چرا بچه من خجالتیه؟!

این صحنه حتما برای‌تان آشناست؛ كودكی كه در احوالپرسی‌های معمول روزانه با دیگران، پشت والدینش پنهان می‌شود و در جواب احوالپرسی آن‌ها ساكت می‌ایستد؛ این قبیل بچه‌ها را به‌اصطلاح «خجالتی» می‌گویند، مشكلی كه اغلب كودكان و حتی نوجوانان و بزرگسالان ممكن است با آن روبه‌رو باشند.
در اصل این یك ویژگی شخصیتی است كه نباید باعث شرمندگی شود چون نیمی از بزرگسالان فكر می‌كنند خجالتی هستند و بیش از نیمی از آن‌ها هم اذعان می‌كنند كه در كودكی خجالتی بوده‌اند؛ این مشكلی است كه با تشویق و حمایت قابل اصلاح است. خبر خوب این‌كه كودكان خجالتی می‌توانند كم‌رویی‌شان را مدیریت كنند. آن‌ها فقط كمی به حمایت نیاز دارند. پس بهتر است راه‌های كمك به آنها را پیدا كنید.

خجالت از کجا می‌آید؟
ژنتیك:
برخی از ویژگی‌های شخصیتی به افراد ارث می‌رسد بنابراین این ویژگی نیز می‌تواند در فرد ژنتیكی باشد. تحقیقات نشان می‌دهد، میل به كم‌رویی ممكن است ژنتیكی باشد‌. با توجه به تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه هاروارد در رابطه با نوزادان، 15تا20درصد نوزادان تازه به دنیا آمده در محیط جدید ساكت‌، هوشیار و آرام هستند. با وجود این، حدود 25درصد از این نوزادان، نوجوانانی خجالتی نمی‌شوند‌ در حالی‌كه بعضی از نوجوانان خجالتی‌، كودكی پرشورونشاطی داشتند.
رفتار آموزش داده شده:
كودكان به‌دنبال تقلید مدل‌های تاثیرگذار هستند و این مدل‌ها می‌توانند والدین باشند. والدین خجالتی این حس را به كودك‌شان نیز می‌آموزند. مادری را تصور كنید كه در مهمانی كنار كودك خود ساكت نشسته و هیچ گپ‌وگفتی با اطرافیان ندارد. همین، یك الگو برای فرزند این مادر می‌شود.
ترس از شكست:
هستند والدینی كه فكر می‌كنند كودك‌شان نابغه است و باید هر آنچه لازم است را زود یاد بگیرد. كودكانی كه مدام بیشتر از ظرفیت‌شان از آن‌ها توقع وجود دارد، زمانی‌كه نمی‌توانند آن انتظار را درست برآورده كنند احساس بدی پیدا می‌كنند و این احساس بد تبدیل به ترس از شكست در آن‌ها می‌شود و بالطبع آن‌ها را به سمت شرمساری سوق می‌دهد.
والدین چه كمكی می‌توانند بكنند
به كودك خود راهبرد‌های موثر مقابله با كم‌رویی را آموزش دهید
به كودك‌تان بیاموزید از دیگر كودكان سوال كند و به جواب‌های‌شان گوش دهد. با او صحبت كنید چطور موقعیتی را كه باعث عصبی‌شدن او شده باید مدیریت كند. «اگر در مهمانی عصبی بودی چه كار باید بكنی تا آرام شوی؟ می‌توانی با یكی از بچه‌هایی كه در مدرسه می‌شناسی معاشرت كنی، می‌توانی پیشنهاد كنی كه تو هم از مهمان‌ها پذیرایی كنی، فكر می‌كنی با دیگر بچه‌ها درباره چه چیزی می‌توانی صحبت كنی؟»
به كودك‌تان برچسب خجالتی نزنید

• «ببخشید، این پسر من خیلی خجالتی است» جمله‌ای است كه مادر و پدر یك كودك خجالتی معمولا زمان روبه‌روشدن با دیگران به زبان می‌آورند. غافل از این‌كه این كار اشتباه است! گفتن این‌كه فرزندتان خجالت می‌كشد یا خجالتی است، به او این پیام را می‌دهد كه چیزی غیرطبیعی در وجودش هست و شما از این بابت شرمنده یا نگران هستید. همین موضوع موجب می‌شود تا كودك احساس گناه و تقصیر كند.

از احساسات او باخبر شوید و به این نكته توجه كنید كه او می‌تواند بر ترس خود غلبه كند. برای مثال به او بگویید: «گاهی اوقات طول می‌كشد كه تو در یك موقعیت جدید بتوانی با بقیه گرم بگیری، تولد علی یادت می‌آید چطور در تمام بازی‌ها دست من را گرفته بودی؟ اما آخر مهمانی كلی با بچه‌های دیگر اخت شدی و از بازی با آن‌ها لذت بردی.»
با كم‌رویی فرزند خود همدردی كنید
 اذعان به آنچه او احساس می‌كند، بدون داوری منفی، به او كمك می‌كند احساس بهتری نسبت به خود داشته باشد. دادن این تصور كه چیز بدی در رفتار او وجود دارد باعث می‌شود او حس بدی پیدا كند و در نتیجه خجالتی‌تر شود. همدردی با فرزندتان به او كمك می‌كند كه مهارت‌های اجتماعی خود را افزایش دهد و با دیگران ارتباط برقرار كند. به كودك‌تان نشان دهید، احساس او را درك می‌كنید. وقتی در یك جشن تولد وارد یك اتاق پر از كودك می‌شوید به او بگویید: «می‌دانم سخت است وارد جمع بچه‌هایی بشوی كه این همه سرو صدا می‌كنند!» این جمله به او كمك می‌كند حس راحتی بیشتری داشته باشد و بتواند رفتار بهتری از خود نشان دهد.
نی‌نی‌بان جدیدترین و بهترین مطالب خود را در تلگرام و از طریق سه کانال «راهنمای بارداری»، «کودک‌یاری» و «سلامت جنسی» در اختیار شما قرار می‌دهد.