حضرت معصومه س مظهر فضایل

حضرت فاطمه معصومه س در روز اول ذیقعده سال ۱۷۳ هجری, در شهر مدینه چشم به جهان گشود این بانوی بزرگوار, از همان آغاز, در محیطی پرورش یافت که پدر و مادر و فرزندان, همه به فضایل اخلاقی آراسته بودند عبادت و زهد, پارسایی و تقوا, راستگویی و بردباری, استقامت در برابر ناملایمات, بخشندگی و پاکدامنی و نیز یاد خدا, از صفات برجسته این خاندان پاک سیرت و نیکو سرشت به شمار می رفت پدران این خاندان, همه برگزیدگان و پیشوایان هدایت, گوهرهای تابناک امامت و سکانداران کشتی انسانیت بودند

حضرت فاطمه معصومه(س) در روز اول ذیقعده سال ۱۷۳ هجری، در شهر مدینه چشم به جهان گشود. این بانوی بزرگوار، از همان آغاز، در محیطی پرورش یافت که پدر و مادر و فرزندان، همه به فضایل اخلاقی آراسته بودند. عبادت و زهد، پارسایی و تقوا، راستگویی و بردباری، استقامت در برابر ناملایمات، بخشندگی و پاکدامنی و نیز یاد خدا، از صفات برجسته این خاندان پاک سیرت و نیکو سرشت به شمار می‌رفت. پدران این خاندان، همه برگزیدگان و پیشوایان هدایت، گوهرهای تابناک امامت و سکانداران کشتی انسانیت بودند.

● سرچشمه دانش

حضرت معصومه(س) در خاندانی که سرچشمه علم و تقوا و فضایل اخلاقی بود، پرورش یافت. پس از آنکه پدر بزرگوار آن بانوی گرامی‌به شهادت رسید، فرزند ارجمند آن امام، یعنی حضرت رضا(ع) عهده‌دار امر تعلیم و تربیت خواهران و برادران خود شد و مخارج آنان را نیز بر عهده گرفت. در اثر توجهات زیاد آن حضرت، هر یک از فرزندان امام کاظم(ع) به مقامی‌والا دست یافتند و زبانزد همگان گشتند. ابن صباغ ملکی در این باره می‌گوید: هر یک از فرزندان ابی الحسن موسی معروف به کاظم، فضیلتی مشهور دارد.بدون تردید بعد از حضرت رضا(ع) در میان فرزندان امام کاظم(ع) حضرت معصومه(س) از نظر علمی‌و اخلاقی، والا مقام ترین آنان است. این حقیقت از اسامی، لقب ها، تعریف‌ها و توصیفاتی که ائمه اطهار(ع) از ایشان نموده اند، آشکار است و این حقیقت روشن می‌سازد که ایشان نیز چون حضرت زینب(س) عالمه غیر معلمه بوده است.

● مظهر فضایل

حضرت فاطمه معصومه(س) مظهر فضایل و مقامات است. روایات معصومان(ع) فضیلت‌ها و مقامات بلندی را به آن حضرت نسبت می‌دهد. امام صادق(ع) در این باره می‌فرمایند: آگاه باشید که برای خدا حرمی‌است و آن مکه است و برای پیامبر خدا حرمی‌است و آن مدینه است و برای امیرمومنان(ع) حرمی‌است و آن کوفه است. بدانید که حرم من و فرزندانم بعد از من، قم است. آگاه باشید که قم، کوفه کوچک ماست، بدانید بهشت هشت دروازه دارد که سه تای آن‌ها به سوی قم است. بانویی از فرزندان من به نام فاطمه، دختر موسی، در آن جا رحلت می‌کند که با شفاعت او، همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند.

● مقام علمی‌حضرت معصومه (س)

حضرت معصومه(س) از جمله بانوان گرانقدر و والا مقام جهان تشیع است و مقام علمی‌بلندی دارد. نقل شده که روزی جمعی از شیعیان، به قصد دیدار حضرت موسی‌بن جعفر(ع) و پرسیدن پرسش‌هایی از ایشان، به مدینه منوره مشرف شدند. چون امام کاظم(ع) در مسافرت بود، پرسش‌های خود را به حضرت معصومه (س)که در آن هنگام کودکی خردسال بیش نبود، تحویل دادند. فردای آن روز برای بار دیگر به منزل امام رفتند، ولی هنوز ایشان از سفر برنگشته بود. پس به ناچار، پرسش‌های خود را باز خواستند تا در مسافرت بعدی به خدمت امام برسند، غافل از این که حضرت معصومه (س)جواب پرسش‌ها را نگاشته است. وقتی پاسخ‌ها را ملاحظه کردند، بسیار خوشحال شدند و پس از سپاسگزاری فراوان، شهر مدینه را ترک گفتند. از قضای روزگار در بین راه با امام موسی‌بن جعفر(ع) مواجه شده، ماجرای خویش را باز گفتند. وقتی امام پاسخ پرسش‌ها را مطالعه کردند، سه بار فرمود: پدرش فدایش.

● فضیلت زیارت

دعا و زیارت، پر و بال گشودن از گوشه تنهایی، تا اوج با خدا بودن است. دعا و زیارت، جامی‌است زلال از معنویت ناب درکام عطشناک زندگی و زیارت حرم معصومه (س)، بارقه امیدی در فضای غبارآلود زمانه، فریاد روح مهجور در هنگامه غفلت و بی‌خبری و نسیمی‌فرحناک و برخاسته از باغستان‌های بهشت است. زیارت مرقد فاطمه معصومه (س)، به انسان اعتماد به نفس می‌دهد، و او را از غرق شدن در گرداب نومیدی باز می‌دارد و به تلاش بیشتر دعوت می‌کند. زیارت مزار با صفای کریمه اهل بیت (س)، سبب می‌ شود که زائر حرم، خود را نیازمند پروردگار ببیند، در برابر او خضوع کند، از مرکب غرور و تکبر فرود آید و حضرت معصومه(س) را واسطه درگاه پروردگار عالمیان قرار دهد. بر همین اساس است که برای زیارت آن حضرت، پاداش بسیار بزرگی وعده داده شده و آن، ورود به بهشت است. در این باره از امام جواد(ع) نقل شده که فرمود: هر کس عمه ام را در قم زیارت کند، بهشت از آن اوست.

● برگزیدن شهر قم

پس از آنکه حضرت معصومه(س) به شهر ساوه رسید، بیمار شد چون توان رفتن به خراسان را در خود ندید، تصمیم گرفت به قم برود. یکی از نویسندگان در این باره که چرا حضرت معصومه(س) شهر قم را برگزید، می‌نویسد: بی‌تردید می‌توان گفت که آن بانوی بزرگ، روی آینده‌نگر داشت و با توجه به آینده قم و محوریتی که بعدها برای این سرزمین پیش می‌آید - محوریتی که آرامگاه ایشان مرکز آن خواهد بود - بدین دیار روی آورد. این جریان به خوبی روشن می‌کند که آن بانوی الهی، به آینده اسلام و موقعیت این سرزمین توجه داشته و خود را با شتاب بدین سر زمین رسانده و محوریت و مرکزیت آن را با مدفن خود پایه ریزی کرده است.

● غروب غمگین

حضرت فاطمه معصومه(س) پس از ورود به شهر قم، تنها هفده روز در قید حیات بود و سپس دعوت حق را لبیک گفت و به سوی بهشت برین پرواز کرد. این حادثه در سال ۲۰۱ هجری رخ داد. سلام بر این بانوی بزرگوار اسلام از روز طلوع تا لحظه غروب. درود بر روح تابناک معصومه(س) که اینک آفتاب حرم باصفایش، زمین قم را نورانی کرده است. ای‌فاطمه! در روز قیامت، شفیع ما باش که تو در نزد خدا، جایگاهی ویژه برای شفاعت‌داری.

● کریمه اهل بیت

حضرت معصومه(س) در زبان دانشمندان و فقیهان گرانقدر شیعه، به لقب کریمه اهل بیت یاد می‌شود. از میان بانوان اهل بیت، این نام زیبا تنها به آن حضرت اختصاص یافته است. بر اساس رویای صادق و صحیح نسب شناس گرانقدر، مرحوم آیت‌ا... مرعشی نجفی، این لقب از طرف امام صادق(ع) بر حضرت معصومه(س) اطلاق شده است.

● القاب حضرت معصومه (س)

به طور کلی، سه زیارتنامه برای حضرت معصومه(س) ذکر شده که یکی از آن‌ها مشهور و دو تای دیگر غیر مشهور است. اسامی‌و لقب‌هایی که برای حضرت معصومه(س) در دو زیارتنامه غیرمشهور ذکر شده به قرار ذیل است: طاهره (پاکیزه)، حمیده (ستوده)؛ رشیده (حد یافته)؛ تقّیه (پرهیزکار)؛ رضّیه (خشنود از خدا)؛ مرضیه (مورد رضایت خدا)؛ سیده صدیقه (بانوی بسیار راستگو)؛ سیده رضیه مرضّیه (بانوی خشنود خدا و مورد رضای او)؛ سیدةُ نساء العالمین (سرور زنان عالم). همچنین محدثّه و عابده از صفات و القابی است که برای حضرت معصومه(س) عنوان شده است.

● شفاعت حضرت معصومه(س)

بالاترین جایگاه شفاعت، از آن رسول گرامی‌اسلام است که در قرآن کریم، از آن به مقام محمود تعبیر شده است. همین طور دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم اسلام، شفاعت گسترده‌ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می‌تواند همه اهالی محشر را فراگیرد. این دو بانوی عالی قدر، صدیقه اطهر، حضرت فاطمه زهرا(س) و شفیعه روز جزا، حضرت فاطمه معصومه(س) هستند. پس از فاطمه زهرا(س) از جهت گستردگی شفاعت، هیج بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه(س) نمی‌رسد. بر همین اساس است که حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمودند: با شفاعت او، همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند.

● سرّ قداست قم

در احادیث فراوانی به قداست قم اشاره شده است. از جمله امام صادق(ع) قم را حرم اهل بیت(ع) معرفی و خاک آن را، پاک و پاکیزه تعبیر کرده است. همچنین ایشان در ضمن حدیث مشهوری که درباره قداست قم به گروهی از اهالی ری بیان کردند، فرمودند: بانویی از فرزندان من به نام فاطمه دختر موسی، در آن جا رحلت می‌کند که با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند. او می‌گوید: من این حدیث را هنگامی‌از امام صادق(ع) شنیدم که حضرت موسی‌بن جعفر(ع) هنوز دیده به جهان نگشوده بود. این حدیث والا، از رمز شرافت و قداست قم پرده برمی‌دارد و روشن می‌سازد که این همه فضیلت و شرافت این شهر که در روایات آمده، از ریحانه پیامبر، کریمه اهل بیت(س)، مهین بانوی اسلام، حضرت معصومه(س) سرچشمه می‌گیرد که در این سرزمین دیده از جهان فرو می‌بندد و گرد و خاک این سرزمین را، توتیای دیدگان حور و ملایک می‌کند.

● سرآمد بانوان

فاطمه معصومه(س) از جهت شخصیت فردی و کمالات روحی، در بین فرزندان موسی بن جعفر(ع) بعد از برادرش، علی بن موسی الرضا(ع) در والاترین رتبه جای دارد. این درحالی است که بنا بر مستندات، فرزندان دختر امام کاظم(ع) دست کم هجده تن بوده‌اند و فاطمه در بین این همه بانوی گرانقدر، سرآمد بوده است. حاج شیخ عباس قمی‌آنگاه که از دختران موسی بن جعفر(ع) سخن می‌گوید، درباره فاطمه معصومه(س) می‌نویسد: بر حسب آنچه به ما رسیده، افضل آن ها،سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی(ع) معروف به حضرت معصومه(س) است.