از مرزهای نرم نظام پاسداری کنیم

مفاهیمی چون حریم,حرمت و احترام از یک ریشه سرچشمه می گیرند در لغت نامه دهخدا نوشته شده است احترام از ریشه حرم گرفته شده که به معنای حرمت نگه داشتن است

مفاهیمی چون حریم،حرمت و احترام از یک ریشه سرچشمه می گیرند؛در لغت نامه دهخدا نوشته شده است: احترام از ریشه حرم گرفته شده که به معنای حرمت نگه داشتن است. احترام در اصطلاح عرفی به معنای گرامی داشت و بزرگداشت و تعظیم شخص است که بی ارتباط با معنای لغوی آن نیز نیست؛ زیرا شخص، چیز، جا یا زمان محترم، دارای حرمت و حریمی است که حفظ آن لازم و هتک آن نارواست. و نیز گفته اند حرمتها پرده های نازکی هستند که اگر یک بار پاره شوند، برای دفعات بعد راحت دریده می شوند! اما این که چرا به این مفاهیم تا بدین حد در روابط اجتماعی و بویژه در آموزه های دینی اهمیت داده شده است پرسشی است که در جای دیگری باید بدان پاسخ گفت،اما در یک نکته نمی توان تردید کرد و آن اینست که ازآن رو این مفاهیم تا این حد مورد تاکید قرار گرفته که بقای روابط اجتماعی خردمندانه بسته به آن است؛البته شاید بتوان به جوامعی اشاره کرد که حرمت ها و حریم ها در آن مخدوش شده اند و آن جامعه به ظاهر بر پا ایستاده است ولی بواقع جوامع فاقد حریم و حرمت جامعه ای انسانی نیست.

مفاهیمی چون حریم،حرمت و احترام از یک ریشه سرچشمه می گیرند؛در لغت نامه دهخدا نوشته شده است: احترام از ریشه حرم گرفته شده که به معنای حرمت نگه داشتن است. احترام در اصطلاح عرفی به معنای گرامی داشت و بزرگداشت و تعظیم شخص است که بی ارتباط با معنای لغوی آن نیز نیست؛ زیرا شخص، چیز، جا یا زمان محترم، دارای حرمت و حریمی است که حفظ آن لازم و هتک آن نارواست.

و نیز گفته اند حرمتها پرده های نازکی هستند که اگر یک بار پاره شوند، برای دفعات بعد راحت دریده می شوند! اما این که چرا به این مفاهیم تا بدین حد در روابط اجتماعی و بویژه در آموزه های دینی اهمیت داده شده است پرسشی است که در جای دیگری باید بدان پاسخ گفت،اما در یک نکته نمی توان تردید کرد و آن اینست که ازآن رو این مفاهیم تا این حد مورد تاکید قرار گرفته که بقای روابط اجتماعی خردمندانه بسته به آن است؛البته شاید بتوان به جوامعی اشاره کرد که حرمت ها و حریم ها در آن مخدوش شده اند و آن جامعه به ظاهر بر پا ایستاده است ولی بواقع جوامع فاقد حریم و حرمت جامعه ای انسانی نیست.

در یک جامعه حرمت های بسیاری وجود دارد که باید از آن نگهبانی کرد.

- حرمت مردم در چشمان حاکمان

- حرمت حاکمان درنزد مردم

- حرمت قانون

- حرمت ارزش های سودمند برای جامعه که عموما ریشه در باورهای دینی دارد

- حرمت نخبگان در نزد توده های مردم

- و حرمت توده های مردم در نزد نخبگان

آنچه که حکومت می نامیم بواقع بر اساس این روابط ظریف یا به عبارت بهتر برپایه های این ستون های شیشه ای استوار است.چرا این ستون ها را شیشه ای می نامم زیرا با کوچکترین حرکت نابخردانه درهم شکسته و احیای آن اگر غیر ممکن نباشد بسیار دشوار خواهد بود.

حکومت ها بواقع نه بر ستون های قدرت که بر ستون های حرمت استوار است از این رو باید بیش از هر عامل ملموس قدرت که پاره ای دغدغه حفاظت از آن را دارند؛ در پی حفظ مرزهای ظریف حریم ها در جامعه بود.

آنچه در مرقد حضرت امام (ره) رخ داد نشان از آن داشت که حرمت هایی در حال فرو ریختن است؛نگارنده قصد ندارد در این میان قضاوت نماید ولی بی گمان نخبگان نیز بویژه آنان که درون مرزهای حرمت های ارزشمند جامعه نظیر انتساب به شخصیت های بس ارجمند زیست می کنند نیز باید دغدغه رفتار خویش را بگونه ای داشته باشند که مرزهای محترم مخدوش نگردد؛ در عین حال آنان نیز که چه با باور به انحراف افراد از ملاک ها و میزان های موجود و یا بر حسب منافع سیاسی مرزها را براحتی در هم می ریزند و با بیرون راندن هر فرد از دایره خودی ها گمان می برند جایی برای خود گشوده اند ؛ باید هشیار باشند که گاهی هر چند ممکن است انسان در نبردی کوچک پیروز گردد ولی چه بسا در نهایت جنگ را ببازد؛ برای آنان که دل در گرو نظام دینی دارند ؛دغدغه اصلی بیش از حفظ مرزهای سخت نظام،پاسداری از مرزهای نرم نظام یعنی حریم ها و حرمت هاست. چند سالی است که در کشاکش درگیری های سیاسی، حریم ها و حرمت ها به سادگی مخدوش

می شوند؛ هرچند فراز و نشیب جریانات سیاسی امری طبیعی است ولی گستردگی حرمت های مخدوش شده چون حرمت قانون و حریم ارزش های دینی و اخلاقی و نیز انسان ها برای علاقمندان نظام تامل برانگیز است.

دکتر امیر محبیان