خاری در پا, از جنس استخوان

آقای دکتر پاشنه پایم درد می کند, وقتی برای پیاده روی بیرون می روم و یا اگر لازم باشد, مسافت زیادی را بدون اتومبیل طی کنم, درد خفیف و گاهی شدید در پاشنه پاهایم احساس می کنم
اینقدر این درد امانم را می برد که گاهی فقط روی پنجه پاهایم راه می روم تا به منزل برسم

«آقای دکتر! پاشنه پایم درد می‌کند، وقتی برای پیاده‌روی بیرون می‌روم و یا اگر لازم باشد، مسافت زیادی را بدون اتومبیل طی کنم، درد خفیف و گاهی شدید در پاشنه پاهایم احساس می‌کنم.

اینقدر این درد امانم را می‌برد که گاهی فقط روی پنجه پاهایم راه می‌روم تا به منزل برسم. به نظر شما مشکل از کجاست؟» «خیلی آسان است. شما خار پاشنه پا دارید. البته خاری از جنس استخوان!»

یک تا ۵ درصد افراد به عارضه خار پاشنه پا مبتلا هستند.

دکتر بیژن فروغ، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران می‌گوید: احساس درد خفیف، متوسط و یا شدید در هنگام راه رفتن و در برخی از موارد هنگام استراحت در پاشنه پا، نشانه بروز عارضه خار پاشنه است که عوامل متعددی در بروز آن نقش دارند.

● خاری از جنس استخوان

اگر شما هم چنین مشکلی دارید، حتماً برای درمان آن به متخصص ارتوپد مراجعه کرده‌اید. خار پاشنه یک زایده استخوانی است که در پاشنه پا به‌وجود می‌آید که باعث درد و مشکل هنگام راه رفتن می‌شود. گاهی این بیماری علائمی ندارد و شما حتی خودتان هم متوجه نمی‌شویدکه خار پاشنه دارید ولی در بیشتر موارد دردی در کف پاشنه پا به صورت خودبه‌خودی یا در اثر فشار آوردن ظاهر می‌شود که شما را به فکر چاره خواهد انداخت.دکتر بیژن فروغ می‌گوید: در نوع شدید عارضه خار پاشنه افراد تا مدت‌ها نمی‌توانند روی پاشنه راه بروند.

● از کجا می‌آید؟

خار پاشنه التهاب حاد یا مزمن فاسیای کف پاست که به شکل برجستگی کف پا در قسمت داخلی استخوان پاشنه بروز می‌کند و در رادیوگرافی نیم‌رخ پاشنه قابل مشاهده است.

دکتر محمد فکور، متخصص ارتوپد درباره این بیماری می‌گوید: در مراحل اولیه بیمار از درد کف پا در اثر ایستادن‌های طولانی‌مدت و در مراحل پیشرفته به علت کشش تکراری فاسیای کف پا شکایت دارد.وی می‌افزاید: در ابتدا این درد موجب لنگیدن بیمار هنگام راه رفتن می‌شود، اما به تدریج در اثر راه رفتن درد کمتر می‌شود و دوباره با ایستادن طولانی‌مدت درد شدت اولیه خود را پیدا می‌کند.

متخصصان اعتقاد دارند علت اصلی ایجاد خار پاشنه، وارد آمدن استرس و یا آسیب به بافت پاشنه پا است که منجر به التهاب و استخوانی شدن رباط‌های کف پا می‌شود. نامناسب بودن کفش، انحراف پا و صافی کف پا از علل دیگر بروز خار پاشنه هستند.

● مراقب کفش‌های پاشنه بلند باشید

خانم‌ها کفش‌های پاشنه بلند را دوست دارند و خیلی از خانم‌ها به پوشیدن هر روزه چنین کفش‌هایی عادت دارند ولی آیا می‌دانستید پوشیدن مکرر کفش پاشنه‌بلند باعث به‌وجود آمدن خار پاشنه پا می‌شود.

دکتر سیدپیمان شاهدلو، متخصص ارتوپد در این‌باره می‌گوید: استفاده از کفش‌های پاشنه‌بلند شاید در مدت کوتاه ضرری به پا نرساند ولی خانم‌هایی که به مدت طولانی از کفش‌های پاشنه‌بلند استفاده می‌کنند، این کفش‌ها موجب کشیدگی زیر پاشنه و ایجاد خار پاشنه می‌شود. وی می‌افزاید: علاوه بر بلندی پاشنه، صافی پاشنه یا کم‌ارتفاعی آن نیز می‌تواند باعث کشیدگی کف پا و یا درد و خستگی در کف پا شود.

کفش‌های پاشنه‌بلند و یا پاشنه صاف هر دو به پا صدمه می‌زنند ولی بهترین ارتفاع برای پاشنه کفش ۳ سانتیمتر است. کفش‌هایی که جلویشان تنگ است باعث فشار زیاد در قسمت جلویی پا و بیماری آن می‌شود بنابراین بهترین کفش‌ها از قوس طبیعی برخوردار هستند.

● چه کسانی در معرض خطرند

پزشکان می‌گویند گروه خاصی از افراد بیشتر امکان دارد دچار خار پاشنه پا شوند. اگر شما چاق هستید و وزن سنگینی روی کف پاهایتان وارد می‌شود، اگر کارتان طوری است که لازم است ساعت‌ها بر سر پا بایستید مثل کارگران، دندانپزشکان، آرایشگران و... در خطر بیشتری برای ابتلا به خار پاشنه قرار دارید.

خار پاشنه اگر جدی گرفته نشود باعث به وجود آمدن مشکلاتی در پایین کمر یا زانو به دلیل لنگیدن مداوم می‌شود.

● خار پاشنه هرگز

خیلی‌ها دوست ندارند، دچار خار پاشنه شوند، شما می‌توانید با رعایت این اصول از ابتلا به خار پاشنه پا پیشگیری کنید.

▪ از انجام فعالیت در زمان ابتلا به بیماری‌هایی که باعث به وجود آمدن فشار مداوم به پا می‌شوند، خودداری کنید.

▪ کفشی بپوشید که در قسمت پاشنه یک بالشتک پلاستیکی یا نمدی داشته باشد. بدترین کفش‌ها کفش‌هایی هستند که زیره بیرونی سخت و کفی داخلی نرمی دارند. کفش‌هایی که جنس خیلی نرمی دارند و به کفش‌های چرم نیز شهرت یافته‌اند بهترین کفش‌ها برای پا محسوب می‌شوند کفش‌های ورزشی که داخل قسمت پاشنه آن سلول‌های هوایی وجود دارد از ضربه‌هایی که به پاشنه پا وارد می‌شود می‌کاهد.

● درمان از جراحی تا شوک

محققان علوم پزشکی در تایوان به تازگی دریافته‌اند که استفاده از شوک‌درمانی در بهبود خار پاشنه پا مفید است. روش امواج شوک درمانی به تازگی وارد ایران نیز شده است.

معمولاً متخصص طب فیزیکی با معاینه دقیق و شناسایی عامل خار پاشنه در بیمار (در شما) مناسب‌ترین روش درمانی را انتخاب می‌کند. درمان جراحی، درمان دارویی و فیزیوتراپی راه‌های معمول درمان این بیماری هستند و می‌توانند به سرعت این عارضه را حذف کنند. مطالعات نشان می‌دهد روش‌ درمانی فیزیوتراپی، کم‌عارضه‌ترین و موثرترین روش درمان نوع خفیف و متوسط عارضه خار پاشنه محسوب می‌شود.

● چند توصیه خانگی

۱) کفی مناسب در کفش خود بگذارید تا فشار روی پاشنه کم شود.

۲) از وسیله مناسب حفظ قوس کف پا و یا قالب مناسب (کف پایتان) استفاده کنید.

۳) اگر درد حادی احساس می‌کنید، روی ناحیه دردناک کمپرس سرد یا کیسه یخ ۴-۳ بار در روز و هر بار به مدت ۱۵-۱۰ دقیقه بگذارید.

دکتر گلرخ ثریا