تابوت سرگردان ایرانشناس!

در بهمن سال۱۳۸۶ بنده جزء مدعوین اولین جشنواره بین المللی فارابی بودم. یکی از افرادی که بعنوان پژوهشگر برجسته و برگزیده خارجی معرفی شد ، مرحوم " ریچارد فرای " بودکه تا آن روز هیچ شناختی از او نداشتم .

در بهمن سال۱۳۸۶ بنده جزء مدعوین اولین جشنواره بین المللی فارابی بودم. یکی از افرادی که بعنوان پژوهشگر برجسته و برگزیده خارجی معرفی شد ، مرحوم " ریچارد فرای " بودکه تا آن روز هیچ شناختی از او نداشتم . نکته ای بخاطرم مانده است که با جریان های اخیر بی ربط نیست ، این است که ایشان در آن جشنواره و هنگام دریافت جایزه خود از رئیس جمهور وقت ، آقای دکتر احمدی نژاد ، درخواست نمود که با توجه به علاقه وی به ایران و تمدن ایرانی ، بعد از فوت در حاشیه زاینده رود دفن گردد . این درخواست با تشویق حاضران و قبول رئیس جمهور همراه شد . علاوه بر این رئیس جمهور ، دستور داد یک واحد آپارتمان هم در شهراصفهان به ایشان اهداء شود.

موضوع را تقریبا فراموش کرده بودم ، تا اینکه از طریق روزنامه ها و سایت ها ، با خبر شدم که عده ای از شهروندان محترم اصفهانی طی تظاهرات خیابانی با دفن نامبرده به اتهام اینکه ایشان مامور سیا بوده و میراث فرهنگی در کشور را غارت کرده است و دفن او ضعف دولت در مقابل غرب است و... " ، مخالفت نموده اند . با توجه به سابقه ای که گفته آمد جهت شناخت بهتر و بیشتر به برخی سایت ها سر زدم که کارنامه ای جز علاقه به تاریخ و تمدن ایران ، مطلب جدی دیگری مبنی بر صحت و سقم اتهامات وارده نیافتم .

از طرف دیگر نامبرده از طرف دولت های پیشین نیز مورد تجلیل قرارگرفته است . منظورم از دولت شخص رئیس جمهور نیست . زیرا جشنواره های علمی و بین المللی را معمولا افراد صاحب نظر و صاحب تشخیص اداره می کنند و قطعا تمجید و تشویق نامبرده از طرف دولت ها مربوط به نظر شخص رئیس جمهور و یا یک فرد مشخص نبوده ، بلکه نتیجه تیم های کارشناسی و کارکرد سازمان های فرهنگی کشور است و زیر سوال بردن همه فعالیت های سازمان ها و شخصیت های فرهنگی دخیل در دولت های فعلی و قبلی کمی بی انصافی است.

اگرچه حرف و حدیث در باره برخی از شرق شناسان و ایرانشناسان از جمله " فرای " بسیاراست ، اما من نیز ، همانند بسیاری از هموطنان ، با شنیدن شعارها و اتهام ها هنوز قانع نشده ام که اتهامات ادعایی صحیح باشد ؛ زیرا هیچگونه مدرک و مستنداتی از سوی اتهام زنندگان ارائه نشده است که فعالیت های تحقیقاتی نامبرده به فرهنگ و تمدن ایرانی خدشه ای وارد نموده است و برفرض صحت ادعا ها نیز ، دفن یک نفرغیر ایرانی در حاشیه زاینده رود ، منافع ملی کشور را تهدید نخواهد کرد ! آنچه مسلم است این است که ، چه موضوعی برزگ را کوچک نشان دهیم و یا موضوعی بی اهمیت را بزرگ بنمایانیم ، هردو اغراق و از حقیقت بدورند .

نمی دانم ریچارد فرای جاسوس بود یا نبود ؛ اما می دانم مرده است . می دانم همسرش ایرانی است . می دانم ایرانشناس بوده است و در این باره خدمات زیادی را داشته است . می دانم به ایران علاقه داشته است . می دانم دوست داشته است در ایران دفن شود و می دانم از رئیس جمهور ایران در سال ۱۳۸۶ و در حضور صدها نفر مجوز دفنش را در شهراصفهان گرفته است .

فارغ از اینکه مدفن " فرای" کجا باشد و عاقبتش چه ؟ امید وارم مخالفت های صورت گرفته بدلیل شعارها و هیجان های عاطفی و غوغاسالارانه نباشد . بگذاریم که صاحب اندیشه و مجریان امور در موارد ذیربط بدرستی تصمیم بگیرند و حرمت عقل و دولت و حکومت جمهوری اسلامی ایران و همچنین کرامت ایران و ایرانی را پاس بداریم و آن را به تبع جریان های سیاسی خدشه دار نکنیم .

عباس رنجبر کلهرودی