از دست تایپیست ها

مقاله ما در مورد خانمی است شاغل که ساعت ها مشغول تایپ کردن است او دچار مشکل در مفصل دستش شده و قرار است به خاطر کیست مچ دست جراحی شود

مقاله ما در مورد خانمی است شاغل که ساعت‌ها مشغول تایپ کردن است. او دچار مشکل در مفصل دستش شده و قرار است به خاطر کیست مچ دست جراحی شود...

خانم م.‌ر که دچار کیست مچ دست شده، می‌گوید:

دکتر گفت شانس آوردی کارت به جراحی نکشید!

▪ مشکل شما چیست؟ شغلتان چیست؟

تقریبا ۱۵-۱۴ سال است که به‌عنوان حروف نگار در نشریه ها مشغول به کار هستم. هر روز هم پای رایانه می‌نشینم و تایپ می‌کنم.

▪ از چه زمانی مچ دستتان مشکل پیدا کرد؟

در سال ۱۳۸۵ یک برآمدگی زیر مچ دستم به وجود آمد. آن موقع شروع به خوددرمانی کردم و به توصیه همکارانم، هنگام خواب یک سکه را با باندکشی محکم روی برآمدگی می‌بستم و این کار را چند شب ادامه می‌دادم تا به مرور زمان برآمدگی از بین برود.

▪ چرا به پزشک مراجعه نکردید؟

چون از چند نفر همکاران حروفنگار شنیده بودم برای بیشتر کسانی که شغل ما را دارند، این مشکل به وجود می‌آید و عادی است. علت آن هم حرکت بیش از حد مچ دست است. از طرفی برآمدگی مچ دستم با باندکشی و سکه برطرف شده بود اما تقریبا آخر بهمن ماه ۹۱ که مانند همه خانم‌های متاهل مشغول خانه‌تکانی شدم، دوباره عود کرد. شاید هم دلیل آن همزمانی کار زیاد خانه و محل کار بود. آنقدر دردم شدید بود که شب‌ها از شدت درد نمی‌توانستم بخوابم. فکر می‌کردم چون زیاد کار می‌کنم دستم درد گرفته و اگر کمی ‌استراحت کنم، خوب می‌شود ولی متاسفانه روز‌به‌روز بدتر شدم و دوباره یک برآمدگی روی مچ دستم ظاهر شد. تصمیم گرفتم مثل دفعه قبل هنگام خواب، سکه‌ای را با باندکشی محکم روی برآمدگی ببندم و فکر می‌کردم با این کار حتما دستم خوب می‌شود. وقتی صبح بیدار شدم، جای سکه روی دستم کبود شده و انگار خونمردگی ایجاد شده بود.

▪ این بار موثر نبود؟

نه و دردش طاقتم را طاق کرده بود. حتی ترسیده بودم، چون علاوه بر درد شدید، مشکل محدودیت حرکت دست داشتم و نمی‌توانستم اجسام را بلند کنم. هنگام تایپ هم دستم به شدت تیر می‌کشید.

انگار استخوان دستم بیرون زده بود و هرکس آن را می‌دید، می‌پرسید چه شده!

▪ پس بالاخره به پزشک مراجعه کردید.

بله، گفتند نوعی «کیست مچ دست» است که به آن «کیست سینوویال» می‌گویند. بیشتر کسانی که این مشکل برایشان پیش می‌آید، ابتدا فکر می‌کنند استخوان دستشان بیرون زده در صورتی که این برآمدگی در اثر حرکات بیش از حد مچ دست است که باعث جمع شدن مایع ژلاتینی کیست‌مانندی داخل مچ دست می‌شود.

▪ چه درمانی در نظر گرفتند؟

داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک تجویز کردند و گفتند اگر با مصرف این داروها تا ۳-۲ روز درد کمتر نشد، ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. توصیه کردند چند روزی به دستم استراحت بدهم و اصلا روی کیست فشار نیاورم چون ممکن است پاره شود و مایع ژلاتینی داخل آن پخش و به گانگلیون تبدیل شود که دیگر چاره‌ای جز عمل جراحی و خارج کردن مایع ژلاتینی از داخل مچ دست نیست.

▪ بالاخره عمل جراحی کردید؟

خوشبختانه بعد از ۲ روز مصرف منظم داروها و استراحت، بهتر شدم و برآمدگی روی مچم کوچک‌تر شد اما مدام به جراحی و عوارض آن و جای بخیه‌ای که حتما روی دستم باقی می‌ماند، فکر می‌کردم. به‌خصوص که گفتند احتمال عود کیست بعد از درمان زیاد است. الان با اینکه ورزش‌های مچ دست را انجام می‌دهم و مچ‌بند استفاده می‌کنم تا حرکات مچ دستم را محدودتر کند، هنوز هم نگرانم.

▪ با این همه، هنوز علت درخواست شما را برای شرکت در میزگرد زیبایی متوجه نشده‌ام.

می‌خواهم در مورد این جراحی و جوشگاه آن روی مچ بدانم و به این بهانه شغلم و مخاطرات آن را از نظر کارشناسان بررسی کنم. مثلا در مورد ضرورت استفاده از ضدآفتاب در کسانی که مدام پای رایانه‌اند سوال دارم چون در مورد آن اختلاف‌نظر زیاد است. ضمنا در مورد اینکه می‌گویند به مرور انگشتان نازیبا می‌شود، نگران هستم و در آخر اینکه می‌گویند روش سکه بستن باعث پارگی کیست می‌شود، صحت دارد؟ پزشکم می‌گفت شانس آوردی که کارت به جراحی نکشید!

● نگاه متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

کیست سینوویال چیست؟

دکتر شهرام صادقی

عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی ودانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

کیست سینوویال در واقع بیرون‌زدگی کپسول مفصل سینوویال در ناحیه‌ای است که ضعف کپسولی وجود دارد. افرادی که مچ دستشان تحت فشار زیاد است و در ضمن زمینه ژنتیکی ابتلا به این ناراحتی را دارند، بیشتر در معرض خطر هستند. کیست سینوویال درمان خاصی ندارد و توصیه اصلی به بیمار مراعات است.

این کیست معمولا عودکننده است یعنی گاهی بیرون می‌زند و با استراحت خوب می‌شود به همین دلیل به بیمار توصیه می‌شود استراحت کند و فشار را از روی دستش بردارد تا کیست دوباره کوچک شود یا به جای اول خود بازگردد. درمان‌های موجود شامل تزریق کورتون و جراحی است. البته حتی با جراحی نیز احتمال عود کیست وجود دارد.

همه مبتلایان به کیست به جراحی یا درمان کورتونی نیاز ندارند. بسیاری از افراد این کیست را در ناحیه پشت دست دارند و درمانی هم انجام نمی‌دهند. کارهایی مثل بستن سکه، مچ‌بند و... چندان مفید نیست. اگر کیست در اثر کار زیاد دردناک ‌شود، برای ۲ تا ۳ هفته مصرف داروهای ضدالتهابی تجویز می‌شود تا درد و التهاب کم شود اما هدف از تجویز دارو درمان کیست نیست.

پارگی کیست سینوویال چندان شایع نیست و اهمیتی ندارد. خوشبختانه در ناحیه پشت دست عصب خاصی وجود ندارد و به همین دلیل این کیست مشکل‌ساز نمی‌شود و عمده‌ترین مشکلی که احتمال دارد ایجاد ‌کند، درد و ناراحتی موضعی است. هیچ ورزش خاصی برای مبتلایان توصیه نمی‌شود و توصیه موثر، سبک‌تر کردن کار است. به این خانم پیشنهاد می‌کنم بین کار به دستشان استراحت بدهد.

● پرسشی از متخصص ارتوپدی

دکتر تقی‌بغدادی

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

تایپ تاندونیت می‌آورد؟

▪ آیا تایپ کردن باعث آرتروز دست می‌شود؟

هنوز ثابت نشده‌است تایپ‌کردن باعث بروز آرتروز می‌شود ولی استرس‌های فیزیکی طولانی‌مدت این تغییرات را ایجادمی‌کند. علایم بروز آرتروز دست به‌خصوص در بند آخر انگشتان، واضح است.

▪ آرتروز چطور ایجاد می‌شود؟

سطح تماس ۲ استخوان در محل مفصل، پوشیده از غضروف است. غضروف سطح مفصلی که در حدود ۵ میلی‌متر ضخامت دارد، خاصیت اسفنجی دارد و لابلای آن پر از مایع مفصلی است. ضخامت این غضروف با فشار کم و در وقت استراحت باز می‌شود. اگر غضروف آسیب ببیند، بدن تا سنین خاصی قدرت ترمیم دارد اما اگر میزان تخریب غضروف از حدی بیشتر شود، ممکن است بدن نتواند آن را ترمیم کند. این مشکل آرتروز نام دارد. مسایل ژنتیکی، شغلی و بعضی بیماری‌ها مثل آرتریت روماتویید در بروز آرتروز موثرند. آرتروز با درد، ورم، کاهش حرکات مفصل و تغییر شکل مفصل همراه است.

▪ مشکلات دیگری که تایپ در دست ایجاد می‌کند چیست؟

التهاب تاندون‌ها یا تاندونیت مشکل شناخته‌شده‌ای است که معمولا در حروف‌نگار‌ها بروز می‌کند. درد، تورم و محدودیت حرکات که تا ساعد ادامه پیدا می‌کند نیز از علایم این ناراحتی است. التهاب تاندون می‌تواند به اعصاب مجاور خود فشار بیاورد و باعث کرختی یا سوزن‌سوزن شدن اندام شود. ممکن است با حرکات دست و انگشتان نیز صداهایی احساس شود.

▪ درمان تاندونیت چیست؟

استراحت دادن به عضو مبتلا درمان اصلی است اما اگر این کار جواب نداد، می‌توان از داروهای ضدالتهاب، کمپرس گرم یا سرد و ماساژ کمک گرفت.

▪ فرد مبتلا می‌تواند به کار خود ادامه دهد؟

طولانی‌شدن التهاب می‌تواند چسبندگی یا عارضه غیرقابل برگشت بدهد بنابراین توصیه می‌شود شخصی که مبتلا شد، دیگر این کار را ادامه ندهد.

▪ آیا تایپ آهسته‌تر و با خم نکردن انگشتان تاثیری ندارد؟

نه، این کار باعث فشار بیشتر به مفاصل مجاور می‌شود و عوارض جانبی دیگری می‌تواند ایجاد کند.

▪ آیا آرتروز را می‌توان کامل درمان کرد؟

متاسفانه آرتروز درمان کامل ندارد و فقط می‌توان با رعایت بعضی نکته‌ها مثل کم‌کردن فشارهای کاری و ورزش مناسب، از پیشرفت آن کاست.

▪ حروف‌نگار‌ها چگونه باید بنشینند؟

هر فرد با توجه به طول قد و شرایط بدن به میز و صندلی خاصی نیاز دارد و باید تناسب میز و صندلی را از جهت ارتفاع و تسلط به میز کار تنظیم کرد به طوری که در حالت نشسته، آرنج خم شده در حد ۹۰ درجه و ساعد موازی و هم‌سطح با میز باشد و ران‌ها در سطح افقی قرار گیرد. برای این کار ممکن است به یک زیرپایی نیاز باشد. در حالی که آرنج روی میز است، باید به‌راحتی بتوانید از صفحه کلید استفاده کنید، لبه فوقانی مانیتور باید هم‌سطح چشم‌ها باشد. به این ترتیب لپ‌تاپ برای تایپ کردن مناسب نیست و احتمال بروز آرتروز گردن را افزایش می‌دهد.

● نگاه چشم‌پزشک

نیم ساعت کار با رایانه،

۵ دقیقه استراحت

دکتر محمود بابایی

عضو گروه چشم بیمارستان بقیه‌ا...

یکی از مشکلات مردم جامعه ما ابتلا به بیماری‌های چشمی است که در اثر نگاه کردن‌های طولانی به صفحه‌های نورانی مثل صفحه مانیتور، تلویزیون، تلفن‌همراه و... رخ می‌دهد. متاسفانه در این زمینه تحقیقی انجام نشده و سند علمی‌ای وجود ندارد اما مراجعه بیماران و نمونه‌هایی که در کلینیک‌ها دیده می‌شود، حاکی از بروز مشکلاتی مانند خستگی، قرمزی، آبریزش چشم و زردی بخش سفید چشم، تنگی و ضعیفی چشم و کاهش قدرت بینایی در اثر زل‌زدن به این صفحات است.

قانون اول در کار با صفحات نورانی اشعه‌ و حرکت‌دار، رعایت فاصله است. فاصله استاندارد که باید با تلویزیون حفظ شود ۵ متر است اما امروزه که صفحه نورانی تلویزیون‌ها بزرگ‌تر شده باید این فاصله را هم بیشتر کرد. حفظ اعتدال در کار با این وسایل نیز مهم است. در بسیاری از مشاغل، افراد مجبورند ساعت‌های طولانی مقابل صفحه‌های نورانی کار کنند. آنها برای پیشگیری از بروز بیماری‌هایی نظیر نشانگان خستگی کار با رایانه و خشکی چشم، باید از نگاه کردن طولانی به صفحه مانیتور خودداری کنند.

صفحات نورانی اشعه‌های مزاحمی دارند که به بافت چشم صدمه می‌زنند. در ضمن کار طولانی با صفحات رنگی باعث کاهش پلک‌زدن می‌شود و وقتی این اتفاق افتاد بافت چشم بیشتر آسیب می‌بیند و احتمال بروز بیماری خشکی چشم بیشتر می‌شود.

بعد از هر ۳۰ تا ۴۰ دقیقه کار با رایانه، ۲ تا ۵ دقیقه به چشم‌ها استراحت دهید. هرچند وقت یک بار از پشت میز بلند شوید و کنار پنجره بروید و به دوردست نگاه کنید. این کار، ورزشی مناسب برای چشم‌هاست.

● نگاه متخصص پوست

دکتر حسین طباطبایی

استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

زیاد پای رایانه‌اید؟

ضدآفتاب بزنید!

▪ احتمال باقی ماندن جوشگاه بعد از جراحی کیست سینوویال چقدر است؟

اینکه جای زخم جراحی کاملا باقی‌بماند یا نه، به مهارت جراح، جای کیست، اندازه کیست و میزان ترمیم طبیعی پوست در فرد بستگی دارد. البته جراحی کیست سینوویال کار متخصص پوست نیست و متخصص ارتوپد باید کیستی که بین تاندون‌هاست دربیاورد. در ضمن جای جوشگاه وقتی اهمیت دارد و می‌توان در مورد آن حرف زد که دست به عملی انتخابی می‌زنید. یعنی می‌خواهید یک عمل زیبایی انجام دهید و برایتان مهم است بعد از این عمل جایی باقی می‌ماند یا نه. در مورد بیماری‌هایی که جراحی درمان آن است، دیگر نباید به فکر این باشیم که جوشگاهی باقی می‌ماند یا نه. در این مواقع بعد از عمل اگر جوشگاهی به جا ماند، می‌توان آن را لیزر کرد. میزان اثر لیزر نیز به قدرت ترمیم طبیعی پوست بستگی دارد.

▪ این موضوع حقیقت دارد که حروف‌نگار‌ها غیر از آنکه در معرض ابتلا به کیست سینوویال هستند، مستعد ابتلا به برخی بیماری‌های پوست و ناخن مثل پسوریازیس‌اند؟

نه، اینکه گفته‌می‌شود بیماری پسوریازیس ناخن در حروف‌نگارها شایع‌تر است، باوری اشتباه است. اگر شخصی به این بیماری مبتلاست در اثر استمرار در انجام کارهایی که با ضربه همراه است ممکن است بیماری‌اش شدیدتر شود اما این عارضه، بیماری خودایمنی است و شروع آن ارتباطی با ضربه ندارد. به‌صورت طبیعی بیماری خاصی سلامت پوست و ناخن حروف‌نگارها را تهدید نمی‌کند.

▪ آیا لازم است حروف‌نگار‌ها یا کسانی که مرتب از لپ‌تاپ و رایانه استفاده می‌کنند، ضدآفتاب بزنند؟

اگر فردی بیش از ۸ ساعت در روز مقابل نور رایانه باشد، لازم است از کرم ضدآفتاب استفاده کند. به هر حال صفحه نورانی مانیتور اشعه دارد و این اشعه برای پوست مضر است. مطالعه‌ها نشان‌داده یک ماه روزی ۸ ساعت جلوی رایانه‌نشستن، مساوی است با یک ساعت در معرض نور آفتاب بودن. اگر کسی هر روز بیشتر از ۸ ساعت با رایانه کار می‌کند، باید هر ۴ ساعت یک بار ضدآفتاب بزند.

▪ برخی افراد عادت دارند وقتی روی نوشته یا تصویری تمرکز می‌کنند، اخم کنند. برای پیشگیری و درمان ایجاد خط اخم چه توصیه‌ای دارید؟

هم برای پیشگیری هم درمان می‌توانند از آمپول بوتاکس استفاده کنند تا ماهیچه‌ها موقتا بی‌حرکت شود اما مهم‌تر، تمرین برای ترک این عادت است.

سمیه مقصودعلی

«میزگردزیبایی» درباره مشکل مچ دست یک تایپیست با حضور

دکتر حسین طباطبایی متخصص پوست دکتر تقی ‌بغدادی متخصص ارتوپدی دکتر شهرام صادقی متخصص طب فیزیکی و توانبخشی دکتر محمود بابایی چشم‌پزشک