سبکهای هنری ادبی

مکتب که هنر انتزاع است می کوشد که بینش خود را از اشیاء و حتی موجودات به صورت ترکیب اشکال هندسی درآورد و شیء را چنان نشان دهد که گویی از چندین زاویه مختلف دیده می شود

● فتوریسم Photorism

فتوریسم از کلمه future به معنی آینده گرفته شده است.این جریان ادبی و زیبایی شناختی پیش از جنگ جهانی اول ،بویژه از دو قطب اصلیش،ایتالیا و روسیه در سرتاسر اروپا گسترده شد.

فتوریسم،عصیانی آنارشیستی در برابر قوانین اخلاقی و زیبا شناختی ارائه کرد که نفی میراث فرهنگی را به دنبال داشت.

این جریان هرگونه تغزل در شعر را طرد کرد و سبکی نثر مانند بوجود آورد که می خواست نشان دهنده تلاشها و سرو صدای زندگی صنعتی نو باشد و جز از زندگی و جنبش زندگی جدید و مبارزات صنعتی و حرکت چرخهای ماشین و موتور اتوموبیل و غرش هواپیما ، که همه مبین دنیای آینده اند،سخن نگوید.

فتوریسم به هرگونه ابراز احساسات و بیان مخالف است و آزادی" کلمات غیر شاعرانه" را مطالبه می کند و برای بیان این مقصود کلمات مقطع و نامربوطی شبیه به اصطلاحات تلگرافی از خود می سازد.این جریان به صورت بیانه فتوریسم به قلم موسس آن " فیلیپو توماسو مارینتی " در سال ۱۹۰۹ انتشار یافت:

ما می خواهیم در اشعارمان عشق به خطر و علاقه به نیرو و تهور را به زبان بیاوریم.نترسیدن و شجاعت و عصیان عناصر اصلی شعر ما خواهد بود.

به جز جنگ،هیچ چیزی زیبا نیست...ما می خواهیم که موزه ها،کتابخانه ها و هرگونه فرهنگستان را ویران کنیم.

● نمونه از شعرهای فتوریستی:

فکرتان خواب می بیند

بر بستر مغزهای وارفته

خوابش

نوکران پروار را می ماند

بر بستر آلوده

باید برانگیزم جل خونین دلم را

باید بخندم به ریشها

باید

عنق و وقیح

ریشخند کنم

باید بخندم آنقدر

تا دل گیرد آرام

بر جان من نه هیچ تار موی سفید است

نه هیچ مهر پیرانه

من

زیبایم

بیست و دوساله

تندر صدایم

می درد

گوش دنیا پس می خرامم

ای شما

ظریف الظرفا

که عشق را

با کمانچه می خواهید

ای شما

خشن الخشنا

که عشق را

با طبل و تپانچه می خواهید

سوگند

حتی یک نفرتان

نمی تواند

پوستش را

چون من

شیار اندازد

تا نماند بر آن

جز

رد در ردِ لب و لب

گوش کنید

در آنجا

در تالار

زنی هست

از انجمن فرشته های آسمان

می گیرد دستمزد

کتان تنش نازک است و برازنده

می بینیدش

ورق می زند لبهایش را

گفتی کدبانویی

کتاب آشپزی

اگر بخواهید

تن هار می کنم

همانند آسمان

رنگ در رنگ

اگر می خواهید

حتی از نرم نرمتر میشوم

مرد

نه

ابری شلوار پوش می شوم

من به گلبازار باور ندارم

چه بسیار فخر فروخته اند به من

مردان و زنان

مردانی

کهنه تر از هر مریضخانه

زنانی

فرسوده تر از هر ضرب المثل.

ولادیمیر مایاکوفسکی

● کوبیسم ( Cubism)

● فلسفه کوبیسم:

هنرمندان این مکتب معتقد بودندکه در یک زمان یا یک لحظه از یک زاویه دید نمی توان به تمام هستی آن واقف گشت و "برای کشف یک تناسب حقیقی و کامل،فدا کردن سکل ظاهر سطحی ضرورت دارد."[افزایش بعد زمان بر بعد مکان مانند توصیف انیشتین از جهان فیزیکی.]

● کوبیسم در نقاشی:

شدیدترین عقاید افراطی از مکتب کوبیسم که پیش از جنگ جهانی اول تشکیل شد،آغاز می شود.کوبیسم قبل از آنکه وارد ادبیات شود،در نقاشی قدم به عرصه وجود نهاد.

این مکتب که هنر انتزاع است می کوشد که بینش خود را از اشیاء و حتی موجودات به صورت ترکیب اشکال هندسی درآورد و شیء را چنان نشان دهد که گویی از چندین زاویه مختلف دیده می شود.

پایه گذاران این مکتب در نقاشی پیکاسو و براک بودند.

● کوبیسم در ادبیات:

نخستین شاعری که کوبیسم را وارد ادبیات کرد گیوم آپولیز بود.وی از هواداران نقاشی کوبیسم و نویسنده کتابی با همین نام بود.او را باید پیشوای مسلم تمام سبکهای جدید،تندرو و افراطی دانست.

او در سال ۱۹۱۰ به این فکر افتاد که شاعر مانند نقاش کوبیست،به جای نشان دادن یک از هر چیز بهتر است تمام جهات آن را نشان دهد:بذین معنی که اجزاء و اشیاء خارجی را منتزع و مجرد کند و اگر نتواند لااقل ترتیب و تنظیمی را که عادت ذهن به درک و بینش تحمیل کرده است در هم بریزد و سپس آن اجزا را از نو کنار هم بچیند بدون پیوند با روابط منطقی و خاطره و احساس و تصور!

بدین ترتیب شاعر می تواند به واقعیت برتر(سورئالیته) نایل شود.روشی خاص برای دوباره آفریدن جهان.(پس از جنگ جهانی اول و مرگ آپولیز،مکتبهای جدیدی مانند سورئالیسم که ادامه دهنده کوبیسم بود از شعر وی الهام گرفتند.خصوصیت اینگونه شعر در این است که ابتکار عمل را به دست الفاظ می سپارد،بدون پیوند منطقی از خاطر بیرون می جهد،بدعت و تفننی خاص در چیدن حروف چاپخانه بوجود می آید.(بنابه موضوع،کل متن شعری به شکل چینش قلب، قطره باران،کراوات،و..) و همچنین نوعی آزادی تام در ساختمان و قوانین دستوری جمله دارد.

از شاعران دیگر این سبک:آندره سالمون ،فاکس جاکوب ،ژان کوکتو و پیر روردی را می توان نام بود.

---