تکرار یک تراژدی فرانسوی...

وقوع دوباره ناآرامیهای در حومه پاریس چهره امنیتی و اجتماعی پایتخت فرانسه را مخدوش ساخته است.گویا نام نیکولا سارکوزی با بحران و بحران سازی گره خورده است و تا زمان حضور وی در کاخ الیزه خشونت حرف اول و آخر را در فرانسه می زند....
● بحران از کجا آغاز شد؟
نا آرامی ها در شهر پاریس از زمانی شروع شد که دو شب قبل، دو نوجوان موتور سوار ۱۲ و ۱۳ ساله در برخورد با خودروی پلیس کشته شدند و اندکی بعد از این ماجرا شهروندان منطقه ویلیرس لبل به دلیل رفتار پلیس فرانسه دست به تظاهرات زدند که این تظاهرات با خشونت پلیس به آشوب کشیده شد.
آنالیز بحران در حومه پاریس را باید از همان سال ۲۰۰۵ میلادی و در زمان ریاست جمهوری ژاک شیراک آغاز نمود.در آن زمان قتل دو نوجوان آفریقایی تبار ۱۴ و ۱۷ ساله به دست پلیس فرانسه سبب ایجاد شورشی گسترده در این منطقه شد.اظهارات نژاد پرستانه نیکولا سارکوزی ،وزیر کشور وقت فرانسه در تداوم این بحران بسیار موثر بود.سارکوزی نه تنها از اقدام وحشیانه پلیس پاریس عذرخواهی نکرد،بلکه با دفاع وقیحانه خود از این اقدام سبب جنجال آفرینیهای زیادی در فرانسه شد.دامنه این شورشها به سرتاسر فرانسه و حتی کشورهایی مانند آلمان نیز کشیده شد.
هم اکنون سارکوزی دیگر وزیر کشور فرانسه نیست.!رئیس جمهور فرانسه طی ماههای اخیر به اصلی ترین مولد بحرانهای مدنی و اجتماعی در اروپا تبدیل شده است.زیرساختهای امنیتی و اجتماعی پاریس از همان ابتدای هزاره سوم متزلزل بوده است. اگرچه این تزلزل حالتی بالقوه دارد ولی با کوچکترین تحریکی حالت بالفعل می یابد.خشم ساکنان شهرهای نزدیک پاریس این بار تا آنجا برانگیخته شده که غیر از آتش زدن ۶۴ خودرو دولتی، چند ساختمان و یک پاسگاه پلیس، یک کتابخانه وابسته به شهرداری، دو مدرسه، یک اتوبوس و چند فروشگاه، برای درگیری با پلیس، دست به اسلحه هم برده‌اند.
درگیری‌های سال گذشته دانشجویان اصلی‌ترین دانشگاه‌های فرانسه با پلیس این کشور، هنوز از خاطر رسانه‌های دنیا و مردم کشورهای مختلفی که هر روز در معرض تبلیغات آنها هستند، نرفته است. تبلیغات متنوعی که دایم فرانسه را به عنوان مهد و پایگاه اصلی حقوق بشر در دنیا معرفی می‌کند و ساکنان سرزمین‌های دیگر را - غیر از کشورهای صنعتی - برای تضییع حقوق بشر و محترم نبودن حق حیات و آزادی بیان و حقوق زنان و کودکان و هزار چیز دیگر، به هر بهانه‌ای تحقیر می‌کند.این در حالیست که فرانسه هم اکنون به عنوان اصلی ترین ناقض حقوق بشر مورد شناسایی سایر کشورهای دنیا قرار گرفته است.نکته جالب توجه اینکه کشورهای مدعی مانند ایالات متحده آمریکا این بار در برابر کشته شدن انسانهای بیگناه توسط دولت سارکوزی سکوت کرده و این موارد را مصداق نقض حقوق بشر نمی دانند.
دو سال پیش بر اثر کشته شدن دو جوان فرانسوی در شهر کلیشی سوبوا واقع در منطقه سن سندونی، شورش‌های حومه شهرهای بزرگ فرانسه براه افتاد که به مدت یک ماه ادامه یافت و در جریان آن بیش از هزاران دستگاه خودرو توسط جوانان به آتش کشیده و به بسیاری از مغازه‌ها و اموال عمومی خسارت وارد شد.
“فرانسوا اولاند” دبیراول حزب سوسیالیست فرانسه بااشاره به شورش‌های اخیر فرانسه بروز مجدد این ناآرامی‌ها را نشانه وجود بحران اجتماعی عمیق در جامعه فرانسه دانسته است.همانگونه که اشاره شد،زیرساختهای اجتماعی و امنیتی پاریس به دنبال حضور سیاستمدارانی تندرو در این کشور به طور کامل بر هم ریخته است.به عقیده کارشناسان، عدم اهتمام دولت پیشین و کنونی فرانسه نسبت به رسیدگی به وضعیت آموزشی مدارس مناطق حاشیه شهرهای بزرگ، همچنین وضعیت بیکاری جوانان و در کل ترمیم وضعیت شهرنشینی این مناطق که تفاوت فاحشی با مناطق مرکزی شهرهای بزرگ فرانسه دارد، در بروز مجدد این ناآرامی‌ها تااین سطح خشم آلود موثر هستند.
● واکنش دولت فرانسه
اظهارات سارکوزی در خصوص بحران اخیر حومه پاریس بسیار جالب توجه است. رییس جمهور فرانسه در دیدار با افسران پلیس مجروح شده در ناآرامی‌های اخیر، وعده داد تا علیه تظاهرکنندگان اقدامات سخت گیرانه‌ای انجام دهد و این ناآرامی‌ها را واقعا غیرقابل قبول خواند. وی پیش از این نیز طی ناآرامی‌های سال ۲۰۰۵ قول داده بود تا عدالت در مورد کسانی که به پلیس‌ها شلیک کرده بودند، اجرا شود.
سارکوزی در این راستا وقاحت را به حدی بالا رسانده و می کوید:
کسانی که فکر می‌کنند می‌توانند به پلیس‌ شلیک کنند، به دادگاه عالی جنایی کشیده خواهند شد. به لحاظ قانونی، “شلیک به پلیس” در حکم “سوء قصد” است. ما شلیک کنندگان را پیدا خواهیم کرد. ما از نیروها و منابع لازم استفاده خواهیم کرد. ما این وضع را نمی‌توانیم تحمل کنیم. اصلا هم اهمیتی ندارد که مرگ این دو نوجوان موتور سوار چقدر دراماتیک است.!
گویا رئیس جمهور فرانسه نسبت به جنایت غیر قابل بخشش پلیس فرانسه در حومه پاریس آگاهی ندارد.اخیرا وزیر کشور فرانسه نیر نسبت به حضور گسترده پلیس فرانسه در حومه پاریس تاکید نموده است.اما مسئله اصلی اینجاست که آیا بحرانهای مدنی و اجتماعی پاریس با استقرار پلیس در مناطقی مانند حومه پاریس حل می شود؟پاسخ این سوال منفی است. لازمه حل بحران حومه پاریس ، بازچینش پازلهای اجتماعی و مدنی فرانسه است.این بازچینش باید توسط سیاستمدارانی آگاه و کارآمد صورت گیرد.از این رو تازمانی که افرادی مانند سارکوزی،فیون و کوشنر در کاخ الیزه حضور داند،شاهد تداوم و گسترش بحرانهای داخلی در فرانسه خواهیم بود.در چنینی فضایی دیگر اصناف و گروههای فرانسوی نیز فرصت خواهند یافت به اعتراضات خود علیه دولت سارکوزی ادامه دهند. اخیرا در بهبوهه بحرانهای پاریس شاهد بودیم که هزاران تن از قضات و وکلای فرانسه دراعتراض به برنامه اصلاحات جدید قضایی وزیر دادگستری این کشور، دست به تظاهرات سراسری زدند. تظاهرات کارکنان بخش قضایی فرانسه به دعوت اتحادیه قضات و وکلای این کشور صورت گرفت. قضات و وکلای فرانسه به حذف تعداد زیادی از دادگاهها و تغییر حوزه‌های قضایی در این کشور که از سوی وزارت دادگستری دنبال می‌شود، معترض هستند. اصلاحات قضایی وزیردادگستری این کشور که “نیکلا سارکوزی “ رییس جمهوری فرانسه نیز بارها حمایت خود را از آن اعلام کرده، همواره مورد انتقاد قضات و وکلا بوده است.
بحران اخیر در حومه پاریس را می توان تکرار یک تراژدی دانست.واقعیت تلخی که تازمان حضور سارکوزی در راس معادلات سیاسی پاریس همچنان ادامه خواهد داشت.

سحاب فاطمی

منبع : روزنامه رسالت