پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

نگاهی به زندگی محمد ظاهر پدر ملت افغانستان


نگاهی به زندگی محمد ظاهر پدر ملت افغانستان

ساعت ۳۰ ۵ دقیقه صبح دیروز اول مرداد ۸۶ محمد ظاهر که در سال ۱۹۱۴ میلادی ۱۲۹۳ خورشیدی در ده افغانان محله ای در شهر کابل به دنیا آمده بود, درگذشت

ساعت ۳۰:۵ دقیقه صبح دیروز اول مرداد ۸۶ محمد ظاهر که در سال ۱۹۱۴ میلادی (۱۲۹۳ خورشیدی) در "ده افغانان" محله ای در شهر کابل به دنیا آمده بود، درگذشت.

محمد ظاهر پادشاه سابق افغانستان، پسر محمد نادرشاه، تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کابل شروع کرد و در سن ۱۴ سالگی با پدرش به فرانسه رفت.

محمد ظاهر در پاریس با خانواده یک نماینده پارلمان فرانسه زندگی کرد تا زبان فرانسه را زودتر یاد بگیرد که به گفته خودش برای او بسیار فایده داشت و در آنجا به دموکراسی عادت کرد!

پادشاه افغانستان که به نواختن موسیقی علاقه داشت حتی پس از کوشش فراوان نیز نتوانست سه تار را بیاموزد. وی در شانزده سالگی ازدواج کرد.

محمد ظاهر پس از اعلام سلطنت پدرش به افغانستان برگشت و به عنوان ولیعهد مشغول فراگرفتن مقدمات امور نظامی شد.

پس از آنکه در سال ۱۹۳۳ میلادی (۱۳۱۲ خورشیدی) محمد نادر شاه به ضرب گلوله یک دانشجوی نظامی در مراسم توزیع شهادت نامه کشته شد، محمد ظاهر در سن ۱۹ سالگی به سلطنت رسید.

بلافاصله پس از کشته شدن محمد نادر، برادر وی شاه محمود خان با اقدامی سریع و جدی نقش موثری در حفظ قدرت در خانواده سلطنتی و امنیت افغانستان ایفا کرد و با برگزاری مجلسی از اعیان و روحانیون مقیم کابل، محمد ظاهر پسر ۱۹ ساله برادرش را پادشاه اعلام کرده و با وی بیعت کرد.

محمد ظاهر که در سن ۱۹ سالگی به سلطنت رسید و تنها آموزشی که به عنوان یک ولیعهد جوان دیده بود تعلیمات نظامی بود، به قول خود پس از رسیدن به سلطنت، به جبر وظیفه به آموزش در عرصه های مختلف از جمله فراگرفتن شیوه های سخنرانی پرداخت.

محمد هاشم خان نخست وزیر افغانستان، تقریبا بیش از یک دهه همراه شاه جوان بود و قدرت در دست وی متمرکز ماند.

در سال ۱۹۴۶ میلادی برابر با ۱۳۲۵ خورشیدی که محمد ظاهر بیش از ۳۰ سال داشت، به تایید خود وی و با مشورت اعضای خانواده مقام صدارت به شاه محمود خان، برادر دیگر وی سپرده شد.

اولین و مهمترین سفر خارجی محمد ظاهر به شوروی بود; اما سفر وی به ایتالیا در سال۱۹۷۳ برایش خوش یمن نبود.

ظاهر شاه که بیش از۳۰ سال در افغانستان سلطنت کرد، در سال ۱۳۵۲ با کودتای پسر عمویش "داوود خان" از قدرت برکنار و در افغانستان حکومت جمهوری اعلام شد.

هرچند داوود به عنوان پایه گذار جمهوری در افغانستان هم عاقبت خوبی نداشت. داوود در سال ۱۳۵۷ با کودتای افسران طرفدار شوروی سابق در افغانستان کشته شد و تابستان ۱۳۵۸ جسد وی همراه با ۱۶ تن از بستگانش در یکی از مراکز نظامی کابل کشف شد.

محمد ظاهر پس از برکناری از قدرت بقیه عمرش را در ایتالیا سپری کرد و در سال ۱۳۸۱پس از سقوط حکومت طالبان دوباره به افغانستان بازگشت.

لویه جرگه (مجلس بزرگان اقوام افغانستان) در بهار سال ۱۳۸۱ وی را ملقب به "پدر ملت" کرد و دوباره به کاخ بازگشت و طبق قانون اساسی افغانستان این لقب تا زمانی که پادشاه سابق زنده است مختص به وی بوده و از امتیازات لازم نیز برخوردار بود.