رشد و تربیت فرزندان، بدو تولد تا سه سالگی

سالهای حساس و سازنده شخصیت کودک در خانواده سپری می شود. و هریک از اعضای خانواده به نحوی بر رفتار و منش کودک تاثیر می گذارد. هر زن و شوهری باید قبل از بچه دار شدن، برای پرورش کودک خود با مسایل تربیتی آشنا شوند و اطلاعات لازم را کسب کنند. پدر و مادر مطلع از مسایل تربیتی قادرند کودکان سالم تر و سازنده تری تحویل جامعه دهند. بی اطلاعی والدین با اصول کلی تربیت صحیح، جریان تربیت را از مسیر مستقیم و درست خارج می کند. تربیت کودک باید از همان دوران جنینی آغاز شود زیرا شخصیت کودک از همان دوران پایه ریزی می شود. پدر و مادر دلسوز باید اطلاعات لازم و ضروری را برای تربیت کودک کسب کند. آنها باید از تواناییهای او در مقاطع مختلف سنی اطلاع داشته باشند. آنها باید از تواناییهای جسمی، ذهنی،عاطفی کودک و همینطور از علایق، نیازها و خواسته های او باخبر باشند. هرچه اطلاعات پدر و مادر از تغییرات دران رشد کودک بیشتر باشد موفقیت آنها در راهنمایی کودک بیشتر خواهد بود.والدین باید توقع خود را بر میزان تواناییهای جسمی و ذهنی کودک منطبق ساخته و انتظاراتی دور از دسترس از کودک خود نداشته باشند.

رشد کودک، در زمان پس از تولد مخصوصا تا سه سالگی پایه و اساس زندگی آینده او محسوب می شود. این دوران به دوران شیرخوارگی معروف است. هرقدر محیط مناسبتر باشد ، پرورش کودک بهتر حاصل می شود. کودک به وسیله گریه کردن نیازهایش را ابراز میدارد و بایستی به ین مهم توجه داشت. وابستگی فیزیولوژیک کودک به مادر، در لحظه تولد به اتمام می رسد و کودک بایستی بتواند کم کم استقلال حاصل کند و به زندگی ادامه دهد. حواس پنجگانه کودک در برابر محرکهای مختلف ، تقریبا فعال می باشد و پاسخ مناسبی به محرکها می دهد. در این دوره بایستی از نوزادان مراقبت های بهداشتی و پزشکی ویژه ای به عمل آورد. کودک باید در دوران کودکی اش خوب تغذیه شود زیرا تغذیه تغذیه ناقص، موجب ضعف، ناتوانی، و بیماریهای گوناگون می شود. غذایی برای کودک از شیر مادر گواراتر نمی باشد. شیر مادر نه تنها نیازهای تغذیه ای کودک را برطرف سازد بلکه باید نیازهای روانی او را نیز برطرف کند. با افزایش سن کودک کم کم تسلط او بر عمل دفع ، امکانپذیر می شود. مثلا تسلط بر مثانه تقریب ۳/۱ کودکان در هیجده ماهگی و بقیه در سن ۲۴ ماهگی به غیر از آنهایی که مبتلا به بیماری هستند قادر می شوند ادرار خود را کنترل کنند. عامل بسیار مهمی که فعالیت بدن کودک را تنظیم می کند، خواب و استراحت می باشد.نوزادان حدود ۸۰ درصد از روز را در خواب به سر می برند و با افزایش سن از ساعات خواب کاسته می شود.