جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
نگاهی به علل کاهش حس بویایی و شیوه درمان آن
پیش از آنکه خیلی دیر شود
حس بویایی یکی از حسهای پنجگانه انسانی است. هرچند این حس در بعضی از جانداران اهمیت بسیار زیادی دارد اما در انسان در بین حسهای پنجگانه، حس بویایی رتبه چهارم اهمیت را داراست که البته روی کیفیت زندگی تاثیر بسزایی دارد. به دلیل ارتباطاتی که بین اعصاب چشایی و بویایی وجود دارد، تقریباً این دو حس لازم و ملزوم یکدیگرند یعنی برای اینکه طعم غذاها را حس کنیم، باید حس بویایی سالمی داشته باشیم به طوری که فرد مبتلا به کاهش حس بویایی از طعم غذاها نیز لذت نخواهد برد.
حس بویایی در مواردی نیز میتواند نجاتدهنده جان انسان باشد. تصور کنید در محل اسکان فرد مبتلا به آسیب بویایی، آتشسوزی روی دهد. بدیهی است هنگامی این فرد متوجه آتشسوزی میشود که ممکن است خیلی دیر شده باشد.
رشتههای اعصاب بویایی از قسمت بویایی که در زیر لوب فرونتال مغز واقع شده است، منشأ گرفته و مستقیماً از طریق سوراخهای ریزی که حد فاصل حفره جمجمه و حفره بینی است، وارد قسمتهای فوقانی حفره بینی شده و در آن ناحیه پخش میشوند. ذرات بودار معلق در هوا هنگام تنفس وارد بینی شده و به این رشتههای عصبی میرسند و باعث تحریک این رشتهها میشوند. این رشتهها جریان عصبی ایجادشده را به مغز منتقل میکنند و مغز بوی مربوطه را درک میکند. برای اینکه انسان بوی یک ماده را متوجه شود، شرایطی لازم است:
- مولکولهای ماده باید فرار باشند یعنی قادر باشند از ماده جدا شده و به پایانههای اعصاب بویایی برسند.
- بینی باید باز باشد تا این مولکولهای فرار بتوانند با عبور از بینی به قسمتهای فوقانی آن که اعصاب بویایی در آن واقع شده است، برسند.
- سطح داخلی بینی مرطوب است و مایع نازکی روی سطوح دربرگیرنده پایانههای اعصاب بویایی را پوشانده است. اکنون مولکول فراری که توانسته از بینی عبور کند و به این ناحیه برسد، باید قادر باشد در این مایع حل شود تا توسط پایانههای اعصاب بویایی درک شود و این اعصاب را تحریک کند تا امواج مربوطه را به مغز مخابره کنند.
بدیهی است چنانچه به هر دلیل مسیر تنفس از بینی دچار انسداد یا تنگی شود، ذرات بودار نمیتوانند به میزان کافی وارد بینی شده و خود را به رشتههای عصبی بویایی برسانند در نتیجه حس بویایی فرد مبتلا به انسداد بینی کاهش مییابد. التهاب داخل بینی شایعترین علت کاهش حس بویایی است هر چند انحراف شدید تیغه بینی و پولیپ بینی نیز میتوانند باعث کاهش حس بویایی شوند. از عوامل شایعی که باعث التهاب داخل بینی میشوند، میتوان از ویروس سرماخوردگی و همچنین از حساسیت بینی یا آلرژی نام برد. خوشبختانه در این موارد با برطرف شدن التهاب و تورم داخل بینی مجدداً فضای داخل بینی باز میشود و بیمار احساس بویایی خود را به دست میآورد.
متاسفانه نقش ویروس سرماخوردگی فقط به ایجاد تورم در داخل بینی محدود نمیشود و در موارد نادری ویروس مستقیماً به عصب بویایی حمله کرده و باعث آسیب غیرقابل برگشت آن میشود. در این مورد کاهش حس بویایی یا فقدان آن، دائمی خواهد بود.
در مواردی نیز ممکن است ضربه وارده به سر باعث شکستگی قاعده جمجمه و در نتیجه قطع شدن اعصاب بویایی شود که باز هم کاهش حس بویایی یا فقدان آن، دائمی خواهد بود.
درمان
برای درمان کاهش حس بویایی باید علت ایجادی آن درمان شود. بدیهی است درمان آلرژی و عفونت بینی و سینوسها بسیار کمککننده است. ترک کردن استعمال دخانیات نیز سودمند است. استفاده از داروهای کمکننده التهاب داخل بینی مثل اسپریها میتواند مفید باشد. در مواردی که انسداد بینی به دلیل انحراف تیغه بینی یا پولیپ باشد، باید بیمار تحت عمل جراحی قرار گیرد.
دکتر محمدحسن عامری
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران اسرائیل غزه روسیه مجلس شورای اسلامی نیکا شاکرمی روز معلم معلمان رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی دولت
هلال احمر بارش باران یسنا آتش سوزی پلیس قوه قضاییه تهران سیل شهرداری تهران آموزش و پرورش سازمان هواشناسی دستگیری
حقوق بازنشستگان قیمت خودرو بازار خودرو قیمت طلا قیمت دلار قیمت سکه خودرو دلار سایپا بانک مرکزی ایران خودرو کارگران
فضای مجازی سریال نمایشگاه کتاب تلویزیون مسعود اسکویی عفاف و حجاب سینما سینمای ایران دفاع مقدس موسیقی
رژیم صهیونیستی آمریکا جنگ غزه فلسطین حماس اوکراین چین نوار غزه ترکیه انگلیس یمن ایالات متحده آمریکا
استقلال فوتبال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال لیگ برتر ایران تراکتور لیگ برتر رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ
هوش مصنوعی تلفن همراه گوگل اپل آیفون همراه اول تبلیغات اینستاگرام ناسا
فشار خون کبد چرب بیمه بیماری قلبی دیابت کاهش وزن داروخانه رابطه جنسی