كوهستان , سرچشمه آب زلال و پایداری زمین تهران

خیلی از روزها وقتی صورت آسمان خاكستری تهران را نسیمی مهربان, نوازش می كند و رنگ تیره آسمان را به درخشندگی آبی می آراید, نگاهت از تعجب باز می ماند كه این كوهستانهای پرصلابت در همین نزدیكی ایستاده اند و ما از دیدارشان غافلیم

یادمان می‌رود كه كوهستان همان محل آرام و بی‌صدایی است كه پر معنی و آشنا نگاهت می‌كند و درونت را آرامشی پایدار می‌بخشد.

كمی درنگ كن شاید تو هم بتوانی شبیه او باشی، محكم و با سخاوت و آرامش را در وجودت با حضور در این سرزمین الهی تولدی دوباره ببخشی. هنوز وقتی دلم می‌گیرد ومی‌خواهم كمی تنها باشم حتی از روی بام خانه‌مان با نگاه كردن به بزرگی‌اش آرام می‌شوم و در دلم آرزو می‌كنم ، كاش آن بالا بودم میان آن فضای مه‌آلود و ابری كه هوای سبك و دلنشینش تمام ناشدنی است.

اول مهرماه روز جهانی كوهستان بهانه‌ای بود تا با گفتن كمی از آنچه كوهستان دارد، بیاندیشیم كه چقدر وظیفه داریم از كوههای اطرافمان حفاظت كنیم. مدیر عامل انجمن حفظ محیط كوهستان روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار حوزه محیط زیست ایرنا، به مناسبت روز جهانی كوهستان، گفت: كوهها را به سبب ایفای نقشی اساسی در تولید و توزیع حدود ‪ ۸۰‬درصد آبهای شیرین جهان "برجهای آب" نام نهاده‌اند.

"عبدالله اشتری" افزود: البته اهمیت كوهها درتنظیم آب و هوای جهان اگر بیشتر از جنگلهای بارانی نباشد، به یقین كمتر نیست.

وی ادامه داد: در این اكوسیستم ، مخازن عظیمی از گونه‌های ارزشمند گیاهی و جانوری وجود دارد و جنگل‌های واقع در این مناطق ، مخازن ژنتیكی بسیار بزرگی در طبیعت هستند. كارشناسان معتقدند، كوهها در تامین غذا ، گذراندن اوقات فراغت و زیستگاه موجودات نیز نقشی مهم ایفا می‌كنند، این مناطق همچنین از اصلی ترین مراكز سكونت ، صنعت و كشاورزی است و به همین دلیل گوناگونی فرهنگی فراوانی در این عرصه‌ها مشاهده می‌شود. وی گفت : هر سال اولین جمعه از مهرماه را به بهانه پاكسازی این اكوسیستم‌های حساس و آسیب پذیر با تعداد زیادی از دوستداران محیط زیست به پاكسازی این مناطق می‌رویم.

اشتری افزود: این حركت نمادین كه چند سالی است توسط تشكلهای زیست محیطی آغاز شده است، هر ساله با همكاری داوطلبان ، كوهنوردان و تشكلهای زیست محیطی غیردولتی زباله‌های تجدیدناپذیر كوهستان جمع‌آوری می‌شود.

وی ادامه داد: كوهنوردان مسیرهای كوهستانی اطراف تهران باید بدانند در صورتیكه، رعایت اخلاق زیست محیطی را نكنند و رفتاری مناسب با این محیط ها نداشته باشند، این مناطق به سرعت تخریب می‌شوند. یك كارشناس زیست محیطی درباره این محیطهای كوهستانی گفت: این مناطق در معرض شرایط سخت محیطی مانند دمای پایین، بادهای شدید و تند ، حساسیت بالا ، نوسانات بالای درجه حرارت و فرایند كند ترمیم قرار دارند. مهندس "سمانه اكبری"افزود: دخالت و بهره‌برداری بی‌رویه انسان از طریق ایجاد و توسعه فضاهای صنعتی و مسكونی، از بین بردن جنگلهای كوهستانها برای مصارف عمومی، تهیه هیزم، ریختن زباله و آلوده كردن آبها، این مناطق را در معرض تهدید قرار داده‌است. وی ادامه داد: یكی از مراكز مهم ایجاد آلوده‌كننده مناطق كوهستانی رستورانهای مسیرهای كوهستانی است كه گاها بدون داشتن دانش از تاثیرات منفی رهاسازی پسماندها در رودخانه‌های كوهستان ، به این كار تمایل دارند. وی گفت : تشكلهای زیست محیطی هر ساله می‌كوشند با حضور داوطلبانه خود در امر پاكسازی مسیرهای كوهستانی و رودخانه‌های كوهستان صاحبان این مراكز را نیز با تبعات آلوده‌سازی كوهستان آشنا كنند. این كارشناس افزود: بشر باید با بازنگری در روند استفاده و تخریب منابع خدادادی ، حداقل برای حفظ و بهبود روند زندگی خود بپردازد و آنرا برای نسلهای آینده حفاظت كند. اكبری ادامه داد: با بررسی همه جانبه ابعاد و جوانب منافع و محدودیت‌های محیطهای كوهستانی ، باید به حفاظت اصولی و متناسب از آنها پرداخت و مناطقی كه در معرض خطرات جدی تر است باید به‌عنوان مناطق حفاظت شده معرفی شوند. وی ادامه داد: تنوع زیستی و اقلیم خاص این مناطق نیازمند مدیریت خاص و رعایت الگوی ویژه‌ای در این مناطق است. این كارشناس گفت: این اكوسیستم‌ها از مناطق ویژه اكوتوریسمی است كه در صورت نبود مدیریت صحیح و فعالیتهای نادرست انسان ، این مناطق آسیب جدی می‌بینند. اكبری افزود: ایجاد نگرش علمی و مدیریتی به بحث اكوتوریسم و همكاری سازمانهای ذیربط ، عامل موثری است تااین مناطق به جایگاه واقعی خود دست یابند.

حمیده‌سادات هاشمی