کشیدن دندان شیری، عیبی ندارد؟

اگر دندان شیری زودتر از زمان مقرر کشیده شود، موجب کاهش توانایی کودک در جویدن و از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی جایگزین می‌شود و در حقیقت نوعی قطع عضو محسوب می‌شود.

      درد ناگهانی دندان کودک، درد هنگام غذا خوردن، درد شبانه دندان و بیدار شدن کودک از خواب نه‌تنها موجب بی‌تابی و بی‌حالی کودک می‌شود بلکه برای والدین نیز دردسرساز است. اغلب والدین در چنین شرایطی غافلگیرانه دنبال پاسخ این سوال هستند که به کجا مراجعه کنند و چه درمانی برای کودکشان مناسب است؟ 

 

دندان‌هایی که علاوه بر تاثیر مستقیم در تغذیه کودک، نقش مهمی در تکلم و زیبایی دارند. همچنین این دندان‌ها فضای لازم را برای رویش دندان دائم حفظ و به تکامل و رشد استخوان فک کمک می‌کنند. در ادامه، 7 پرسش رایج درباره دندان‌های شیری را بررسی خواهیم کرد و پاسخ خواهیم داد.

١. دندان شیری از چه اجزایی تشکیل شده است؟
      دندان شیری به‌عنوان یک نمونه کوچک‌تر دندان دائم و دارای 2 بخش تاج و ریشه است. گاهی والدین دچار این تصور اشتباه هستند که دندان شیری بدون ریشه است در حالی که این دندان‌ها دارای ریشه کامل هستند که به مرور زمان تحلیل می‌رود تا دندان‌ها در سن معینی بریزند و دندان دائمی جایگزین رویش کند. همچنین دندان‌های شیری دارای مینا، عاج و بخش داخلی‌تر هستند که اصطلاحا عصب دندان نامیده می‌شود.
2. اگر دندان شیری را بکشیم، همه‌چیز تمام می‌شود؟
      در مواردی که دندان کودک درد می‌کند، گاهی والدین به اشتباه تصور می‌کنند اگر دندان شیری کشیده شود، ماجرا سریع‌تر خاتمه می‌یابد و دندان بعدی راحت‌تر رویش می‌کند در حالی که کشیدن زودهنگام دندان شیری می‌تواند باعث عوارض شدید و گاهی جبران‌ناپذیری برای کودک شود. کشیدن دندان شیری در سنین پایین به هیچ وجه موجب تسریع رویش دندان دائم نخواهد شد بنابراین دندان‌پزشک تا جای ممکن دندان شیری را با درمان‌های عصب‌کشی، ترمیم یا روکش‌های مخصوص دندان کودکان حفظ خواهد کرد.
3. کشیدن زودهنگام دندان شیری چه عواقبی به دنبال دارد؟
      هر یک از دندان‌های شیری باید تا زمان معینی داخل دهان باقی بمانند، مثلا دندان‌های قدامی تا حدود 8-7 سالگی و دندان‌های خلفی تا حدود 12-10 سالگی داخل دهان وجود دارند. اگر دندان شیری زودتر از زمان مقرر کشیده شود، موجب کاهش توانایی کودک در جویدن و از دست رفتن فضای مورد نیاز برای رویش دندان دائمی جایگزین می‌شود و در حقیقت نوعی قطع عضو محسوب می‌شود.
4. آیا کشیدن دندان راحت‌تر از عصب‌کشی است؟
      دندان‌پزشک قبل از انجام کارهایی از قبیل عصب‌کشی و ترمیم پوسیدگی‌های عمیق، دندان را به میزان لازم بی‌حس می‌کند. بنابراین میزان ناراحتی کودک هنگام درمان‌های عصب‌کشی و ترمیم به هیچ وجه بیشتر از کشیدن دندان نخواهد بود. علاوه بر این، خونریزی پس از کشیدن دندان و فشار ناشی از بیرون آمدن دندان از حفره استخوانی احاطه‌کننده برای بسیاری از کودکان اضطراب بیشتری ایجاد می‌کند.
5. اگر ناچار به کشیدن دندان باشیم، تکلیف چیست؟

      در برخی مواقع التهاب عصب دندان شیری به حدی پیشرفت می‌کند که احتمال صدمه به جوانه دندان دائم وجود دارد یا التهاب موجود موجب تحلیل پیشرس ریشه دندان شیری می‌شود. در چنین مواردی با صلاحدید دندان‌پزشک مجبور به کشیدن دندان شیری می‌شویم. در این شرایط حتما باید به جای دندان کشیده‌شده، فضانگهدار قرار داده شود تا فضای موجود برای رویش دندان دائم جایگزین حفظ شود.

 

قابل ذکر است در برخی مواقع دندان‌های شیری کودکان به‌دلیل درمان‌های ارتودنسی، طبق نظر متخصص ارتودنسی کشیده می‌شوند که در این موارد پیگیری درمان و معاینات منظم متخصص ارتودنسی ضروری است.

6. آیا عصب‌کشی دندان شیری به عصب دندان دائمی صدمه می‌زند؟
      دندان‌های شیری کودکان به صورت یک دندان مستقل با ساختار مستقل هستند. عصب‌کشی دندان شیری هیچ‌گونه صدمه‌ای برای عصب دندان دائم جایگزین نخواهد داشت بلکه جوانه دندان دائم دارای تاج، ریشه و ساختارهای عصبی مجزاست و در زمان معین تکامل خواهد یافت.
7. اگر دندان شیری درد نداشته باشد، باز هم ممکن است به عصب‌کشی نیاز داشته باشد؟

      دندان‌های شیری کودکان شکل ظاهری خاصی دارد که با دندان‌های بزرگسالان متفاوت است. بسیاری از مواقع پوسیدگی‌های دندان‌های کودکان از نظر والدین بسیار سطحی است ولی تا نواحی عصب دندان شیری پیشروی کرده و حتی ممکن است کودک تا آن زمان دردی هم احساس نکرده باشد. تشخیص دقیق این پوسیدگی فقط با بررسی رادیوگرافی دندان به وسیله دندان‌پزشک امکان‌پذیر خواهد بود.

 

دندان‌پزشک پس از معاینه دقیق تصمیم خواهد گرفت عصب تاج دندان شیری یا عصب تاج و ریشه دندان را با روش‌های مخصوص تحت درمان قرار دهد. به همین دلیل برای کشف زودتر پوسیدگی‌های اولیه، معاینات منظم هر 6 ماه یکبار برای همه کودکان توصیه می‌شود.