لایحه جدید انرژی آمریکا برای کاستن از وابستگی به واردات نفت

افزایش تقاضا در بخش حمل و نقل, همراه با كاهش تولید داخلی نفت, سبب افزایش واردات نفت شده است براساس اطلاعات و داده های اخیر مربوط به وضعیت اقتصادی و عملكرد بازار سهام, افزایش قیمت های نفت, تاثیر معكوسی بر رشد اقتصاد آمریكا داشته است

در سال جاری، قیمت نفت سیر صعودی داشته است. قیمت نفت خام در دهم اوت نسبت به ابتدای سال جاری، بیش از 45 درصد افزایش داشته است. به رغم افزایش تولید نفت خام كشورهای عضو اوپك، اخیراً قیمت نفت خام آمریكا (WTI) در بازار نیویورك به شدت افزایش یافته است.در اوایل سال جاری به دلیل بهبود اقتصاد جهانی، ناآرامی در ونزوئلا و نیجریه و در نتیجه افزایش تقاضای فرآورده های نفتی، قیمت های نفت افزایش یافت. اخیراً برنگرانی های امنیت عرضه انرژی افزوده شده است. اختلال در صادرات نفت عراق و نیز گروگان گیری كارگران خارجی درخاورمیانه، در افزایش قیمت نفت موثر بوده است.پرداخت نكردن مالیات های به تعویق افتاده شركت نفت یوكوس روسیه؛ محور اصلی نگرانی های بین المللی از اختلال عرضه نفت بوده است. گفتنی است یوكوس، بزرگ ترین شركت تولید كننده نفت روسیه، افزون بر 7/1 میلیون بشكه در روز نفت تولید می كند. با آثار و پیامدهای عوامل یاد شده كه هر یك به نوعی سبب افزایش شدید قیمت نفت در سال جاری شده اند، به سختی می توان مقابله كرد.افزایش قیمت های نفت كه همانند افزایش مالیات ها عمل می كند، پیامدهایی مانند بیكاری، افزایش مخارج مصرف كننده و نیز كاهش سود شركت ها را به همراه دارد. گزارش میزان اشتغال ماه ژوییه كه از سوی وزارت كارآمریكا در روز ششم اوت منتشر شد، بسیار مایوس كننده است. اقتصاد آمریكا تنها 32000 شغل غیر زراعی ایجاد كرده كه این میزان، پایین ترین رقم ایجاد شغل برای سال جاری است.میزان رشد اشتغال روبه كاهش است. به نظر می رسد اعتماد تجاری با افزایش قیمت های نفت ضعیف تر شده باشد.افزایش قیمت های نفت همچنین سبب افزایش هزینه مصرف كننده خواهد شد. براساس برخی برآوردهای اقتصادی، هر 10 دلار افزایش قیمت نفت، سبب كاهش 5/0 درصد رشد تولید ناخالص داخلی و به همان میزان افزایش تورم خواهد شد. بازارهای سهام با روند قیمت های نفت پیوند خورده و از اواخر ماه ژوئن به شدت دچار نوسان شده اند.در روز ششم اوت، میانگین شاخص صنعت داوجونز به 33/9815 رسید كه این كمترین سطح از روز 28 نوامبر پس از دست دادن بیش از 300 واحد طی دو روز كاری قبل بوده است.شاخص تركیب فناوری Nasdaq نیز از ابتدای سال جاری بیش از 11 درصد كاهش یافته است.

حمل و نقل متكی بر واردات نفت

كاهش تولید داخلی نفت همراه با افزایش مصرف، سبب افزایش وابستگی آمریكا به واردات نفت شده است. اداره اطلاعات انرژی وزارت انرژی آمریكا تاكید می كند كه تولید داخلی این كشور در سال 2002 به میزان 8/5 میلیون بشكه در روز بوده كه 136 درصد كمتر از تولید این كشور درسال 1985 (9 میلیون بشكه در روز) است.در این حال میزان مصرف فرآورده های نفتی نیز از 2/15 میلیون بشكه در روز در سال 1985 به 3/19 میلیون بشكه در روز در سال 2002 رسیده است. سهم اصلی فرآورده های نفتی در بخش حمل و نقل به مصرف می رسد.در سال 2002 نزدیک به 68 درصد ازكل مصرف فرآورده های نفتی در بخش حمل و نقل بوده و میزان مصرف بنزین برابر با دو سوم مصرف فرآورده های نفتی در این بخش بوده است. میزان واردات خالص نفتی آمریكا از 3/4 میلیون بشكه در روز در سال 1985 به 4/10 میلیون بشكه در روز درسال 2002 رسیده است. همچنین میزان واردات خالص فرآورده های نفتی آمریكا از 28 درصد در سال 1985 به 54 درصد در سال 2002 رسیده است. براساس پیش بینی های اداره اطلاعات انرژی آمریكا و موسسه Sandia باید تا سال 2020 به میزان 5/7 میلیون بشكه در روز نفت خام و فرآورده های نفتی وارد شود تا شكاف میان افزایش رشد مصرف و كاهش تولید داخلی برطرف شود. در سال 2020 تولید داخلی آمریكا تنها كمتر از 30 درصد ازنیازهای نفتی این كشور را فراهم خواهد كرد.

لایحه انرژی؛ برنامه بلند مدت برای امنیت انرژی

تصویر وضعیت موجود به عنوان چشم انداز آینده، سبب نگرانی بسیاری شده است. در ششم اوت، جان كری، نامزد حزب دموكرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریكا، برنامه 10 ساله ای را با هزینه 30 میلیارد دلار برای حركت به سوی استقلال انرژی آمریكا ارائه كرد. این برنامه شامل كاهش مالیات ها و ایجاد انگیزه برای كارخانجات اتومبیل سازی و خریداران آن، تولیدكنندگان زغال سنگ و نیز تحقیقات درباره سوخت های جانشین است.

بوش در پاسخ، پیشنهادهای كری را كمتر ازآنچه وی پیش تر به كنگره پیشنهاد داده، خواند و گفت پیشنهاد وی هنوز در كنگره معطل مانده است. البته این تنها كافی نیست كه بوش و سناتور كری مشاجره ای را برسر انرژی به عمل آورند بلكه برای داشتن امنیت انرژی ما نیاز به یك برنامه ملی بلندمدت برای كاهش وابستگی به واردات نفت و تامین تقاضای درحال رشد بخش حمل و نقل داریم.هم تقاضا و هم عرضه در بخش حمل و نقل باید آثار قابل فهمی در كاهش وابستگی به واردات نفت داشته باشد.تلاش های بسیاری برای كاهش مصرف سرانه سوخت در بخش حمل و نقل باید صورت بگیرد. براساس آنچه تاكنون ارائه شده، نه پیشنهاد بوش و نه پیشنهاد كری، هیچ كدام به وضعیت بحرانی بخش حمل و نقل توجه كامل نداشته اند.كنگره آمریكا این فرصت را دارد تا یك لایحه انرژی پاسخ گو برای امضای رئیس جمهوری تقدیم كند. اگر وابستگی به نفت كاهش نبابد، برنامه های اقتصادی آمریكا و بازار سرمایه در این كشور ممكن است به جای آن كه در داخل كشور شكل بگیرد، بیشتر براساس تصمیم هایی كه در مسكو، ریاض و وین گرفته می شود، پایه ریزی شود.

منبع: EARTHTIMES – AVG017 , 2004