Famotidine
|
فاموتیدین
|
موارد و مقدار مصرف: موارد و مقدار مصرف
الف) زخم معده و دوازدهه.
بزرگسالان: براي درمان حاد، از راه خوراكي مقدار 40 ميليگرم به هنگام خواب به مدت 8-4 هفته مصرف ميشود. بهعنوان درمان نگهدارنده مقدار 20 ميلي گرم به هنگام خواب از راه خوراكي مصرف ميشود.
كودكان 16-1 سال : mg/kg/day 5/0 موقع خواب يا به صورت دوبار در روز. دوز حداكثر روزانه mg/day 40 ميباشد.
ب) حالات پاتولوژيك ترشح بيش از حد (مانند سندرم زولينگر- اليسون، سندرم روده كوتاه).
بزرگسالان: از راه خوراكي، مقدار 20 ميليگرم هر شش ساعت مصرف ميشود. تا مقدار 160 ميليگرم هر شش ساعت ميتوان تجويز كرد.
پ) درمان كوتاه مدت برگشت اسيد از معده به مري (رفلاكس).
بزرگسالان: mg 40-20 دوبار در روز تا 12 هفته مصرف شود.
كودكان 16-1 سال: mg/kg/day 1 يك يا دوبار در روز.
ت) پيشگيري يا درمان سوزش سرمعده.
بزرگسالان و كودكان بالاي 12 سال: 1 قرص به هنگام بروز علائم يا mg 10 يك ساعت قبل از غذا. دارو مي تواند دو بار در روز استفاده شود.
تنظيم دوز: براي بيماران با كليرانس كراتينين زير ml/min 10 دوز دارو بايد به mg 20 هنگام شب كاهش يابد و يا فواصل مصرف دارو 48-36 ساعت شود تا دارو تجمع پيدا نکند.
مكانيسم اثر
اثر ضد زخم گوارشي: فاموتيدين به طور رقابتي اثر هيستامين را بر روي گيرندههاي H2 در سلولهاي پريتال معده مهار ميكند. اين امر باعث مهار ترشح پايهاي و شبانه اسيد معده ناشي از عوامل تحريككننده مانند كافئين ، غذا و پنتاگاسترين ميشود.
|
موارد منع مصرف و احتياط: تداخل دارويي
فاموتيدين ممكن است با افزايش pH معده موجب حل سريع داروهاي پوششدار شود .
اين دارو ممكن است جذب كتوكونازول را كاهش دهد و در نتيجه افزايش مقدار مصرف اين دارو لازم ميشود.
|
|
|
تداخل دارويي: اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
فاموتيدين ممكن است پنتاگاسترين را طي آزمونهاي ترشح اسيد معده خنثي كند. اين دارو ممكن است غلظت آنزيمهاي كبدي را افزايش دهد. در آزمونهاي پوستي كه از عصارههاي آلرژن استفاده ميشود، فاموتيدين ممكن است سبب حصول نتايج منفي كاذب شود. اين دارو ميتواند BUN و كراتينين را نيز افزايش دهد.
|
مکانيسم اثر: فارماكوكينتيك
جذب: بعد از مصرف خوراكي، حدود 45-40 درصد دارو جذب ميشود. زمان شروع اثر دارو طي يك ساعت و اوج اثر آن در عرض 3-1 ساعت بروز ميكند.
پخش: به طور گسترده در بسياري از بافتهاي بدن انتشار مييابد.
متابوليسم: حدود 35-30 درصد داروي مصرف شده توسط كبد متابوليزه ميشود. اثر عبور اول حداقل است.
دفع: قسمت اعظم دارو به صورت تغييرنيافته از طريق ادرار دفع ميشود. طول مدت اثر فاموتيدين بيشتر از نيمه عمر 5/3-5/2 ساعته آن است.
|
|
فارماكوكينتيك: موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: آلرژي به دارو.
موارد احتياط :
الف) نارسايي شديد عملكرد كبدي (متابوليسم ناقص كبدي ممكن است موجب تجمع دارو و بروز اثرات سمي آن شود).
ب) افزايش مقدار مصرف در بيماران داراي كليرانس كراتينين كمتر از mg/min 10 ممكن است ضروري باشد.
|
اشكال دارويي: اشكال دارويي:
Tablet: 20, 40mg
|
اطلاعات دیگر: طبقهبندي فارماكولوژيك: آنتاگونيست گيرنده H2.
طبقهبندي درماني: ضد زخم گوارشي.
طبقهبندي مصرف در بارداري: رده B
ملاحظات اختصاصي
علاوه بر موارد مربوط به تمامي آنتاگونيستهاي H2، رعايت موارد زير نيز توصيه ميشود:
1- مصرف بيش از حد هشت هفته فاموتيدين در بيماران مبتلا به زخم دوازدهه بدون عوارض توصيه نميشود.
2- بعد از مصرف فاموتيدين از طريق لوله بيني : معدي (NG-Tube) لوله بايد شسته شود تا از ورود دارو به معده اطمينان حاصل گردد.
3- آنتياسيدها را ميتوان به طور همزمان با اين دارو تجويز كرد.
4- به نظر ميرسد اين دارو عوارض جانبي و تداخل دارويي كمتر از سايمتيدين دارد.
5- دارو باعث گيجي ميشود كه ظرف 4-3 روز بعد از قطع آن برطرف ميگردد. سن بالاي 50، نارسايي كبدي يا كليه از ريسك فاكتورهاي اين عارضه هستند.
6- در بيماران با نارسايي كليه متوسط تا شديد (ClCr < 50 ml/min) با احتياط مصرف شود. تنظيم دوز لازم است.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- براي حصول اطمينان از بهبود كامل، دارو را طبق دستور مصرف كنيد و مصرف آن را حتي بعد از قطع درد ادامه دهيد.
2- دارو را به هنگام خواب مصرف نماييد.
مصرف در سالمندان: اين دارو براي سالخوردگان بايد با احتياط تجويز شود، زيرا خطر عوارض جانبي، بخصوص عوارض CNS افزايش مييابد .
مصرف در شيردهي: فاموتيدين ممكن است در شير مادر ترشح شود. اين دارو در دوران شيردهي با احتياط تجويز شود.
عوارض جانبي
اعصاب مركزي: سردرد، كسالت، سرگيجه، خوابآلودگي، اضطراب، افسردگي، تب.
پوست: خشكي، برافروختگي، طاسي منطقهاي، آكنه، خارش.
گوش: وزوز گوش.
دستگاه گوارش: خشكي دهان، اسهال، يبوست، تهوع، استفراغ، بياشتهايي، درد معده، طعم غيرمعمول، نفخ.
خون: ترومبوسيتوپني.
كبد: افزايش غلظت آنزيمهاي كبدي.
ساير عوارض: كاهش ميل جنسي، درد عضلاني يا مفصلي، واكنش آلرژيك، افزايش ضربان نبض.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: مصرف بيش از حد دارو گزارش نشده است.
درمان: درمان عبارت است از شستشوي معده يا واداشتن بيمار به استفراغ. به دنبال آن ذغال فعال تجويز ميشود تا از جذب بيشتر جلوگيري كند. در صورت لزوم ، اقدامات علامتي و حمايتي انجام ميشود. همودياليز فاموتيدين را از بدن خارج نميكند.
|