سه شنبه, ۱۲ تیر, ۱۴۰۳ / 2 July, 2024
مجله ویستا

جنون | علائم جنون و روان پریشی


همه انچه که باید در مورد جنون و علائم آن بدانید را درادامه ببینید.. 

جنون جوانی یک بیماری مزمن و اغلب ناتوان کننده روانی است. این بیماری می تواند باعث شود که از مردم و فعالیتهای دنیای اطرافتان جدا بیفتید و به دنیای هذیان پس رفت کنید یا از واقعیت جدا بیفتید.
روان پریشی یا سایکوز (به انگلیسی:Psychosis) به معنای وضعیت روانی غیرطبیعی است و اصطلاحی است که در روان پزشکی برای حالتی روانی به کار می رود که اغلب به صورت از دست دادن تماس با واقعیت توصیف می شود. سایکوز به انواع جدی اختلالات روانی اطلاق می شود که در طول آن ها بیمار ممکن است دچار توهم و هذیان شود. گاه افراد سایکوتیک اختلال شخصیت نیز دارند. جنون یا سایکوز نوعی قطع ارتباط با واقعیت است، که بطور مشخص شامل هذیان (عقاید نادرست درباره وقایع یا اشخاص) و توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود خارجی ندارند) می باشد.
علایم این بیماری در گذشته های دور نیز شناخته شده بود. ولی پیشینیان تعبیرهای اسطوره ای برای آن داشتند. در گذشته به روان گسیختگی ((جنون جوانی)) می گفتند که امروزه چندان مورد پسند روان پزشکان و روان شناسان نیست. پیشینیان می گفتند دیوانه کسی است که دیو را می بیند و مجنون کسی است که جن را می بیند.

علل
عوامل ارثی - ژنتیکی، فشار های خیلی شدید روانی، جسمی و محیطی که به دلیل آمادگی از قبل در عوامل ژنتیکی، باعث ظهور بیماری می شوند، الکل و داروهای خاص می توانند سبب جنون شوند، بیماریهای دوقطبی(مانیا افسردگی)، تومورهای مغزی، صرع، افسردگی سایکوتیک، اسکیزوفرنی، زوال عقل(مانند آلزایمر)، سکته مغزی.


جنون | علائم جنون و روان پریشی

نشانه های روان پریشی

 

علایم و نشانه ها
 علایم و نشانه های جنون جوانی می تواند شامل موارد زیر باشد :
- هذیان :اعتقادات فردی که بر اساس واقعیت نیستند، مانند بدبینی در مورد اینکه علیه شما توطئه چینی می شود یا مورد آزار قرار می گیرید.
- هذیانهای عجیب و غریب :مثلاً اعتقاد به اینکه مریخی ها افکار شما را کنترل می کنند.
- توهم :احساس اشیاء و چیزهایی که وجود ندارد، مانند تصور صداهای در هم و بر هم
- فقدان احساس یا نشان دادن احساسات نامتناسب
- اختلال عملکرد در محل کار یا موقعیتهای اجتماعی
- مشکلات بهداشت شخصی
 به طور کلی، جنون جوانی باعث کاهش تدریجی و پیشرونده توانایی کار در نقشهای مختلف، خصوصاً در شغل فرد و زندگی فردی می شود. علائم و نشانه های جنون جوانی به میزان زیادی متغیر است.
 یک فرد ممکن است در زمانهای مختلف به شکل متفاوتی عمل کند. ممکن است به شدت پرخاشگر و عصبی شود، یا دچار حالت کاتاتونیا ( حالت بدون حرکت، بدون پاسخ و شبه بیهوشی) شود، یا ممکن است اکثر اوقات رفتار طبیعی داشته باشد. علائم و نشانه هایی که حداقل به مدت 6 ماه مداوم و پیشرونده هستند نشاندهنده جنون جوانی هستند.
به طور کلی جنون جوای دارای علائم مثبت و علائم منفی است.


جنون | علائم جنون و روان پریشی

تمامی علائم منفی و مثبت جنون

علائم منفی
 علائم منفی ممکن است در اوایل بیماری اتفاق بیفتد و فرد ممکن است نداند که به درمان نیاز دارد. علائم منفی عموماً همراه با اختلال تدریجی در عملکرد هستند و باعث می شوند کمتر اجتماعی باشید. این علائم می تواند شامل :بی احساسی / احساسات نامتناسب مانند ( خندیدن هنگام توصیف تصورات وحشتناک) و تغییر در صحبت کردن ( صحبت کند و یکنواخت )
علائم مثبت
 علائم مثبت غالباً شامل توهم و هذیان است:
- توهم :توهم زمانی اتفاق می افتد که چیزهایی را که وجود ندارند حس می کنید. شایعترین توهم در جنون جوانی شنیدن صداهاست. ممکن است با صداهایی که هیچ کس دیگری نمی شنود گفتگو کنید . یا ممکن است صداهایی را که شما را به انجام کاری تشویق می کنند بشنوید. توهم ممکن است باعث آسیب رساندن به دیگران شود.
- هذیان :هذیان عقاید متعصبانه فردی هستند که هیچ پایه واقعی ندارند ، شایعترین زیر مجموعه جنون جوانی، جنون جوانی پارانوئید ( بدبینانه ) است که در آن عقاید غیر منطقی مبنی بر اینکه دیگران علیه شما توطئه می چینند یا به شما آسیب می رسانند دارید. مثلاً بعضی افراد دچار جنون جوانی ممکن است باور داشته باشند که تلویزیون رفتارهای آنها را جهت می دهد یا نیروهای خارجی افکار آنها را کنترل می کنند.
درمان بسته به علت جنون متفاوت است. بستری شدن در بیمارستان اغلب برای اطمینان از ایمنی بیمار لازم است. داروهایی که توهمات شنوایی ("صداهای شنیده شده")و هذیانها را کاهش می دهند، و تفکر و رفتار را پایدار می کنند(داروهای ضدروان پریشی) کمک کننده هستند. گروه درمانی یا مشاوره روانی نیز کمک کننده است.


جنون | علائم جنون و روان پریشی

سن بروز و علت ها ی این بیماری 

 

این بیماری حدود 1% جمعیت دنیا را مبتلا می کند . شایعترین سن ظهور آن بین 13 تا 25 سالگی است و در مردان زودتر از زنان اتفاق می افتد. در مردان جنون جوانی در سنین نوجوانی تا 20 سالگی عمومیت دارد. در زنان شروع بیماری مشخصاً در سالهای 20 سالگی یا اوایل 30 سالگی است.
غالباً درمانی برای بیماری وجود ندارد، اما با کار مداوم با یک روانپزشک یا سایر کارشناسان بهداشت روانی این بیماری می تواند با موفقیت کنترل شود. خصوصاً زمانی که تشخیص زود هنگام داده شود. خوشبختانه، داروهای جدید در حال قابل کنترل کردن بیشتر این بیماری کم شناخته شده هستند.

علتها:
محققین هنوز علت یا علتهای جنون جوانی را شناسایی نکرده اند، گر چه معتقدند که عوامل ژنتیکی در این بیماری نقش دارد. اختلالات ساختمانی شیمیایی مخفی در مغز می تواند با ایجاد بیماری مرتبط باشد.
جنون جوانی ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر بیماریهای روانی یا طبی بروز کند.
درک نادرست از جنون جوانی و ارتباط آن با سایر بیماریهای روانی فراوان است، حقایق زیر می تواند به روشن کردن آنچه هست و آنچه نیست کمک کند:
- جنون جوانی مشابه چند شخصیتی بودن نیست. اختلال چند شخصیتی یک وضعیت جداگانه و نادر است.
- گرچه برخی افراد دچار جنون جوانی تمایل به خشونت دارند، اکثر آنها این چنین نیستند.
- بسیاری از آنها به جای تقابل با دیگران در خود فرو می روند.
- هر کسی که بدبین است یا رفتار خشنی دارد، دچار جنون جوانی نیست. برخی افراد اختلال شخصیت بدبینانه دارند، نوعی گرایش به مظنون بودن یا بی اعتمادی به دیگران، بدون سایر نمودهای جنون جوانی هر کس که صدایی را می شنود دچار جنون جوانی نیست. بعضی افراد افسرده هم ممکن است صداهایی بشنوند.
- شنیدن صدا ممکن است در نتیجه یک بیماری خطرناک طبی یا به علت اثر داروها ایجاد شود.


جنون | علائم جنون و روان پریشی

نحوه تشخیص و درمان این بیماری

چه وقت باید به دنبال توصیه پزشکی بود
جنون جوانی غالباً بیماری نیست که فرد خودش به دنبال درمان برود. برای فردی که جنون جوانی دارد هذیانها و توهمات واقعی هستند و او غالباً تصور می کند که نیازی به کمک پزشکی ندارد. اگر شما یکی از اعضای خانواده یا دوست فردی هستید که علایم محتمل جنون جوانی یا سایر بیماریهای روانی را نشان می دهد، می توانید فردی باشید که او را نزدیک پزشک می برید تا مورد بررسی قرار گیرد .

غربالگری و تشخیص
 تشخیص زود هنگام و درمان جنون جوانی بسیار مهم است. پیش از گذاشتن تشخیص جنون جوانی، احتمالاً پزشکتان سایر علتهای محتمل علائم مطرح کننده جنون را رد خواهد کرد. احتمال دارد سایر بیماریهای روانی یا جسمی علایمی مشابه جنون جوانی ایجاد کنند.
 پزشک ممکن است سابقه خانوادگی و طبی شما را بخواهد و معاینه بدنی انجام دهد. در ضمن ممکن است آزمایش خون و ادرار نیز انجام دهد تا ببیند آیا داروها، سوء مصرف مواد و سایر بیماریهای جسمی عامل علایم شما هستند یا خیر.
 در میان سایر بیماریهای روانی که حداقل تا حدی امکان دارد جنون جوانی را تقلید کنند، افسردگی، اختلالات دو قطبی، سایر انواع جنون و سوء مصرف الکل و دیگر داروها قرار دارد.
 احتمال دارد بیماریهای جسمی مانند عفونتهای خاص، سرطانها، اختلالات دستگاه عصبی، اختلالات دستگاه ایمنی و سایر بیماریها نیز بعضی علائم جنون را تولید کنند. از سوی دیگر جنون می تواند عارضه جانبی برخی داروها نیز باشد.
 اگر هیچ علت زمینه ای دیگر یافت نشود، پزشک تشخیص جنون جوانی را براساس علائم و نشانه هایی که در بالا خلاصه شد، می گذارد.

درمان
 درمانهای ضد جنون، که به نام نورولپتیک نیز گفته می شوند، سنگ بنای درمان هستند. تا سال 1990 داروهای ضد جنون بیشتر بر روی علائم مثبت اثر می کردند تا علائم منفی، نسل جدیدی از داروهای ضد جنون اثرات بیشتری را بر روی هر دو نوع علائم مثبت و منفی می گذارد. این داروهای ضد جنون جدید شامل کلوزاپین( کلوزاریل)، رسپیرودون (ریسپیردال) ، اولانزاپین (زیپرکس)، کوتیاپین (سروکوئل)، زیپراسیدون (گئودون ) و آری پیپرازول ( آبیلیفی ) هستند.
 براساس توصیه انجمن دیابت آمریکا، داروهای ضد جنون خاصی امکان دارد، خطر دیابت چاقی و افزایش فشار خون را افزایش دهند. به این دلیل، مطالعه ای در فوریه 2004 با عنوان مراقبت دیابت توصیه می کند که پزشکان بر وضعیت افرادی که کلوزاریل، ریسپردال، زیپرکس، سروکوئل، گئودون یا آبیلنفی مصرف می کنند نظارت داشته باشند.

جنون ، علائم جنون و روان پریشی