پیامدهای ازدواج های دیر هنگام

باروری های پرخطر در سنین بالا

متاسفانه طی چند سال اخیر در کشور ما فرهنگ غربی در خصوص نحوه ازدواج رواج یافته است و جوانان کمتر در سن و سالهای ۲۰ تا ۲۴ سال ازدواج می کنند و ازدواجشان را به تاخیر می اندازند. این مسئله ضمن افزایش فحشا و فساد در جامعه و همچنین افزایش تنش و اضطراب مشکلات دیگری نیز دارد و آن خطرات بچه دار شدن جوانان در سنین بالاست.متاسفانه بر طبق آمار در سالهای اخیر میانگین سن ازدواج در مردان ۲۶/۲سال و در زنان تقریبا به ‌۲۳/۲سال رسیده است.

البته این افزایش سن ازدواج به خودی خود منجر به خطراتی مانند نازایی نمی شود بلکه هم اکنون مرسوم است که جوانان پس از ازدواج حداقل چهار پنج سالی را بدون داشتن فرزند سپری می کنند و همین امر احتمال بروز بیماری ها و همچنین داشتن فرزندی ناقص را افزایش می دهد.

در واقع به اعتقاد کارشناسان دیر ازدواج کردن و به دنبال آن بارداری‌ در سنین بالا سبب بیماری آندومتریوز در زنان می‌شود . بیماری آندومتریوز که امروزه علت اصلی نابارداری شده است به علت‌های مختلفی از جمله دیر ازدواج کردن، بارداری در سنین بالا،‌ استفاده از ظروف پلاستیکی و یکبار مصرف، غذاهای کنسرو شده، چیپس و شکلات، سوسیس و کالباس و مواد نگهدارنده و تزریق هورمون‌ها به دام و طیور است. اگر در فرد بیماری‌هایی همچون آندومتریوز و عفونت‌های رحمی و لگنی وجود داشته باشد، با افزایش سن این اختلالات پیشرفته‌تر می‌شود اما در سنین پایین تر بیماری در مرحله خفیف تر است. در صورتی که بیماری در مراحل اولیه باشد درمان آنها آسان بوده اما در مرحله عود بیماری درمان سخت تر و دربسیاری از مواقع غیر قابل درمان است.با بالا رفتن سن بیمار، بیماری پیشرفت کرده و در نتیجه آناتومی تخمدان و شکل طبیعی و نیز کارایی آن تغییر می‌کند و در این صورت فرد به خودی خود حامله نمی‌شود و باید از روش‌های کمک باروری استفاده نماید.

در واقع امروزه حاملگی پس از سن ۳۵ سالگی را به عنوان حاملگی پُرخطر در نظر می‌گیرند. سنی که پس از آن، خطرات و عوارض بارداری، ناهنجاری‌ها و مرگ و میر مادر و جنین در آن افزایش پیدا می‌کند.در حالی که بسیاری از زنان برای ایجاد شرایط زندگی بهتر، قبل از تولد نخستین فرزند خود، بارداری را به تأخیر می‌اندازند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد به تعویق انداختن حاملگی تا سنین ۳۰ سالگی، دوران بارداری را با دشواری‌ها و مخاطراتی همراه می‌کند.خطراتی مثل افزایش ناباروری و در نتیجه تقاضای بیشتر برای لقاح آزمایشگاهی (IVF) و افزایش غم‌انگیز مشکلات مربوط به جنین، سقط، حاملگی خارج رحمی، فشارخون،‌ دیابت حاملگی، اختلالات ژنتیکی، اسکیزوفرنی، حاملگی دوقلویی دو تخمکی، جداشدن زودرس جفت، جفت سرراهی و سزارین از جمله عوارضی هستند که در صورت حاملگی در سنین بالا می‌توانند گریبانگیر مادر یا جنین شوند.امروزه همچنین ثابت شده است که با افزایش سن مادر بروز ناهنجاری‌های کروموزومی از نوع آناپلوئیدی(ناهنجاری مربوط به عدم تقسیم کروموزوم‌ها) به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند تا جایی که شانس داشتن فرزند با ژن‌های معیوب (سندرم داون) در سنین بالای ۴۵ سال یک مورد در ۳۰ مورد تولد زنده است و این در حالی است که در یک زن ۲۰ساله این احتمال، یک در ۲۰۰۰ تولد زنده تخمین زده شده است.

تحقیقات دیگر نشان داده‌اند برخی از بیماری‌های مادر از جمله فشار خون بالا، در نتیجه اختلال خون‌رسانی می‌توانند منجر به جداشدن زودرس جفت در سنین بالای بارداری شوند.همچنین افزایش احتمال سقط در مادران سنین بالا نیز به بیماری‌های زمینه‌ای مادر نظیر دیابت یا ناهنجاری‌های ژنتیکی خود جنین نسبت داده می‌شود.

البته یافته های جدید محققان نیز فرضیه ابتلای نوزادان به بیماری های متعدد را در باروری ها در سنین بالا تائید می کند. به عنوان مثال محققان آمریکایی می‌گویند، زنانی که در تشکیل خانواده تعلل می‌کنند، ممکن است دختران خود را با خطر مشکلات باروری روبه رو کنند. مطالعه زنان در یک کلینیک باروری نشان داد زنانی که پس از درمان باروری باردار نمی‌شدند مادران مسن‌تری داشتند.

این محققان که از ایالت آتلانتا بودند، هشدار دادند که به تعویق انداختن زایمان عوارضی برای نسل‌های آینده در بر دارد.این نتایج در نشست “جامعه آمریکایی پزشکی تناسلی” در نیواورلئان ارائه شد.محققان در این مطالعه از ۷۴زن زیر ۳۵سال که تحت درمان باروری قرار داشتند، سن مادرانشان را در هنگام تولد آنها و سن یائسگی مادرانشان را سئوال کردند.در این مطالعه دیده شد زنانیکه پس از درمان لقاح خارج از رحمی IVF باردار شدند مادران جوانتری داشتند که سن متوسط آنها ۲۵سال بود در حالی که زنانی که پس از لقاح خارج رحمی باردار نشدند، سن متوسط مادرانشان به ۲۸سال می‌رسید.محققان همچنین دریافتند که در مادرانی که دخترانشان پس از لقاح خارج رحمی باردار شدند، متوسط دوره زمانی میان سنی که دخترانشان را به دنیا آورده بودند و سنی که یائسه شدند تقریبا ۲۵سال بود.اما متوسط این فاصله زمانی در مادران زنانی که پس از لقاح خارج از رحمی باردار نشدند، ۲۰سال بود که نشان می‌دهد “تخمک تخمدان” پنج سال مسن‌تر بوده است.همچنین پدر زنانی که موفق به بارداری نشدند در زمان تولد آنها مسن‌تر بودند.

از سوی دیگر تجرد و بارداری درسنین بالا خطر سرطان سینه را نیز افزایش می‌دهد. به عبارت بهتر ا‌حتمال بروز سرطان پستان در زنانی که در سنین بالا باردار می‌شوند یا اصلا ازدواج نمی‌کنند، بیشتر است.نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد بین ازدواج زنان و به دنبال آن آوردن فرزند با احتمال ابتلا به سرطان سینه رابطه مستقیمی وجود دارد؛ به طوری که این احتمال در زنانی که در سنین بالا باردار می‌شوند یا اصلا ازدواج نمی‌کنند و به تبع آن بارداری ندارند، به علت تغییرات هورمونی افزایش می‌یابد.وی افزود: باردار شدن در زمان مناسب باعث تغییراتی در بدن و سینه‌های مادر شده و او را در برابر بیماری‌هایی مانند سرطان مقاوم می‌کند و در نتیجه احتمال ابتلا به این بیماری را در بدن مادر کاهش می‌دهد.

لذا در نهایت باید گفت ازدواج دیرهنگام سرانجام به باروری های دیر هنگام نیز ختم می شود و این بارداری ها ضمن افزایش خطر و اضطراب برای مادران می تواند تاثیرات جدی و خطرناکی بر جنین داشته باشد. لذا منطقی به نظر می رسد که جوانان با کاهش سن ازدواج ها سلامت و آینده فرزندان خویش را نیز تضمین کنند.

آرش رعنا کیا