فشار خون مزمن و بارداری

این بیماری بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به مرگ مادر یا جنین شود. علامت مهم آن افزایش فشار خون بعد از هفته ۲۰ بارداری و دفع پروتئین در ادرار است. اما بالا رفتن فشار خون قبل از …

این بیماری بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به مرگ مادر یا جنین شود. علامت مهم آن افزایش فشار خون بعد از هفته ۲۰ بارداری و دفع پروتئین در ادرار است. اما بالا رفتن فشار خون قبل از این زمان همان بیماری مشهور فشار خون است که در اینجا به عنوان فشار خون مزمن از آن یاد می‌شود. بیماری فشار خون مزمن به معنی افزایش فشار خون بیش از ۱۴۰ روی ۹۰ قبل از بارداری یا قبل از ۲۰ هفتگی است که بعد از زایمان ادامه می‌یابد. در این حالت بیمار مثل سایر بیماران غیرباردار درمان می‌شود یعنی رژیم کم‌نمک و کم‌چربی باید رعایت شود. بیمار ورزش کند و از غذاهای سالم مثل سبزیجات و میوه‌ها استفاده کند و نیز با کمک پزشک و درمان دارویی، فشار خون را به حد طبیعی برساند.

بانوانی که در سنین باروری هستند به احتمال کمتر از ۱۰ درصد ممکن است دچار بیماری فشار خون مزمن باشند، اما در بسیاری مواقع از بیماری خود اطلاعی ندارند و در حین بارداری به دنبال کنترل‌های بارداری متوجه بیماری خود می‌شوند. گاهی این اطلاع از بیماری فشار خون در ماه‌های آخر بارداری اتفاق افتاده و قابل تشخیص از بیماری پره اکلامپسی نیست.

مهم این است که بدانیم در صورت وجود بیماری فشار خون در بارداری، مادر و جنین با خطراتی مواجه می‌شوند. از جمله این که احتمال زایمان زودرس ، رشد نامناسب جنین و مرگ جنین در چنین فردی چند برابر بیش از مادران باردار بدون فشار خون است. همین طور احتمال بیماری دیابت بارداری و پره اکلامپسی در مادر بیشتر می‌شود. علاوه بر این، احتمال مرگ مادر یا پاره شدن شریان آئورت و احتمال کنده شدن جفت (دکولمان) بیشتر می‌شود.

زنانی که باردار نیستند زمانی که فشار خونشان به حد ۱۳۵ روی ۸۵ یا بیشتر رسیده باشد، نیاز به مراقبت و رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی و ورزش دارند و اگر دچار بیماری دیگری چون بیماری قلبی یا دیابت باشند، به درمان فشار خون نیاز دارند. در صورتی که فشار خون تا حد ۱۴۰ روی ۹۰ یا بیشتر برسد بیمار باید به وسیله دارویی و رژیم غذایی همزمان درمان شود و زمانی که فشار خون به بالای ۱۶۰ روی ۱۱۰ برسد نیاز به درمان با دو دارو پیدا می‌کند. اگر این افراد تمایل به بارداری داشته باشند باید قبلا فشار خون را با داروهایی که برای جنین بی خطر باشد، کنترل کرده باشند.

در کسی که باردار است شروع درمان دارویی معمولا کمی دیرتر و در صورت فشار خون بالاتر مثلا درمان دارویی در فشار خون‌های ۱۵۰ یا ۱۶۰ شروع می‌شود.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان