شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

یائسگی و خشکی پوست


یائسگی و خشکی پوست

یائسگی یک پدیده طبیعی است که در سن ۴۵ تا ۵۵ سالگی در خانم‌ها رخ می‌دهد و میانگین سن معمولا برای آن ۵۰ سالگی است. البته یک سری‌فاکتورها در این مساله دخیل هستند و می‌توانند سن یائسگی …

یائسگی یک پدیده طبیعی است که در سن ۴۵ تا ۵۵ سالگی در خانم‌ها رخ می‌دهد و میانگین سن معمولا برای آن ۵۰ سالگی است. البته یک سری‌فاکتورها در این مساله دخیل هستند و می‌توانند سن یائسگی را جلو یا عقب‌تر بیندازند که از آن جمله می‌توان به ارث، سن یائسگی مادر، سیگار کشیدن، تعداد زایمان و حتی وضعیت اجتماعی و اقتصادی فرد و تغذیه اشاره کرد...

این پروسه در یک درصد خانم‌ها قبل از ۴۰ سالگی حادث می‌شود ولی یائسگی زودرس می‌تواند به دنبال جراحی، اشعه‌درمانی، عفونت‌های ویروسی، نقایص و مشکلات هورمونی و بیماری‌های سیستماتیک مانند دیابت و آرتریت روماتویید نیز اتفاق بیفتد.

روشن است که منشأ عمده هورمون استروژن در زنان تخمدان‌هاست ولی بعد از یائسگی تخمدان چروکیده و کوچک شده و ترشح هورمون آن کاهش ناگهانی و قابل‌ملاحظه‌ای خواهد داشت.

نتیجه این کاهش هورمونی در تمام بافت‌های بدن به نحوی خود را نشان می‌دهد. از آنجایی که گیرنده‌های هورمونی در پوست نیز وجود دارد و درواقع پوست یک ارگان هدف برای هورمون زنانه محسوب می‌شود، تغییراتی هم در بافت پوست خواهیم داشت. یافته‌هایی مانند خشکی پوست،‌ نازک شدن اپیدرم و کاهش قدرت کشش پوست در سنین بعد از یائسگی قابل‌ملاحظه است.

جالب است بدانید که تعداد گیرنده‌های هورمونی در پوست صورت بیشتر از سایر قسمت‌ها است ولی در مورد اینکه آیا با مصرف هورمون خارجی می‌توان این تغییرات را درمان کرد یا خیر پاسخ قطعی نمی‌توان داد زیرا همه مطالعات از نتایج مثبت هورمون‌درمانی حمایت نمی‌کنند. البته مشاهده شده است که hR مثبت توانسته حملات گرگرفتگی یائسگی را بهبود ببخشد و نیز قدرت نگهداری آب در پوست را افزایش دهد و حتی دیده شده مصرف استروژن موضعی توانسته روی چروک‌های پوستی تا حدی موثر باشد ولی نتایج این مطالعات قطعی نیست. مخصوصا اینکه مصرف هورمون در بسیاری از بانوان به ویژه اگر سابقه بدخیمی‌های رحم و تخمدان و پستان در خانواده وجود داشته باشد توسط همکاران غدد توصیه نمی‌شود.

علاوه بر خشکی پوست،‌ کاهش بافت غددی پستان، خشک شدن و خارش ناحیه تناسلی هم از آثار شایع یائسگی است. استعداد عفونت به علت خشکی و نیز به علت بالا رفتن PH واژن هم شایع است. مشابه این حالت در سیستم ادراری تحتانی هم به‌وجود می‌آید. علاوه بر این ضخیم شدن پوست کف دست و پا به ویژه اطراف پاشنه نیز شایع بوده و همراه با آن کاهش رشد ناخن و شکنندگی ناخن‌ها همراه با خطوط عمودی در طرح ناخن دیده می‌شود.

دکتر فریده مهتی‌پور/ متخصص پوست ‌و مو