انقلاب نارنجی اوکراین

انقلابهای مخملی یا انقلابهای رنگی و گلی از شیوه‌های براندازی نرم است که نوعی دگرگونی و جابجایی قدرت همراه با مبارزه منفی و نافرمانی مدنی را شامل می‌شود. یکی از این انقلابهای …

انقلابهای مخملی یا انقلابهای رنگی و گلی از شیوه‌های براندازی نرم است که نوعی دگرگونی و جابجایی قدرت همراه با مبارزه منفی و نافرمانی مدنی را شامل می‌شود. یکی از این انقلابهای مخملی یا رنگی و گلی، انقلاب «نارنجی» اوکراین است.

اوکراین بعد از فدراسیون روسیه بزرگترین کشور اروپایی است و در عرصه ژئوپلتیکی از موقعیتی منحصر به فرد برخوردار می‌باشد. این کشور دارای موقعیت کلیدی در میان چند منطقه مهم یعنی اروپای شرقی، قفقاز و خاورمیانه است و نفوذ امریکا در این کشور، از یک سو حلقه محاصره روسیه را تنگ‌تر می‌نمود و از سوی دیگر دستیابی امریکا به بازار منابع نفت و گاز منطقه را تسهیل می‌کرد. کاخ سفید برای ساماندهی انقلاب رنگی در اوکراین تلاش مضاعفی را انجام داد بطوری که پس از وقوع انقلاب نارنجی در این کشور، نیویورک تایمز فاش کرد: «بوش دست کم ۶۵ میلیارد دلار برای این انقلاب سازماندهی شده خرج کرد».

در سال ۲۰۰۴ و در جریان انتخابات ریاست جمهوری اوکراین، هیچ یک از نامزدهای انتخاباتی نتوانستند حد نصاب لازم را در مرحله اول کسب نمایند. یانکویچ نخست وزیر وقت و هوادار روسیه در دور اول ۸۸/۳۹ درصد و ویکتور یوشچنکو نامزد مورد حمایت امریکا و غرب ۲۲/۳۹ درصد اراء را بدست آوردند. در نتیجه در مرحله دوم بنابر اعلام غیر رسمی، یانکویچ با کسب ۴۶/۴۹ درصد آراء بر یوشچنکو که ۶۱/۴۶ درصد آراء را کسب کرده بود پیروز شد. اما این نتیجه از سوی یوشچنکو و طرفدارانش مورد قبول قرار نگرفت و آنان دولت یانکویچ را به تقلب در انتخابات متهم نمودند.

با اعلام نتیجه انتخابات جنبش پارا که از مدتها قبل با حمایت مالی و تبلیغاتی امریکا سازماندهی شده بود با حضور در خیابانهای کیف، اقدام به تحصن و تظاهرات نمودند. متحصنین که تی‌شرت، بازوبند، کمربند و هدبند نارنجی بر تن داشتند و با خود پرچم‌های نارنجی حمل می‌کردند خواستار اعلام پیروزی یوشچنکو از سوی کمیسیون انتخابات شدند. اما کمیسیون انتخابات پیروزی یانکویچ را رسماً اعلام نمود و با اصرار این کمیسیون پارلمان اوکراین نیز نتیجه انتخابات را به تصویب رسانید.

با اعلام نتیجه انتخابات از سوی پارلمان اوکراین، تظاهر کنندگان مانع ورود یانکویچ به دفتر نخست وزیری شدند و کشور در شرایط جنگ داخلی و تجزیه به دو بخش شرقی (طرفداران یانکویچ) و بخش غربی (طرفداران یوشچنکو) قرار گرفت. با فوق‌العاده شدن وضعیت کشور، پارلمان اوکراین در رای خود تجدیدنظر کرد و اعلام نمود که در انتخابات تقلب صورت گرفته است و از رئیس جمهور کوچما درخواست کرد تا کمیسیون انتخابات را منحل کند. با جانبداری وزیر دفاع از یوشچنکو، شرایط به سود غربگرایان و افراد مورد حمایت امریکا تغییر کرد. در نتیجه دادگاه عالی اوکراین سرانجام در ۷ دسامبر نتیجه انتخابات را باطل و تاریخ ۲۶ دسامبر را برای برگزاری انتخابات مجدد اعلام نمود. انتخابات مجدد در تاریخ ۲۶ دسامبر و با حضور ۱۲۰۰۰ ناظر بین المللی برگزار گردید و یوشچنکو با کمک تبلیغاتی رسانه‌های امریکایی و اروپایی ۵۲/۶۲ درصد آراء را کسب کرد و پیروز شد.

در مطلب قبل بیان شد که بنیاد سوروس نقش بسیار مهمی در براندازی نرم و انقلابهای رنگی داشته است. روند بنیاد سوروس به این شکل بوده که یک مرکز مطالعاتی را در کشورهای مختلف فعال می‌کرده و سپس با ارزیابی مخالفان دولت مرکزی و حمایت از مطبوعات مخالف دولت، زمینه را برای انقلابی آراو و به شکست کشاندن دولت و یا حکومت فراهم نموده است. عمده‌ترین فعالیت این بنیاد در حوزه کشورهای آسیای میانه و قفقاز می‌باشد. در واقع برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ و در جریان ورشکستگی مالی و اقتصادی کشورهای جنوب شرق آسیا، فعالیت بنیاد مذکور به اسیای میانه کشیده شد و در کشورهای این منطقه نمایندگی‌هایی را تحت عنوان «جامعه باز» تاسیس نمود. هدف این بنیاد از تاسیس این نمایندگی‌ها، به راه انداختن انقلابهای مخملی در کشورهای هدف و تغییر نظام سیاسی این کشورها بود. بنیاد سوروس سعی دارد تا در مناطقی از جهان با بهانه قراردادن حمایت از دموکراسی و حقوق بشر، جریانات سیاسی را به طرف منافع صهیونیسم و نئوکانهای امریکایی هدایت نماید که مهمترین ابزار آن، سرمایه‌های هنگفت این بنیاد و اقدام از طریق برنامه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است.

مجید صابری