قند خون حتی بدون انسولین هم بالا نمی‌رود.
گلوکاگون هورمونی است که توسط لوزالمعده ساخته می‌شود. این هورمون در بدن افراد سالم جلوی افت قندخون را می‌گیرد. دکتر راجر اونگر، مدیر این تیم تحقیقاتی می‌گوید: «در طول سالیان گذشته انسولین تنها هورمونی بوده که همه ما به دنبال تنظیم سطح خونی آن برای مقابله با دیابت بوده‌ایم. اما نباید از یاد ببریم که هدف اصلی در مقابله با دیابت تنظیم قندخون است. بنابراین اگر روش سرکوب گلوکاگون قادر باشد قند را تنظیم کند، می‌توان آن را به نوعی «درمان» دیابت نامید.»
در حالت عادی وقتی سطح خونی گلوکز افت می‌کند، هورمون گلوکاگون ترشح می‌شود. البته در بیماری دیابت نوع۱ که کمبود انسولین داریم سطح گلوکاگون هم به شکل نامتعارفی بالا می‌رود. بنابراین مقادیر بیش از حد گلوکز از کبد وارد سیستم گردش خون می‌شود.
تیم دکتر اونگر در تحقیقات قبل خود متوجه شده بودند که انسولین به وسیله مهار عملکرد گلوکاگون می‌تواند قندخون را به کبد برگرداند. البته از سال ۱۹۹۲ تاکنون هم مقابله با دیابت نوع۱ بر پایه همین اثر انسولین صورت می‌گیرد. افراد مبتلا، روزانه ۲ تا ۳ نوبت انسولین به بدن تزریق می‌کنند تا سطح قندخون آنها در محدوده نرمال حفظ شود.
لازم به ذکر است که وجود انسولین در خون برای جلوگیری از ایجاد کمای دیابتی هم لازم است. دکتر اونگر می‌گوید: «نتایج تحقیق روی موش‌ها نشان می‌دهد که وقتی گلوکاگونی در بدن وجود ندارد به وجود انسولین هم نیاز نداریم. البته این موضوع به معنی بی‌اهمیت بودن هورمون انسولین نیست. بدن انسان برای رشد و تکامل از سنین نوزادی تا بزرگسالی به انسولین احتیاج دارد. ولی پس از پایان دوره رشد و تکامل تنها نقش این هورمون مقابله با گلوکاگون و کنترل متابولیسم گلوکز است. بنابراین با نبود گلوکاگون نیاز به انسولین هم خودبه‌خود مرتفع می‌شود.»
دکتر یانگ لی، دستیار دکتر اونگر در این تیم تحقیقاتی معتقد است قدم بعدی کشف راهی برای غیرفعال کردن گلوکاگون در انسان‌هاست. دکتر یانگ می‌گوید: «امیدوارم روزی برسد که یافته‌های ما نیاز به تزریق انسولین را در بیماران مبتلا به دیابت نوع۱ به حداقل ممکن برساند.»
منبع: Science Daily
ترجمه:دکتر بهاره مرتضی‌زاده
