طبخ به ترین خورش در اصفهان

با سرد شدن هوا, خوردن غذای شیرین بیش از هر زمان دیگری لذت بخش می شود البته هر ذائقه ای از این نوع غذاها خوشش نمی آید اما کاهش دمای هوا نیاز به خوردن خوراکی هایی با طعم های شیرین را افزایش می دهد

با سرد شدن هوا، خوردن غذای شیرین بیش از هر زمان دیگری لذت‌بخش می شود. البته هر ذائقه‌ای از این نوع غذاها خوشش نمی‌آید اما کاهش دمای هوا نیاز به خوردن خوراکی‌هایی با طعم‌های شیرین را افزایش می‌دهد...

شاید به این دلیل که متابولیسم بدن افزایش می‌یابد و خوردن غذاهای پرکالری‌تر، انرژی لازم را در اختیارش قرار می‌دهد؛ بنابراین با ما همراه شوید تا با یکی از این غذاها که به خورش «به» مشهور است، آشنا شوید.

● نکته خانه داری

برای آنکه شکل به‌ها بر اثر حرارت‌دیدن از بین نرود، آنها را با پوست به صورت هلالی خرد کنید و اگر ترش‌مزه بودند، می‌توانید به میزان دلخواه در محتویات خورش شکر بریزید. از آنجا که به‌های تکه‌شده به سرعت قهوه‌ای می‌شوند، بهتر است به محض خرد کردن، آنها را در روغن کمی تفت دهید تا رنگ طلایی آنها حفظ شود.

● مـقـدار کـالـری

این خورش در مجموع ۱۳۰۰ کیلوکالری انرژی دارد که در صورت تقسیم آن بین ۴ نفر، هر یک ۳۲۵ کیلوکالری انرژی دریافت خواهندکرد. البته همراه شدن برنج با این غذا، مقداری کالری دریافتی را حداقل ۲۰۰ کیلوکالری دیگر می‌افزاید. فراموش نکنید که هر ۵ قاشق غذاخوری سرصاف برنج پخته‌شده، یک واحد نان و غلات محسوب می‌شود و دارای ۸۰ کیلوکالری انرژی است که باید در کل کالری دریافتی روزانه محاسبه شود.

● مـواد لازم (برای۴ نفر)

گوشت خورشی/ ۳۰۰ گرم/ ۵۰۰ کیلوکالری

به خردشده/ ۳ لیوان/ ۱۸۰ کیلوکالری

آلوخشک/ ۲۵ عدد/ ۳۰۰ کیلوکالری

پیاز خردشده/ ۱ لیوان/ ۲۵ کیلوکالری

رب‌گوجه‌فرنگی/ ۱ قاشق غذاخوری/ ۵ کیلوکالری

شکر/ ۱ قاشق غذاخوری/ ۴۰ کیلوکالری

زعفران، زردچوبه و نمک/ به میزان دلخواه / ۰ کیلوکالری

روغن کنجد/ ۳ قاشق غذاخوری/ ۲۷۰ کیلوکالری

● طـرز تـهـیـه

ابتدا پیاز را در روغن تفت دهید و بعد از طلایی‌شدن، تکه‌های گوشت، ادویه‌ها و مقداری آب‌ جوشیده به آن اضافه کنید و بگذارید تا به مدت ۱ ساعت بپزند. در تابه‌ای دیگر به‌ها را تفت دهید تا نرم شوند. در مراحل پایانی پخت گوشت، آلوهای خیس‌خورده، به و شکر و زعفران را بیفزایید و پس از چند دقیقه جوش خوردن، رب را به آن اضافه کنید. به این ترتیب بعد از گذشت ۳۰ دقیقه، خورش آماده خوردن خواهد بود.

● گـوشـت؛ مـنـبـع پـروتـئـیـن

گوشت در گروه منابع عالی پروتئین‌های حیوانی جای می‌گیرد. ماده مغذی‌ای که به رشد و ساخت بافت‌های بدن کمک می‌کند، در ترکیب بسیاری از آنزیم‌ها و هورمون‌ها دخالت دارد، جزو اصلی عضلات بدن است و تولید انرژی هم می‌کند اما نباید هدف از خوردن آن، تامین انرژی روزانه باشد بلکه بهتر است در شرایط ضروری این ماده مغذی برای تامین انرژی دریافت شود. البته گوشت قرمز علاوه بر پروتئین، چربی‌هایی از نوع اشباع دارد که زیاده‌روی در مصرفشان می‌تواند سطح چربی خون را بالا ببرد و زمینه بروز بیماری‌های قلبی را افزایش دهد بنابراین باید در خوردن گوشت قرمز حد اعتدال را رعایت کرد. یادتان باشد که بهترین روش پخت گوشت، استفاده از زودپز و با کمترین مقدار آب است. به این ترتیب املاح موجود در گوشت نیز با حداقل افت در آن باقی می‌ماند و با مصرف آن نیاز بدن به بسیاری از موادمغذی ضروری فراهم خواهد شد.

● آلـو؛ مـنـبـع آهــن

آلو از منابع پتاسیم است. به این ترتیب که با خوردن ۱۰۰ گرم خشک آن ۸۶۰ میلی‌گرم پتاسیم دریافت خواهد شد بنابراین مصرف روزانه و منظم این میوه می‌تواند به کاهش فشارخون بالا کمک کند اما نکته مهم دیگر درباره آلو، آهن قابل‌ملاحظه‌ای است که در آن یافت می‌شود به‌طوری که با خوردن ۱۰۰ گرم آلو ۳ میلی‌گرم آهن دریافت خواهید کرد بنابراین کسانی که کم‌خون یا گیاهخوار هستند و از منابع حیوانی آهن نظیر گوشت کمتر استفاده می‌کنند، بهتر است که این میوه را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانند. البته علاوه بر پتاسیم و آهن، آلو فیبر فراوانی نیز دارد بنابراین کسانی که به یبوست دچارند، بهتر است آن را در برنامه غذایی روزانه‌شان بگنجانند تا فیبر دریافتی زمینه بروز یبوست را در آنها کاهش دهد. فراموش نکنید که هر ۵ عدد آلوی خشک، یک واحد میوه محسوب می‌شود و ۶۰ کیلوکالری انرژی دارد که باید در کل کالری دریافتی روزانه محاسبه شود.

● روغـن کـنـجـد؛ مـنـبـع ویـتـامـیـن A

روغن کنجد از روغن‌های گیاهی و منبع اسیدهای چرب یک باندی و چند باندی محسوب می‌شود. به همین دلیل می‌توان آن را هم برای سرخ کردن و هم برای پخت و هم برای سرو سالاد مورد استفاده قرار داد. این روغن منبع ویتامین A و E نیز است بنابراین با مصرف آن فقط انرژی دریافت نخواهید کرد. هر گرم روغن کنجد ۹ کیلوکالری انرژی به بدن می‌رساند و زیاده‌روی در مصرفش به‌راحتی می‌تواند اضافه‌وزن به بار بیاورد. فراموش نکنید که با خوردن هر قاشق مرباخوری روغن کنجد حتی نوع بی‌بوی آن، ۴۵ کیلوکالری انرژی دریافت خواهید کرد. در مورد روغن کنجد بی‌بو که فقط ترکیب معطر از روغن جدا شده در صورت ریختن آن در غذا، طعم کنجد در غذا غالب نخواهد بود اما می‌توان نوع بودار آن را برای تهیه کیک یا شیرینی استفاده کرد.

● همراه این غذا

می‌توانید این خورش را با کمی برنج کته‌شده با آب گوشت، یک کاسه ماست و خیار و جوانه گندم و یک بشقاب سبزی خوردن میل کنید. نوشیدنی‌تان نیز می‌تواند یک لیوان آب‌پرتقال تازه باشد. به این ترتیب آهن دریافتی‌ حاصل از خوردن گوشت بیشتر جذب خواهد شد.

● اگر چربی خون دارید

بهتر است به جای گوشت‌قرمز در تهیه این غذا، از سینه‌مرغ استفاده کنید و آن را با یک لیوان آب گریپ‌فروت تازه بخورید. به این ترتیب احتمال کاهش چربی خونتان بیشتر خواهد شد.

● اگر اضافه‌وزن دارید

حداقل روغن را در تهیه این غذا به کار ببرید. آن را با برنج کم و همراه یک بشقاب سالاد سبزی تازه میل کنید. به این ترتیب هم کالری کمتری به بدنتان می‌رسد و هم سبزی‌ها سیرتان خواهند کرد

● اگر کم‌خون هستید

حداقل ۶۰ گرم گوشت بخورید. یادتان باشد که گوشت از منابع عالی آهن است. البته نوشیدن آب‌پرتقال تازه با این غذا می‌تواند میزان جذب این ماده‌معدنی را افزایش دهد. در صورت دسترسی نداشتن به پرتقال، یک بشقاب سالاد سبزی تازه هم همین خاصیت را خواهد داشت.

ساقی اخوان