منزلت زن

زیباترین و بزرگترین سخن در باب و منزلت زن سخن نغز و آموزنده‌ی پیامبر اکرم(ص) است که می‌فرماید: «مرد در دامن زن به معراج می‌رود»
دیدگاه صریح قرآن نیز درخصوص زن می‌تواند کاملترین …

زیباترین و بزرگترین سخن در باب و منزلت زن سخن نغز و آموزنده‌ی پیامبر اکرم(ص) است که می‌فرماید: «مرد در دامن زن به معراج می‌رود»

دیدگاه صریح قرآن نیز درخصوص زن می‌تواند کاملترین و بارزترین نکته باشد. چرا اینکه در قرآن ۲۴ بار کلمه ی رجُل (مرد) و ۲۴ بار کلمه‌ای امرأه (زن) یاد آوری شده است. بنابراین مبرهن است که قرآن نه تنها هیچ گونه تبعیض و یا برتری را در ارتباط با مرد ویا زن متذکر نشده است،بلکه بر یکرنگی و مساوات بین این دو نیز تأکید مؤکد و لازم را دارد.

نکته‌ی دیگر اینکه از لحاظ منطق و عقل نیز می‌توان دریافت که زن دارای حق و حقوق لازم در زندگی اجتماعی است. چون اگر این جور تصور شود که انسان دارای حق و حقوق است، بی شک زن نیز از این قضیه مستثنی نیست. چرا که زن هم، انسانی به معنی اخص و حقیقی کلمه به شمار می‌رود. بنابراین زن تحت هر شرایطی دارای احترام و منزلت ویژه است و به بیانی اگر زن را از زندگی و منویّات آن کنار بزنیم، طبعاً این زندگی بی مفهوم و سرشار از تهی خواهد بود. تأثیر زن در شکل‌گیری بر همه‌ی ما روشن است و این مهم نیز براساس شواهد و قرائن موجود بر کسی مستور نیست. زن در طول تاریخ همیشه قهرمان پرور و قهرمان ساز بوده، به نحوی که وقتی تاریخ را به عقب ورق می‌زنیم، نقش زن در پیدایش و زوال قدرت و پیدایش و یا زوال پیروزیها و یا شکست‌های یک ملل در ادوار تاریخی بسیار با اهمیت و کارساز واقع شده است. داستان هبوط حضرت آدم و حوا به زمین و تولید و تکثیر در روی کره‌ی زمین که مورخان در زوایای مختلف بدان پرداخته و در تشریح آن کوشیده‌اند، بر روی و صفحه‌ی ذهن ما امری واضح و آشکار است.

و البته چه بسیار بی عدالتی و اجحاف که در جاده‌ی تاریخ از سوی حاکمان بر زن رفته است و سعی بر آن شده که در تضعیف و تقلیل جایگاه و شخصیت آن کاسته شود. به بیانی زن در طول تاریخ همیشه بیشتر کار و تلاش کرده، اما کمتر دیده شده است. و بیشتر رنج و مشقت زندگی را لمس کرده، اما کمتر در سکوی تشکر و قدردانی این زندگی قرار گرفته است. و یا بیشتر قهرمان سازی کرده، ولی کمتر به فکر قهرمانی خود بوده است.

شاید گفت بزرگترین قهرمان پروری زن همان عاطفه و محبتی است که در حق بچه و شوهر خود روا می‌دارد. لذا این سیر و طرز برخورد با زن را ما بر تابلوی مدون تاریخ، بیشتر می‌توان احساس کرد. چه اینکه با مطالعه و تأمل و تفقد در تاریخ بالطبع علت و دلایل عمد‌ی این مهم، بهتر قابل شناسایی و پرداختن است. اما علاوه بر مواردی که ذکر رفت، در گسترش و تعالی حقوق و مشخص شدن چارچوب اساسی فرهنگ و تمدن زن، دین اسلام سهم بسزایی را دارد. چون با ظهور پیامبر اکرم(ص) این مهم شکل و شمایلی منطقی و عقلایی ای را به خود گرفت.

به نحوی که در این خصوص می‌توان به دو کتاب مفید مسئله حجاب و حقوق زن دراسلام از استاد شهثید مطهری و کتاب زنان قهرمان تألیف دکتر احمد بهشتی و نقش زن در پیدایش و زوال قدرت از دیدگاه فردوسی تألیف ا. ب و کتاب نفیس قرآن و سایر کتب مفیدی که در خصوص زن نگاشته شده است مراجعه و شخصیت زن را از این زوایا بررسی و بهتر فهمید. با این تعابیر دو علت عمده در جهت توجه بیشتر اسلام به جایگاه زن می‌توان یافت: یکی اینکه از عهد باستان در سرزمین حجاز و حتی ایران باستان و قانون فراگیر(تلمود) که از سوی یهودیان وضع شده بود، در حق زن ناروایی و بی عدالتی و اجحاف فراوان رفته بود. دوم اینکه تثبیت و تصویب قوانین اجتماعی ملل آن زمان درخصوص زن قوانینی غیر مشروع و غیر منطقی بودند، چه اینکه از زن بعنوان یک کالا و سرگرمی تمتع می‌برند. لذا با اینکه اسلام با آمدن خود آزادی و آزادنگری را که حق مسلم زن بود، متداول ساخت و در ترقی و بالندگی آن به نحوی اکمل کوشید، اما هنوز که هنوزه ترازوی عدالت انسانها در سنجش ویژگیها و رفتارهای پسندیده زن کوتاهی کرده است. به نظر می‌آید که زن با این همه تحقیر که در بطن تاریخ به خود دیده و گرفته است؛‌هنوز هم در خود باوری خود در جهت خود ساختگی با مشکلاتی مواجه است. یکی از این موانع را می‌توان تربیت ناصحیح و عقیم یک سرزمین برشمرد که درجغرافیای فکری زن پایگاه خویش را مستحکم داشته است و در تشتت مؤلفه‌های این تربیت کوشیده است.

بنابراین این نوع طرز تفکر که در ذهن زن بصورت ریشه‌ای ریشه دوانده است، هر چند به مرور زمان در حین کم رنگ و کم قوت شدن است، اما این مسئله نیز بصورت کوتاه مدت قابل درمان نیست و بی گمان با برنامه‌های اصولی و در زمانی بلند جواب خواهد داد. لذا از همه مهمتر هدف نگارنده زن ایرانی است که در هر شرایطی قابل آزمایش و تحصین بوده و هست و باید با نگاهی معقول و شایسته بدان نگریست.

پس بیائیم دست منطق و عدالت را در دست همدیگر گذاشته و بی گمان دریابیم که زن نیز یک مخلوق اجتماعی است و در تمام ابعاد زندگی گام به گام در کنار مرد بوده و درخیلی از موارد بیشتر از مرد حوادث ناگوار آن و زندگی را تحمل نموده است، پس چرا نسبت به جایگاه اجتماعی رفیع و سازنده آن عدول شود. یک زن ایرانی در شرف و حیا و حجب و نجابت و پاک دامنی و وفای به عهد در جهان بی بدیل و بی همتا است و در یک کلام می‌توان گفت در نگاه آن علاقه و رغبت به زندگی در جهت ساختن آن را به عینه می‌توان مشاهده کرد. پس زنی با این همه خوبی و صفات برتر جای شک و شبهه‌ای مبنی بر عدم توجه به آن احساس نمی شود.

چاپ در هفته نامه پیام گستر کرج

شماره سوم نیمه دوم دی‌ماه

عابدین پاپی