چهارشنبه, ۱۹ دی, ۱۴۰۳ / 8 January, 2025
تفاوت‌های بلوغ در دختران و پسران چاق
طی دهه‌های گذشته با بهتر شدن وضع اجتماعی اقتصادی جوامع و به دنبال آن بهتر شدن وضع تغذیه و بهداشت، ما شاهد پایین آمدن سن بلوغ در تمامی جوامع بوده‌ایم؛ هرچند این امر در پسران در برخی موارد روند معکوسی را نشان میدهد....
ظاهرا این مساله با شیوع بیشتر چاقی در کودکان و نوجوانان ارتباط دارد. در واقع این موضوع روشن شده است که در دختران زمان شروع علایم بلوغ و وقوع اولین قاعدگی با میزان چربی بدن آنها ارتباط دارد و وقتی که درصد چربی بدن به حد مشخصی می‌رسد، علایم بلوغ شروع به بروز می‌کند. در واقع، هنگامی که وزن دختربچه‌ای بیش از حد متناسب برای قد وی بوده و به اصطلاح دارای اضافه وزن یا چاقی باشد، به دلیل آنکه بافت چربی هورمون‌هایی مانند انسولین و لپتین را نگه می‌دارد و تخمدان‌ها را برای ترشح هورمون‌های جنسی تحریک می‌کند، عملا آمادگی بدن برای تولید استروژن یا هورمون جنسی زنانه بیشتر می‌شود و بنابراین، انتظار می‌رود در دختران مبتلا به اضافه وزن یا چاقی، زودرسی بلوغ را داشته باشیم.
آمارهای جهانی نیز نشان میدهد که در بیشتر موارد وقتی دختران اضافه وزن و چاقی دارند، احتمال اینکه زودتر به بلوغ برسند، بالاتر است و مثلا جوانه زدن پستان‌ها در سنین پایین‌تری رخ میدهد. نمونه آن در دختران سیاه‌پوست و حتی دختران کشورهای رو به توسعه نیز دیده شده است، بنابراین بین بافت چربی بدن و تولید هورمون جنسی زنانه ارتباط وجود دارد.
در صورتی که اضافه وزن و چاقی در پسران با احتمال دیررسی بلوغ همراه است و تکامل جنسی به تاخیر می‌افتد، یعنی پسرهای چاق معمولا از نظر رشد بیضه‌ها و موهای صورت و دیگر نواحی بدن تاخیر دارند. در پسرها با بالا رفتن بافت چربی بدن، هورمون استرادیول و هورمون لپتین بیشتری تولید می‌شود که با روند بلوغ این گروه رقابت می‌کنند. نکته نگران‌کننده این است که وقتی بلوغ زودتر یا دیرتر اتفاق می‌افتد و هنگامی که کودک یا نوجوان وزن بالایی دارد، هر دو نه تنها بر سلامت ایشان، بلکه بر عزت نفس و سلامت روان، از جمله احتمال بروز افسردگی در آنها تاثیر داشته و می‌تواند تکامل شخصیتی آنان را با مشکل روبه‌رو سازد. بنابراین توجه به الگوی تغذیه و فعالیت کودکان و پیشگیری از اضافه وزن در آنها در سال‌های پیش از دبستان و دوره مدرسه می‌تواند نقش مهمی در تامین وزن و بلوغ به موقع و بدون عارضه ایشان داشته باشد.
بنابراین، کنترل انرژی دریافتی و رعایت اعتدال در این دوران از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد شد یعنی مصرف انواع میوه‌ها و سبزیجات تازه در کنار لبنیات و حتی مغزها و البته مصرف به اندازه گروه نان و غلات سبوس‌دار و گوشت‌های متنوع (از سفید گرفته تا قرمز) برای گروه سنی در اولویت قرار میگیرد. در مقابل، مصرف انواع فست فودها و غذاهای فراوری شده و آماده در رژیم غذایی این عزیزان به حداقل ممکن می‌رسد؛ یعنی بهتر است که برسد، به‌خصوص در ایام عید که پرخوری جای تحرک را میگیرد.
دکتر نسرین امیدوار
متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست