پنجشنبه, ۷ تیر, ۱۴۰۳ / 27 June, 2024
مجله ویستا
سقط شدن جنین، اتوپسی کنید!
اما اين موضوع تا چند سال پيش در كشور ما كاملا ناديده گرفته ميشد. با اين حال طي سالهاي اخير اتوپسي جنينهاي مرده نيز به خدمات برخي مراكز درماني كشور راهيافته و كارشناسان اميدوارند با استفاده از اين روش و گسترش آن بتوانند از مرگ و مير جنين در بارداريهاي بعدي جلوگيري كنند.دكتر هاله سلطان قرايي، پاتولوژيست، عضو هيئت علمي پژوهشكده ابنسينا و مسئول فني پاتولوژي پژوهشكده ابنسينا در اين گفتوگو درباره نحوه انجام روش اتوپسي جنين بيشتر توضيح ميدهد.
چرا روش اتوپسي روي جنين بهتازگي در مراكز درماني كشور ما باب شده است؟
متأسفانه اين روش تا به حال روي كودكان و بزرگسالان انجام ميشد ولي اهميت بهكاربردن آن در مشخص كردن علت مرگ جنين در كشور ما روشن نشده بود؛ بهطوري كه طي سالهاي گذشته جنينهاي مرده، معدوم يا دفن ميشدند اما در كشورهاي ديگر به جفت و بند ناف خيلي اهميت ميدهند؛ يعني حداقل در روز روي 2 تا 3 جنين مرده اين روش پياده ميشود.
با اين روش چه اختلالاتي را در جنين ميتوان تشخيص داد؟
بهطور مثال پيچشهاي بند ناف، گرههاي بند ناف يا مشكلات جفت كه منجر به مرگ جنين شدهاند، مشخص ميشوند. علاوه بر اين اختلالات، در اين ميان ممكن است جنين مشكل قلبي يا مغزي و حتي مشكل كبدي هم داشته باشد يا اينكه در اثر يك سندرم يا اختلالي كه ژن آن در پدر و مادر وجود دارد، جان خود را از دست بدهد. براي همين تاكيد ما بر اين است كه تمام اندامهاي جنين در روش اتوپسي بايد بررسي شود.
احتمال اينكه اين اختلالات در بارداريهاي بعدي هم تكرار شوند، چقدر است؟
ببينيد اگر مرگ جنين در اثر مشكلات بند ناف مثل بلند يا كوتاه بودن، پيچش بند ناف و... اتفاق بيفتد، ما خيال خانواده را راحت ميكنيم كه احتمال بروز اين اتفاق در بارداريهاي بعدي خيلي كمتر است ولي در بعضي از اين اختلالات احتمال اتفاق مجدد وجود دارد. مثلا ممكن است مادري در زمان بارداري توكسوپلاسموزيس گرفته باشد و ما متوجه شويم مرگ جنين بهعلت اين بيماري است؛ در اين شرايط براي بارداري بعدي به مادر فرصت ميدهيم و اين بيماري را درمان ميكنيم.
هر مرگي در جنين احتياج به اتوپسي دارد؟
صد درصد. هر مرگي احتياج به اتوپسي دارد ولي ما چندين نوع علت مرگ داريم؛ يكسري از علتهاي مرگ به جفت برميگردد، يكسري به بند ناف و يكسري بهخود كودك. در اين ميان باز يكسري ژنهاي غالب و مغلوب و كروموزمها و همچنين بعضي بيماريهاي مادر كه با تاثير بر جفت و بندناف مشكل ايجاد ميكنند، در مرگ جنين دخيل هستند.
در مورد جنينهاي سقطشده چطور؟ انجام اين روش را پيشنهاد ميكنيد؟
نه، در سقطهاي مكرر خود كودكان براي اتوپسي موارد مناسبي نيستند. البته درصورت بروز چند سقط، يكي از جنينها بايد اتوپسي شود چون ممكن است يك اختلال بارها تكرار شود كه امكان اين اتفاق كم است براي همين فقط جفت و بند ناف اين جنينها بررسي ميشوند.
نه، در سقطهاي مكرر خود كودكان براي اتوپسي موارد مناسبي نيستند. البته درصورت بروز چند سقط، يكي از جنينها بايد اتوپسي شود چون ممكن است يك اختلال بارها تكرار شود كه امكان اين اتفاق كم است براي همين فقط جفت و بند ناف اين جنينها بررسي ميشوند.
حالا برويم سراغ نحوه انجام روش اتوپسي.براي انجام اين روش ما ترجيح ميدهيم كودكي كه سقط شده يا مرده همراه با جفت و بند ناف به ما برسد. همچنين جنين بايد تازه باشد و داخل هيچ مايع و محلولي نباشد. تاريخچه كاملي از پدر و مادر هم لازم داريم كه اصلا ببينيم چه بيماريهايي در خانواده شايع بوده. سن والدين و شغلشان و تمام ريزنكتههايي كه در خانواده بوده شامل حاملگيهاي قبلي، نوع زايمان و بيماريهايي كه در بين كودكان ديگر وجود داشته هم مهم است. در مرحله بعد هم كودك وزن ميشود. ظاهر كودك را هم نگاه ميكنيم. ظاهر كودك از روي چينهاي پوستي و كف دست، چينهاي پشت پا و چشمها و طرز قرارگيري آنها، دور دست، دور شكم، دور قفسه سينه و طول دست و طول انگشت بررسي ميشود.
و بعد از اين مرحله؟
در اينجا نوبت داخل بدن ميرسد. 3 حفره را باز ميكنيم؛ حفره مغز، سينه و شكم. اين اندامها در جاي خودشان و بعد از خارج كردن، وزن و اندازهگيري شده و براي پاتولوژي و بعد تهيه اسلايد آماده ميشوند.
چقدر ميتوان در مورد نتايج اين روش بهطور صددرصد مطمئن بود؟
ببينيد، اتوپسي روش خوبي است ولي نميتوان اين قطعيت را داد كه همه اتوپسيها به نتيجه برسند چون به هرحال يك زماني ميتوان علت مرگ را تشخيص داد و يك زمان هيچ دليل واضحي براي علت مرگ وجود ندارد. ولي اين مسئله كه با اين روش در اغلب موارد ميتوانيم تكليف خانوادهها را در بارداريهاي بعدي روشن كنيم، به جاي خودش از اهميت زيادي برخوردار است.
از اينكه ممكن است هيچ دليل واضحي براي يك مرگ وجود نداشته باشد، چيست؟
به هر حال يكسري از مرگها قابل پيشبيني و يكسري غيرقابل پيشبيني هستند. يكي از مواردي هم كه كشورها را از نظر بهداشتي با هم مقايسه ميكنند، از همين نظر است چون اگر وضعيت بهداشتي كشورها مطلوب باشد، اگرچه ميزان مرگهاي جنيني صد درصد به صفر نميرسد ولي با همان روشهاي تشخيصي پيش از بارداري ميتوان درصد آنها را كاهش داد يا حتي از روشهاي كمك بارداري مثل لقاح مصنوعي در بارداريهاي بعدي استفاده كرد.
به هر حال يكسري از مرگها قابل پيشبيني و يكسري غيرقابل پيشبيني هستند. يكي از مواردي هم كه كشورها را از نظر بهداشتي با هم مقايسه ميكنند، از همين نظر است چون اگر وضعيت بهداشتي كشورها مطلوب باشد، اگرچه ميزان مرگهاي جنيني صد درصد به صفر نميرسد ولي با همان روشهاي تشخيصي پيش از بارداري ميتوان درصد آنها را كاهش داد يا حتي از روشهاي كمك بارداري مثل لقاح مصنوعي در بارداريهاي بعدي استفاده كرد.
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات علیرضا زاکانی انتخابات ریاست جمهوری 1403 مسعود پزشکیان سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم ایران قالیباف پزشکیان مناظره انتخاباتی مناظره
هواشناسی سیل سوادکوه تهران قتل فضای مجازی عید غدیر قوه قضاییه محیط زیست سازمان هواشناسی بارش باران شهرداری تهران
قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو دولت سیزدهم حقوق بازنشستگان دلار بازنشستگان نهضت ملی مسکن مسکن قیمت سکه خودرو طلا
جوکر احسان علیخانی تلویزیون سینمای ایران تئاتر رسانه ملی سینما شهید خدمت سریال فیلم دفاع مقدس
ماهواره پشه آئدس جراحی دانش بنیان
رژیم صهیونیستی روسیه بولیوی آمریکا لبنان غزه فلسطین جنگ غزه چین اوکراین ترکیه اتحادیه اروپا
پرسپولیس فوتبال استقلال یورو 2024 باشگاه پرسپولیس تیم ملی فوتبال ایران لیگ برتر جواد نکونام باشگاه استقلال جام ملت های اروپا لیگ برتر ایران خوان کارلوس گاریدو
هوش مصنوعی فیلترینگ نمایشگاه الکامپ همراه اول عیسی زارع پور وزیر ارتباطات ربات گوگل خودروهای وارداتی سامسونگ
دیابت سازمان غذا و دارو رژیم غذایی کاهش وزن سرطان زوال عقل ریزش مو سنگ کلیه